RSSHier spreekt men Gents!
Onze collega’s in Antwerpen en Mechelen zijn ermee begonnen en natuurlijk konden we -wilden we! – niet achterblijven. We gaan het zelfs beter doen! (‘t Zal wel zijn.)
Vanaf vandaag krijgt u iedere dinsdag ne kwies voor de kiezen:
“Hier spreekt men Gents!” We zetten iedere week tien onvervalste, echte Gentse woorden in de kijker. Wat kan U winnen? Eeuwige roem. Hoe kan U winnen? Door zo snel mogenlijk, zoveel mogenlijk juiste antwoorden te geven maar opgelet: U mag maar één keer (per week) reageren. Dit maakt het extra spannend. De antwoorden staan hieronder in de reacties. Wie langer wacht heeft dus meer kans om de juiste antwoorden te geven maar verliest ‘punten’ in tijd! Andere voorwaarde: hoe meer weken U meedoet – hoe meer punten. Vandaag ging de kwies om 03 uur 30 online maar dat kan volgende week dinsdag op een giel ander uur zijn, aha! Deze week: woorden die beginnen met A en B. Vwoilà , explikeer nekier de volgende woorden:
achteruitontdeuïnge
achterwoarsterigge
akkrootje
allonge
appeltsjoeze
babbelesse
baladeuze
bataclan
betonpoeper
blaffeture
Om te starten hebben we het met opzet niet al te moeilijk gemaakt. Maarrr, liefste lezers, nu komt U in ‘t spel.
Stuur ons Gentse woorden waarvan U denkt dat niemand ze nog kent of kan raden wat de betekenis is. Volgende week zetten we 10 woorden die met C – D en E beginnen op Gent.blogt.
Grof gerekend gaat deze kwies eindigen (met de woorden die beginnen op W- X – Y en Z) in de week tussen Kerst en Nieuwjaar.
Dan gaan we weten wie de winnaar is en houden we hier een superinternationale kiezinge (Eurosong gaat erbij verbleken) van de 5 leukste, plezantste, raarste, eigenoardigste woorden die ons Gents dialect rijk is! Doen!
© 2005 GENTBLOGT VZW
1) achteruit ontdooiing
2) iemand die alles wil doen, oorspronkelijk vroedvrouw
3) klein malheurke
4) verlengdraad
5) gesuikerde appel op een stokske
6) babbelaarster, roddelaarster
7) lamp waar men mee kan rondlopen, maar geen zaklamp
8) omslag, brol
9) ijzebijter ???? (ben niet zeker)
10) vensterluik
voila, ik hoop op eeuwige roem.
Ohw TJOK, zu rap nie! Voor eeuwige roem moet je wel meedoen tot we alle letters gehad hebben, hé! In ieder geval ben je wel de éérste, proficiat. (Euh, neen, ne ‘betonpoeper’ es giene ijzerbijter…)
Nen betonpoeper is een homo
achteruitontdeuïnge: ruit van auto ontwasemen
achterwoarsterigge: vroedvrouw
akkrootje: hapering
allonge: verlengdraad
appeltsjoeze: gesuikerde appel op stok
babbelesse: babbelaarster
baladeuze: looplamp
bataclan: gans den hoop, al het nodige en onnodige
betonpoeper: beton bewerken
blaffeture: vensterluik
zo voor te lachen maat. Onze Michel gaat weer domeinnamen mogen registreren…
Ne “rallonge = verlengdraad”. Een “allonge ” is dat geen voorschot?
“Betonpoepers” hebben we genoeg in Gent, zijn de namen niet eerder gekend als Bontinck of Verstraete?
Allez, roulez. Tot hiertoe heeft niemand à lles juist. Eerdere inzenders kunnen niet meer maar als U nog niet gereageerd hebt dan kan dat nog tot volgende week maandag middernacht. Vergeet niet: hoe langer u wacht hoe minder punten! Echter: als U alles juist hebt dan stijgt U wel in de ‘ranking’. (We hebben daarvoor een nogal ingewikkeld maar fair systeem uitgedacht.) Dinsdag 2 november maken we de tussenstand bekend en dan kan u woorden raden die beginnen met C – D en E. De week daarop doen we zo verder met F – G – H – enzovoort…
Nog iets: antwoorden in de reactiebox. Eventuele suggesties opsturen naar het U welgekende adres. Suggesties dingen mee op de Grand Finale (tegen ‘t eind van ‘t joar) voor de top vijf van de leukste Genste woorden.
Ik vond “een groengilbeirken” altijd zo’n schoon woord.
1) ontdooiingssysteem in de achterruit van auto’s
2)baker
3)kleine maar toch ergerlijke onvoorziene moeilijkheid
4)verlengdraad
5)gesuikerde appel op stok
6)praatzieke vrouw
7)looplamp (en de naam van de folkgroep van mijn broer Rufijn)
8)verwarde boel
9)homoseksueel die in openbare toiletten opereert
10)vensterblind
(uit “Gents idiotikon” van Edmond Cocquyt, in 1994 gratis verdeeld in alle Gentse brievenbussen)
Just. Ik heb het ook ergens liggen. Beige met reclam voor Kriss, dacht ik :)
Kpeize da ulder kwieske een beetje te gemakkelijk es.
As al ulder vroagen van tzelfste boekske komme est just keste van wie datter trapste in de gaote et datter nieuwe vroage zijn en of dattij hem nog rappeleert waor dattij zijn boekske geleid et.
Bref, ge zoet ne kier wa wordekes uit een ander boekske moete vinde.
Koeraoze,
Tom
@Tom: woacht moar tot volgende weke.
En daarbij: nog niemand heeft à lles juist.
Arthur De Decker heeft een fout antwoord 2
Alle vooruit. Kzal ne keer proberen om alles just thebben.
achteruitontdeuïnge: autoachterruitontdooisysteem
achterwoarsterigge: wroetvrouwhulp
akkrootje: klein, ambetant malheurke
allonge: verlengdraad
appeltsjoeze: gesuikerde appel op stok
babbelesse: babbelaarster
baladeuze: looplamp
bataclan: ne hielen uup brol altooptegare
betonpoeper: homootse dat liefst in de weecees van de kouterparking en andere ondergrondse toestanden actief is
blaffeture: een soortement contructie, meestal van hout gemaakt wat aan de buitenkant van een huis hangt, vlak nevens de vensters en wat kan draaien op scharnieren waardoor het venster wordt afgesloten waardoor het binnen donker wordt en wat ook prakties is in geval Wilma of andere stormen rondzwerven omdat door die blaffeturen kan vermeden worden dat de ruiten uit de vensters geblazen worden.
est just?
Damn! Tiene op tiene! (Vooral de laatste uitleg is zeer verhelderend! ) Tot dinsdag voor de volgende ronde.
Moar ‘t zal zuu gemakkelijk nie mier zjein, zunne!
Dinsdag, om hoe laat?
Keste van in mijne kajee te keune schrijve dak eu venster moe open doen.
En gunder noemt dat ‘Gents’? Ik ben een rasechte Westvlaming, sinds kort ingeweken, en ik begrijp al die woorden. Ik heb niets tegen het Gents, maar jullie moeten het Westvlaams nu ook niet als Gents gaan opeisen.
Van echt Gents snap ik nog altijd niets. (Vraag maar aan Lidi van Julien).
Proficiat Bart, die assimiloase es nogal rap gegoan bij euh, geddeuh toch gien ziere gedoan?
‘k Leef uuk mee ne Westvloamink en we zijn alletwieën nog altijd verwonderd welke gelijkenissen ‘t Gents en ‘t Kortijks heeft.
We kennen alletwieën uuk “blaffeturen” en “een zulle” (stoep) en “een jaloezie” (vliegenraam) en “een greppe” (de goot) en de “persienne” (rolluik) enz…enz…
Volgens mij kennen ze blaffeturen overal, want ook in Antwerpen heeft dat woord dezelfde betekenis.
Waar komt dat woord eigenlijk vandaan dan? In Nederland kennen ze het niet.
Ziehier mijn “juiste” antwoorden:
1) ontdooiingssysteem in de achterruit van auto’s
2)in feite de HULP van vroedvrouw , soms via woord baker verward met de eigenlijke vroedvrouw
3)kleine maar toch ergerlijke tevens onvoorziene moeilijkheid, ongelukkige “hapering” bij de uitvoering van een werkzaamheid
4)verlengdraad of verlengstuk
5)gesuikerde appel op stok(doorgaans en vooral te koop gesteld op kermiskraampje)
6)praatzieke vrouw, verwijzend naar haar “achterklap” over anderen
7)looplamp , in de hand gedragen met ijzerkooi afgeschermde draagbare lamp, meestal met enige meter verlengdraad
8)door iemand op “verward wijze” aangebracht tuig en bijhorende ‘redenering’, ook dikke ‘zever’ die iemand in zijn optreden aanbrengt , zever naar oordeel van geërgerde toehoorder en/of toeschouwer
9)homoseksueel die in openbare toiletten opereert
10)vensterblind, 2 onderscheiden houten planken aan muurkanten van beide verticale zijden van vensterraam vastgehecht , die telkens rond minstens 2 scharnieren kunnen draaien , bedoeld voor verduistering van achterliggende ruimte
Wel niet in Gent geboren en getoogd/dus zonder enige van de hierboven bedoelde ‘achterwoarsterigge’s’ in de buurt toen ik met mijn 6 kg geest en lijf op de wereld kwam!
kpijze da ulder klupke ant duud goan es!
want kwoare op zoek vuur een gentse gedicht te schreive,
en ben op uldere site gevallen .
vreed veel soeps es da ier wel nie zunne!
en uldere up date luupt een beetje achter.
want den loatste doatem es van vlede joar
ale saluutje en de kost
nen gentenere
johan
Polskaya: hierbij een late reactie op uw vraag over blaffetuur.
Het is inderdaad geen typisch Gents woord. Het staat zelfs in de “dikke” van Dale als een gewestelijk woord voor “vensterluik, blind dat naar binnen opengaat”. Op etymologieniveau staat daar vermeld:” 1477 ‘raamwerk waarop perkament gespannen is’, vermoedelijk van middeleeuws Latijn “blaffardus” (van een bleke kleur)”.
Edmond Cocquyt in zijn ontwerp voor een nieuw Gents idiotikon vermeld:Oorsprong onzeker. Zou een verbastering zijn van “plat de devanture”, van “platte fermeture” of van “blaffaert”.
Je hebt dus de keuze.
Beste,
Kan u me zeggen wat “vlekn” betekenen?
Ik heb er geen idee van en hoor het vaak.
Alvast bedankt.
ik denk dat het vlekken(plekken) betekent op iets
@Kristien: in welke context? (Want ik heb het nog nooit gehoord.)
Arthur weet misschien wel meer, wacht ik zal hem ‘s roepen:
“A-a-a-r-t-h-u-u-u-r !!?”
Betonpoeper vind wel geestig.
Guy (Antwerpen)
Blaffeture is niet typisch Gents maar wordt in vele dialecten gebruikt. We hadden hier een discussie over op ‘t werk n.a.v. een cartoon in De Standaard…
Kan iemand mij vertellen waar het woord ‘blaffeture’ vandaan komt? Ik zou graag de etymologie van het woord weten.
Bedankt
brechtje
blaffetuure: denk vroeger liepen der veel dieren en zo op straat rond,dat ze dan het lawaai van honden en zo niet hoorden?
Zie mijn uitleg hierboven van 10/5/2006
wil mij iemand volgende tekst naar het NL vertalen:
En tons krijg ‘k nen toes
(De Veugelmarkt)
En dan krijg ik een kus.
kgoa noar de veugelmort
om ne veugel veur mein vrèwe
in tons krijk nen toes
in huul mein puurtse es zaloes …
toes of toezeke betekent in Gent inderdaad zoen, zoentje, kusje. Walter De Buck zingt ook: ” maar niets beter dan een een toes, nen malschen toes, nen zachten toes, nen toes die klinkt in d’hage” (uit De Visserkens van de Leie?). Vergelijk met totje, tootje.