Bezonken rode schittering
Dirk Roothooft heeft als acteur reeds zijn sporen verdiend. Bij het grote publiek is hij vooral bekend als Pietje De Leugenaar in “Terug naar Oosterdonck” en voor diverse rollen in films van Dominique Deruddere.
De man staat ondertussen ook al enkele decennia op de planken. Ik zag hem voor het eerst zowat vijftien jaar geleden als Don Carlos. Hij speelde bij de Needcompany en schitterde als de Keizer van het verlies van Jan Fabre. Zaterdag en zondag stond hij op het podium van het NTGent in “Bezonken rood” van Jeroen Brouwers.
Samen met regisseur Guy Cassiers van het Rotterdamse Rotheater maakten ze een verpletterende voorstelling van Brouwers’ haat-liefde verhouding met zijn moeder. Moeder en kind werden in de oorlogsjaren in een jappenkamp in Indonesië opgesloten.
De auteur omschrijft die enkele ellendige jaren als de mooiste maar ook de hardste uit zijn leven. Deze periode heeft zijn visie op zijn moeder en op de wereld grondig getekend. De onmenselijke omgang van de japanse kampbewakers met hun gevangenen maakte het kind tot een monster dat na de oorlog in een nederlandse kostschool moest uitgebannen worden. Dat heeft de nu volwassen man zijn moeder nooit vergeven. Zijn enige steun in het kamp werd, eenmaal terug in Nederland, een verraadster.
Het boek en het stuk springen heen en weer tussen kampherinneringen en de gevoelens, of vooral het gebrek eraan, bij de eenzame dood van de de moeder in een verzorgingsinstelling. Zijn stukgelopen relaties, zijn eigen eenzaamheid, alles is terug te brengen tot de fascinatie van het kind voor slachtoffer en beul.
Roofthooft heeft aan het begin van het stuk de amechtige ademhaling van Brouwers en naarmate de voorstelling vordert barst zijn bijna fluisterende verteltoon open. Het podiumbrede decor van metalen latten die een bamboeschutting suggereren dient als projectiescherm voor video-opnames van de acteur die over de scène schuifelt. De lichtregie tovert de gevoelens van het kind en de volwassen man op de achterwand. “Niets bestaat dat niet een ander aanraakt” is het motief dat de voorstelling schraagt. Deze pijnlijk mooie voorstelling heeft mij in ieder geval geraakt.
Ook een andere productie die onlangs in het NTGent werd getoond, was de moeite waard. Don Carlos, een stuk van de 19de eeuwse romanticus Friedrich Schiller, werd er in een eigentijdse versie gespeeld door Toneelgroep Amsterdam en de Theatercompagnie. Fedja van Huêt, een acteur uit de Hollandiastal van NTGent-directeur Johan Simons speelde er de titelrol in. Monstens even sterk was het spel van zijn boezemvriend, de Markies van Posa, gespeeld door Jacob Derwig. NTGent heeft zijn start in ieder geval niet gemist. De beginproductie, “De asielzoeker”, met Elsie De Brauw en Wim Opbrouck was een schot in de roos. Ik kijk nu al uit naar “Platform” met Els Dottermans, dat in december en januari op de planken wordt gezet.
Info:
Bezonken Rood was zaterdag en zondag te zien in NTGent.
© 2005 GENTBLOGT VZW
“Bezonken rood” was en is een parel, een echt “gesamtkunstwerk”.
De voorstelling zit nog in m’n maag, en ze zal nog af en toe oprispen.
Nog op 19 en 20 december in Brugge.
Cassiers doet dit seizoen nog een boekbewerking: Hersenschimmen van Bernlef, helaas enkel in Nederland op tour.
Meer info: https://www.areyouvital.com/rotheater20052006/html/hers/hers-main.html