PLATFORM

donderdag 22 december 2005 10u54 | PW | 8 reacties
Trefwoorden: , , .

Ongeveer een jaar (of twee?) geleden, tijdens een hittegolf, zat ik aan een lustig tempo ‘Platform’ van Michel Houellebecq te lezen. Ondanks de sociaal-maatschappelijke en de socio-filosofische dubbele bodems, leest het boek werkelijk als een trein. Ik werd instant ondergedompeld in een sluimerende geilheid én tegelijkertijd mee getrokken in vertwijfelde gedachtengangen en contradictorische standpunten.

De grote verdienste van Houellebecq is niet zijn schrijfstijl, maar wel zijn denkstijl, hij verlaat goed gedocumenteerd, soms visionair * alle hokjesdenken, neemt linkse zowel als rechtse standpunten in, fileert de wereld en de mens, sarcastisch, cynisch, en toch vol paradoxaal mededogen. Cynicus of teleurgesteld idealist ?

visionair* de aanslag in Thailand in het boek vond plaats in Bali een half jaar na de publicatie van het boek.


Het theaterstuk in NTG begint met deze bomaanslag. Het einde als het begin, of het begin van het totale einde. De slachtoffers van de bomaanslag worden rondspokende herinneringen. Geesten die terug tot leven komen en hun verhaal vertellen. De scène wordt door de bomaanslag omgetoverd tot een chaotische vuilnishoop* met terrasstoelen en parasolletjes, trainingspakken, leggings, valiezen en plastieken palmbomen incluis, een scenografische referentie naar de vuilnisbelt die de wereld min of meer wel geworden is…, tot in de verste uithoek van de wereld, tot op het parelwitste strand is het kapitalisme met al zijn side-effects gepenetreerd.

*naar het schijnt heeft de scenograaf de restanten van het decor van ‘de Asielzoeker’ gerecycleerd, nice!

Platform is een apocalyptisch mundiaal verhaal van een cultuurschok, het verhaal van de decadentie van de Westerse mens die opbotst tegen enerzijds een Islam die door het wachten op z’n renaissanceperiode de veerkracht verliest om het Westerse kapitalisme te kunnen volgen, en anderzijds over de etterende breuklijn tussen het rijke Noorden en het straatarme Zuiden.

Het georganiseerd vliegtuig-toerisme wordt hier onder de microscoop gestoken en ontmaskerd als een post kolonialistische geldmachine waarbij de reisoperator in een terminale fase van kapitalistische geilheid beseft dat de straatarme zuiderling ten langen leste enkel nog zijn lijf en liefde heeft om te verkopen…

Tegenover dit ‘Aanbod’ staat een pijnlijke ‘Vraag’, want, het gaat hier ook over de onmogelijkheid van de Westerse mens om nog ten volle mens(elijk ) te zijn. Over de teloorgang van liefde en broederschap. Over onze problemen met relaties en sexualiteit. Over de concurrentie, argwaan en pretentie die ons leven regeren. Vandaar dat in het Houellebecq-universum de proffesionalisering van de sexualiteit een logische stap is.
Het vanuit sexualiteit ontstane liefdesverhaal tussen de protagonisten daarentegen, is in het boek, en meer nog in het theaterstuk, als een onverwachte bloem die opbloeit op deze gigantische menselijk- afvalhoop,
de uitzondering die de regel bevestigt.

Het theaterstuk verwoordt en verbeeldt het boek, bijna letterlijk.
De acteerprestaties debiteren rechttoe rechtaan de massa ideeën uit het boek , doch spijtig genoeg bijna nooit echt aangrijpend, niet écht beklijvend..
Maar dat zie je wel meer in theater, en begrip daarvoor, het is dan ook zo’n honds moeilijke stiel met verschrikkelijke grenzen. Je hart ziel en lijf geven in een zodanige subtiliteit dat mensen vergeten dat je aan het acteren bent. ..doe het maar….

Platform zoals hier bewerkt door Johan Simons (regie), Tom Blokdijk (tekst) en Bert Neuman (scenografie) biedt een breed spectrum aan denkpistes voor een publiek dat het boek nog NIET gelezen heeft.

Ik hoop zelfs dat NTG met dit stuk alleszins een heel breed publiek gaat bereiken dat anders het boek TOCH NIET zou lezen.
Na 1,5 uur heb je namelijk alle kerngedachten van het boek mee in je cultureel rugzakje, en aldus genoeg (discussie) stof om een hele tijd over na te denken …of om naar te handelen, kwestie van meer bloemen op de vuilnisbelt te zien opbloeien…

en oh ja! Ook dit nog; kut, paal, stijve, penetreer, likken, zuigen, kittelaar, …als U daar niet tegenkan, dan toch maar beter thuisblijven en beetje tv kijken, alhoewel,…

© 2005 GENTBLOGT VZW

8 reacties »

  1. Reactie van no butterfly

    Platform heb ik (nog) niet gelezen, maar ik vind zijn recente boek De mogelijkheid van een eiland wel heel goed. Ik twijfelde nog een beetje aan het toneelstuk maar je hebt me wel overtuigd. Ik zal het boek wel erna lezen

  2. Reactie van Mich

    Van Houellebecq heb ik enkel De wereld als markt en strijd gelezen, maar ik ben wel benieuwd naar de rest. Vanuit literair oogpunt erg flauw, maar inhoudelijk zeer sterk. Last time I checked waren alle exemplaren van Platform in de Zuid-bib echter uitgeleend… ‘t Zal dus toch enig succes hebben ;)

    Wel toevallig dat je vandaag dit stuk schrijft: ben je gisteren misschien naar de lezing van prof. Soetaert geweest? Ik wou er naartoe, maar had jammer genoeg geen tijd. (Voor de geïnteresseerden: NTG organiseert in samenwerking met UGent zogenaamde “master classes” -> zie website NTG voor meer info.)

  3. Reactie van Peter

    @ mich. gisteren zat ik in de voorstelling. platform. boeiende tip. ik ga dat effe bekijken.thx.

  4. Reactie van Ledeberg

    alles van Houellebecq gelezen, daarom dat ik miss het toneel een beetje teleurstellend zou kunnen vinden,

    maar euh….Michel rulez das zeker

  5. Reactie van inge

    ok, heb me n kaart besteld

  6. Reactie van Ledeberg

    Lazarote van Houellebecq is ook een goedje, een fragmentje waarvan ik strijk lag

    “In dit opzicht is Lazarote als bestemming zeker aan te raden voor Fransen. Het is zelfs met name aan te bevelen voor Franse hermetische dichters, die er naar hartelust dingetjes als dit kunnen produceren

    Schaduw,
    Schaduw van de schaduw,
    Sporen op een rots.

    Of, meer Guillevic-achtig :

    Steen,
    Kleine steen,
    Je ademt. “

  7. Reactie van no butterfly

    Een aanrader!! Ik kan me volledig aansluiten bij de beschrijving van Peter “sluimerende geilheid én tegelijkertijd … contradictorische standpunten”. Nu ben ik nog meer benieuwd om het boek te lezen

  8. Reactie van Bart

    Een klein maandje geleden zijn we met onze school gaan kijken in gent naar Platform.
    En wij zijn al een paar keer naar een toneel geweest dat totaal niet voor onze leeftijdsgroep is bestemd, dus we zagen er volledig tegenop om naar deze voorstelling te gaan. Maar wat doe je eraan? Niks, deze voorstelling zijn verplicht dus er valt niks aan te doen.
    Toen we in de zaal binnen gingen, installeerde ik mij al makkelijk in mijn zeteltje om een langdurig dutje te gaan maken…
    Toen plotseling het hele decor uit de lucht kwam vallen en ik plotseling recht schoot…

    Dit toneelstuk heeft vanaf de eerste seconde mijn aandacht getrokken en heeft deze ook kunnen behouden tot de laatste seconde.
    Door deze opvoering is mijn mening over toneel veranderd, toneel hoeft niet altijd saai te zijn, toneel kan verschrikkelijk grappig zijn (zoals dit stuk beaamd) en kan soms beter zijn dan een film.

    Geweldig toneelstuk waarbij het hele publiek plat lag van het lachen en tot onze grote verbazing zelfs de acteurs soms ook (wat alles nog veel grappiger maakte )…

    Een absolute aanrader, ook voor zij die toneel verafschuwden (zoals ikzelf vroeger)!