Het hoger onderwijs betoogt in Gent

donderdag 27 april 2006 10u58 | ilse | 17 reacties
Trefwoorden: , .

Om half twaalf deze middag wordt aan de Blandijnberg verzamelen geblazen voor wat wel eens een heel grote betoging zou kunnen worden. Het protest wordt dan ook op beleidsniveau reeds serieus genomen: lessen worden geschorst en personeelsleden krijgen vrijaf om mee te lopen. De actievoerders –studenten, professoren, lectoren en medewerkers van het hoger onderwijs– zijn gekant tegen de plannen van minister Vandenbroucke in verband met het hoger onderwijs. Wat is er precies aan de hand?

De situatie in het hoger onderwijs is dramatisch te noemen: jaren geleden werden de financiële middelen bevroren, en hoewel er steeds meer jongeren hun weg vonden naar het hoger onderwijs, kregen de instellingen geen extra middelen om in die studenten te investeren. Vooral voor de hogescholen –die reeds ondergefinancierd waren– wordt dit steeds problematischer, maar ook de universiteiten deelden in de klappen.

Bovendien werd het onderwijs bedolven onder de decreten: hervormingen, flexibiliseringsoperaties, en steeds meer hervormingen volgden elkaar in hoog tempo op. Het financieringssysteem werd echter nooit aangepast aan de nieuwe situaties. De huidige minister besloot werk te maken van de noodzakelijke aanpassingen, maar kwam met maatregelen op de proppen die binnen de onderwijswereld op veel ongeloof werden onthaald.

Zo is er de zogenaamde ‘outputfinanciering‘: waar vroeger gefinancierd werd op basis van het aantal ingeschreven studenten, wil men nu de centen toekennen op basis van het aantal geslaagde studenten. Op deze manier, was de onderliggende gedachte, zouden instellingen harder hun best doen om studenten te helpen slagen, door hen van gedegen begeleiding te voorzien, aandacht te besteden aan interne kwaliteitzorg, werk te maken van goede cursussen, etc.

Helaas is er vaak een veel eenvoudiger manier om het slaagpercentage van de studenten omhoog te halen: de onderwijsstandaard verlagen. Op die manier hoeft de onderwijsinstelling immers niet te investeren in studentenbegeleiding of kwaliteit, en is ze toch (min of meer) verzekerd van haar financiering.

De dupe van een dergelijke regeling is in de eerste plaats de student, die na zijn opleiding in het bezit komt van een minderwaardig diploma, en in de tweede plaats het hele hoger onderwijs dat (op iets langere termijn) aan kwaliteit en internationaal aanzien zal inboeten.

Bijkomend gevaar van deze vorm van financiering is dat men niet langer zal investeren in kansengroepen zoals allochtone studenten en kinderen van laaggeschoolde ouders. De slaagpercentages liggen daar immers lager dan het gemiddelde, en er wordt bovendien vaker gebruik gemaakt van een bisjaar. Onder normale omstandigheden investeert een onderwijsinstelling aanzienlijk in deze mensen, maar in het output-systeem betekent een lagere slaagkans meteen ook een kleinere kans op financiering. Anders gesteld betekenen deze studenten –in zuiver economische termen– een te grote de risico-investering voor de instellingen.

Verder stelt de minister ook voor de ManaMa’s (Master na Master, een voortgezette opleiding dus) niet meer te financieren, en de BanaBa’s (Bachelor na Bachelor) slechts voor 50% te financieren. Eerder heeft men al bij decreet vastgelegd dat niet-financierbare aanvullende opleidingen kostendekkende inschrijvingsgelden mogen vragen, wat betekent dat studenten zelf moeten instaan voor alle kosten –en dan spreken we over bedragen tot 25.000 euro als inschrijvingsgeld. Voor de meeste studenten is dit onbetaalbaar, waardoor –bij goedkeuring van dit systeem– aanvullende opleidingen enkel toegankelijk zullen zijn voor een financiële elite.

Wij besteden tegenwoordig minder geld aan onderwijs dan in de jaren 70, dát is de harde realiteit. Het Westen evolueert steeds meer naar een kenniseconomie, en wij zouden het voor onze jongeren moeten mogelijk maken om hierin een rol te kúnnen spelen. Dit vereist kwalitatief onderwijs. Dit vereist democratisch onderwijs. Vandaag komt het hoger onderwijs op straat om financiële middelen te vragen om dit te verwezelijken.

(De auteur is verbonden aan een Gentse hogeschool. Deze tekst verwoordt een persoonlijke visie, én die van de collega’s en de studenten. De opleiding en de toekomst van de studenten ligt ons dan ook zeer nauw aan het hart. Zie ook: VVS-axie)

Update: Foto’s alhier

© 2006 GENTBLOGT VZW

17 reacties »

  1. Reactie van Roland

    ‘t is kalm op Gent Blogt, zijn ze allemaal aan het betogen?
    Maar nu eens eerlijk, ze hebben het volste recht om te protesteren tegen het nieuw beleid.

  2. Reactie van egel

    Vlaanderen investerteert wel veel in zijn onderwijs maar de oppermachtige vakbonden zorgen er voor dat alle nieuwe middelen voor 90 % weer naar het bestaande personeel gaan. Afschaffen van het vervroegde brugpensioen en zo voor leraars blijft onbesproken…

  3. Reactie van Jean Marie de Wulf

    Hoever zitten we nu met het idee “studielening”>

  4. Reactie van Tiekenei

    En het is goed geweest! Geen problemen of dergelijke, een dikke 10.000 studenten en stralend weer!

  5. Reactie van Peter Dedecker

    JMDW: toch geen voorstander van studieleningen zeker? U gokt misschien graag op de beurs, maar het zou niet al te fijn zijn voor studenten om bankroet te zijn als gevolg van een verkeerde keuze…

  6. Reactie van Jean Marie de Wulf

    Beste Peter, ik heb een vraag gesteld, geen opinie gegeven.

  7. Reactie van Peter Dedecker

    En op uw vraag volgde een vraag van mijn kant, en meteen ook eventjes mijn opinie :-)

  8. Reactie van Jean Marie de Wulf

    Wel, mijn opinie: er om het hoge kostenplaatje van het hoger onderwijs te kunnen spreiden zou het door verschillende actoren moeten kunnen gefinancierd worden.
    1. De maatschappij of wij allen: wij dragen een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid tegenover elk individu, en gezien het resultaat ktijgen we een positieve gemeenschappelijk voordeel.
    2. Het individu of de bevoordeligde: hij zal individueel ook profijt halen uit zijn studies en er zijn levensstandaard op kunnen bouwen, dus mag hij een deel van de kosten dragen: hij moet een deel van geld dat in hem geinvesteerd werd door de gemeenschap in redelijke mate terugbetalen, en dit mag geen handicap vormen.
    3. Probleem: de mislukking. Er moet een redelijk afbetalingsplan komen in functie van de effectief overgehouden voordelen, volledig in samenspraak bv met het min.van financien, zo moeten pijnlijke toestanden onmogelijk worden.
    Bankroet mag dus niet!
    Ben ik ergens verkeerd?

  9. Reactie van Fry

    Studieleningen? Heeft zo zijn voordelen, maar misschien moeten eerst andere zaken onderzocht worden. 60 000 euro overheidsgeld (lees ONS geld) voor Kate Ryan, dat zijn vrij vertaald een kleine 110 studiebeurzen van 550 euro of met andere woorden: 27 en een halve student laten afstuderen. Fijn om weten dat mijn regering haar prioriteiten stelt.

    Maar ach, ik ben er zeker van dat VDB een sluitende theorie heeft voor het besparen op hoger onderwijs in een kennismaatschappij. Het is zoiets als koolmijnen sluiten in een samenleving die draait op stoommachines…

  10. Reactie van Peter Dedecker

    Ik vind echt niet dat je kan spreken van een spreiding van het kostenplaatje. Onderwijs dient een basisvoorziening te zijn, een recht, iets waar iedereen maar dan ook iedereen op dezelfde manier aan kan beginnen, ondanks afkomst of “sociale klasse” van de ouders. Het is een verhaal van gelijke kansen: iedereen krijgt de kans om hogerop te geraken, om op basis van eigen talenten en werkkracht, een betere levensstandaard of een goede job te bekomen.

    Hoger onderwijs is een zware kost voor de gemeenschap, maar het is veeleer een investering. Mensen in een betere levensstandaard kosten veel minder aan de overheid (werkloosheidsuitkeringen) en brengen veel meer op aan directe en indirecte belastingen. In die zin betaalt elk individu zeker mee aan de investering die men in hem/haar deed, dat moet niet nog eens extra op de schouders van studenten en/of ouders terecht te komen. In die zin is een studielening al in de praktijk van toepassing: er wordt in je geïnvesteerd en je draagt later wat meer af.

  11. Reactie van rony coekaerts

    me eerst even plaatsen: oud mei68, ex.leraar,( en andere beroepen) en rood.
    ik ken, door omstandigheden, VDB. hij is niet dom, in tegendeel, alleen de zoon van begoede ouders. wat hij nu voortstelt is wel dom.
    de enige natuurlijke rijkdom die vlaanderen, en met uitbreiding europa, heeft, is zijn grijze massa. men zou die moeten koesteren, helpen op alle mogelijke manieren. dat gaat van opleidingen van de vdab. tot hoge scholen.
    met schaamte, als rooie wel te verstaan, zie ik hier in china wat er gebeurt als er niet voldoende geld is voor onderwijs.
    komende uit de culturele revolutie, toen een boek bezitten, laat staan het lezen, al een misdaad was, heeft men geprobeerd de achterstand zo vlug mogelijk weg te werken.
    op duizenden die een staatsexamen afleggen, mogen er enkele verder, met beurs. minimaal, maar toch.
    daar heeft men het volgende op gevonden: zij die toch verder willen, zonder examen, mogen dokken. dan spreek ik van duizenden euro, per jaar, vanaf het hoger middelbaar en verder. als men dan weet dat bv. mijn vrouw als manager met 60 personen onder haar, 68 uur per week, zo’n 300 euro per maand verdiende!!
    dank de enorme boost die men hier economisch heeft, daar kan ik nog bladzijden over schrijven, zijn er zo genoeg .rijkeluiskinderen, die verder studeren.
    de hoge-scholen en universiteiten zijn op amerikaanse leest geschoeid, en concurreren tegen mekaar op: hoe duurder hoe beter. niet moeilijk: met het binnenkomende geld kan men dan ook de de duurste, en vet betaalde buitenlandse, proffen aantrekken. veel amerikanen die hier hun pensioen komen bijspekken. een mooi visitekaartje. het is dan ook niet verwonderlijk dat men nu tot de conclusie komt, dat bv. duizenden artsen met een vals diploma aan de slag zijn. gewoon gekocht, niet zo duur trouwens. ik kan hier een diploma van de gentse uni. kopen voor 1000 euro. in belgie loop ik daar mee tegen de lamp, maar hier? omgekeerd, chinees of amerikaans diploma, en dan naar belgie…
    doet me een beetje denken aan onze troonopvolger, die er in slaagt om op drie maand piloot te worden, op een jaar een uni.diploma te behalen, om te zwijgen van zijn eredoctoraat. wel in amerika.
    mijn besluit: hou aub. die hoge inschrijvingen weg, geef studenten een minimaal inkomen, genoeg om te studeren, te leven, te wonen, maar niet om alle dagen op de zuip te gaan. dat moeten de ouders dan maar betalen. stempelgeld avant la lettre.
    peter d.d. zegt het juist: het betaalt zich in de toekomst terug.
    hier moeten ze het nu nog, hebben van het grote aantal goedkope handen, maar pas op daar in europa, op 1.3 miljard chinezen zijn er zeker 100 miljoen die slimmer zijn dan alle belgen samen. het is, als westerling, om angst van te krijgen wat hier gebeurt. op korte tijd is hier in wenchou iets opgebouwd waar kortrijk, antwerpen en gent, eeuwen voor nodig hadden. (wenchou word in china de stad van de joden genoemd, niet om het geloof maar voor het zakelijk inzicht). een metser bouwt na twee jaar een building van 300 app. in shanghai.
    dus nog eens een keer, gebruik, leg het in de watten, wat jullie hebben aan verstand, want ik zie de vlaamse gastarbeiders hier nog toekomen. en wees maar zeker, ze zullen jullie behandelen zoals jullie nu de turken en marokanen.
    voor mij geen probleem, spreek chinees, eet wat de pot schaft, ook met stokjes, en slaap met een chinese, alleen de ogen willen nog niet mee. zal eens moeten uitkijken of dat gedekt is in mijn ziekteverzekering.
    rony
    nb. sorry voor de mogelijke fouten in de tekst. schrijf niet zo regelmatig meer nederlands. oh, ja, mijn syntacties zal ook niet meer in orde zijn, was nochtans in de tijd winnaar van het De Gruytertorenooi , met het gedicht Borms van Elschot.

  12. Reactie van Jean Marie DE WULF

    Rony, ik heb een paar dingen niet begrepen:
    - Woont gij nu in China? Dat kon ik in het begin niet zo duidelijk begrijpen. Gij spreekt dus van chinese toestanden?
    - Uw vrouw verdient € 300 per maand voor 68 uur per week, maar wat kost uw levensonderhoud?
    Ik denk dat het gevaarlijk is appels met peren te vergelijken. Het ware voor u misschien ook belangrijk de juiste informaties te krijgen over wat in Belgie werkelijk gebeurt.

  13. Reactie van Roland

    Aan Rony & JMDW : mijn echtgenote is arts, maar komt niet uit de Europese unie, dus, krijgt ze van België werkverbod als arts opgelegd want, diploma niet erkend. Tijdens ons verblijf in Frankrijk (1997-2005) werd haar ook een “erkend diploma voor de EU” aangeboden tegen een ferme som geld, wat ze uiteraard geweigerd heeft. Gevolg : eeuwig zonder werk. Een arts heeft nochthans voldoende jaren gestudeerd, ook in de Oostblok landen (9 jaar) en bewezen om in veel moeilijker omstandigheden als in België klaar te staan voor zijn patiënten.
    De Joden kregen “Arbeitsverbot” van de Nazi’s, de hooggeschoolden met een diploma van buiten de EU krijgen dat ook van onze eigen regeerders.

  14. Reactie van rony coekaerts

    sorry voor de late reactie, heb eentijdje stil gelegen en dan niet meer gekeken.
    JMDW, ik woon omzeggens nu twee jaar in china, onderbroken zoals nu in juni, voor een verlof. heb nu reeds een half jaar een permanent visum. mijn informatie hier krijg uit kranten, en vooral van studenten en hun profs., vermits ik regelmatig gevraagd word om eens hun engels, frans of duits te oefenen. ben geen leraar talen, maar een oud.leraar artist.opvoeding, met nog een pakje attesten en diploma’s, maar vlaming en talen….de vriendenkring van aiping bestaat uit alle delen van de bevolking, diensters, winkeliersters, zakenlui, bouwaannemers, van arm tot rijk, opgebouwd vanaf ze op 16.j. gaan werken is, nu 48j. en we zitten met die bende, gewoon door mekaar, bijna elke avond te eten, rekening om beurt betalen, en we zorgen er wel voor dat zij die niet kunnen, niets moet betalen: even naar het toilet, betalen aan de kassa, voorbij, zonder gezichtsverlies voor wie dan ook.
    wat in belgie gebeurt, en bij uitbreiding in duitsland en frankrijk, volg ik door het lezen van kranten, tijdschriften, web.on.line, en vooral, ik heb een volwassen gehuwde zoon en drie studerende kinderen in belgie. ben een dummy, maar een tekst ophalen en lezen kan ik wel. (foto’s doorsturen moet ik nog leren, maar die kan je bekijken op https://www.coekaerts.com)
    levensonderhoud? moeilijke vraag. koop je je kleren op de avenue louise of bij de zeeman? eet je alle dagen langousten grote garnalen, kikkers, schildpadden, inktvissen, kreeften en vissen, zo gek dat je het niet kunt voorstellen, allemaal levend in aquaria, betaal je niet veel. wil je evenwel “een schelle hesp met een schel keeis”, kan je het vergeten. geen worsten, korteletten,beefsteack, alleen nieren, lever, darmen en een soort gehakt, aanwijzen en ze draaien het door de molen. een beenhouwer begint aan de kop, hakt alles in stukken tot aan de staart. veel bouillonvlees. hespegebraad als soepvlees. niemand heeft hier een oven, is ook niet te koop, alleen een wok, en microgolfoven om iets op te warmen.
    groenten zijn dan wel spotgoedkoop, wel veel soorten waar mijn vader vol nostalgie over praatte, snijbiet…koop geen champingnons, gele en rode paprika, je betaal je blauw.
    eengezinswoningen zijn er hier niet. we wonen in blokken. kleine, tot 8 verd., zonder lift, hoger met lift. minimum, voor een uitgeleefd krot 1000eur. per m2, tot ….en dan de opknap…
    wij wonen op 48m2. gewoon, keuken (ook inkom), leef en eetruimte, badkamer met douche, slaapkamer, afgesloten terras, waar ik nu zit te tokkelen, en de wasmachine staat de ronken.
    genoeg, jean marie, steeds bereid je nog verder informatie te geven, en wees gerust, ik heb de vinger nog altijd op de pols.
    roland,
    beste, want veel van je opmerkingen raken me. mijn diploma is hier niets waard, dus geen werk. aiping mag zelf niet in belgie komen wonen, laat staan werken. mijn invaliditeit word niet betaald naar china, moet een huis huren in A.of Z. om het te krijgen, woon er nooit, kontrole van de wijkagent, geen vaste verblijfplaats meer. gewoon geschrapt.
    hoe ben jij gehuwd met iemand uit het oost.blok, of was dat al voormalig oost.blok? wij moeten eindeloos veel papieren ophalen, uren, lett. dagen aanschuiven, bezoek dokter voor medisch dossier, dan naar belgie, chin. ambassade in brussel, min.buitenlanse zaken in brussel, vertalen in gent, terug naar hanchou (china), dan naar shangai( gent-madrid) een maand wachten om dan misschien een visum te krijgen om te huwen. vergeet de papieren van de burg.stand van gent niet, bewijs van vermogen, inschrijving op de rechtbank van dendermonde. en dat boeltje is van het eerste papier hier, slechts zes maand geldig.
    ik ben dom, maar vraag me toch af hoe veel van onze buitenlandse vrienden dat hebben klaargespeeld. zal eens een goede raadsman moeten zoeken. een trip van china kost, heen en terug, 17000eur., steeds met twee want ze moet erbij zijn. moeten er zo drie maken, en dan hebben we verdomd nog geen feestmaal gegeven. zal sponsering moeten aanvragen.
    groetjes uit china van rony en aiping

  15. Reactie van rony coekaerts

    even lezen bij hoge.school betoogt, JMDW
    rony

  16. Reactie van Jean Marie DE WULF

    Beste Rony, Leuk met iemand van zover te kunnen corresponderen, met een aantal toeschouwers errond. Ik zie dus dat ook in China het leven niet al te rooskleurig is, maar de laatste jaren toch verbeterd, in de steden toch, of klopt dat niet? In Belgie heeft een paar jaar geleden een zekere roland Duchatelet een partij opgericht: “Vivant” met een dubbele leitmotief: werk mag niet belast worden, maar wel de goederen, en elk individu krijgt een minimaal basisloon. . Dit moet kunnen werken via een extra belasting op luxe en schadelijke producten. dit heeft als effect dat inderdaad een student reeds een soort loon heeft en het leven iets beter wordt. Het eigenaardige van die theorie is dat die gedragen wordt door een partij die nu samen met onze liberalen voor de verkiezingenopkomen! Het is eveneens doorgelicht door vele economiewetenschappers die er een grote vooruitgang in vinden. Natuurlijk zijn we nog ver van de uitvoering, maar ik denk dat het een of andere dag de oplossing wordt in onze westerse landen.

  17. Reactie van rony coekaerts

    beste JMDW,
    ik heb die duchatelet altijd een raar figuur gevonden. langs de ene kant een succesvol, rijk, zakenman, anderzijds sociaal bewogen als je zijn voorstellen leest. hij doet me zo’n beetje denken aan de eerste liberalen, waar later de socialistische beweging is uit ontstaan. je weet wel die industrielen die de betere arbeiderswijken gingen bouwen, met aandacht voor cultuur, enz., de mijncitees met elk zijn tuintje, en parken. le grand hornu bv. een stuk paternalisme maar wel gedreven door humanisme in de brede zin van het woord. dus is het eigentlijk niet zo raar dat hij nu aanleunt bij de huidige liberale patij, gelukkig niet meer de pvv. verschillende andere voorstellen van hem hebben de deur naar de socialisten toch dichtgedaan. ik zeg het nog eens, een moeilijk te vatten man.
    china. ik zou beter een boek schrijven, maar zolang jullie niet zeggen dat ik moet stoppen ga ik door.
    men mag niet vergeten dat china geen land is, eerder zoiets als de europese unie, een verzameling provincies, elk met een eigen bestuur, belastingen, onderwijs en vooral sociale voorzieningen.
    daarom heb je armere prov., die in het westen, en hier aan de oostkust de rijke. met alle grote havens, daardoor ook de industrie, zijn het die, die de enorme economische boom hebben veroorzaakt. dat brengt een enorme stroom van werkzoekenden teweeg, immigranten met hebben en houden, stromen hier toe met miljoenen(1). maar daar begint het plaatje wel heel zwart te kleuren, die mensen hebben hier eigentlijk geen rechten, geen sociale voorzieningen, geen gezondheidszorg, en in veel gevallen ook geen recht op gratis onderwijs voor hun kinderen.
    het resultaat is een sterk dualistische maatschappij: de inwoners van wenchou doen zaken en verdienen, zelf in verhouding met bij ons, veel geld, en laten het werk over aan de “anderen”. je kan hier geen taxi nemen, een klus in het huis laten doen, kuisvrouw vinden, of het is een immigrant.
    natuurlijk zijn die blij dat ze hier op een maand meer verdienen dan twee jaar op hun stukje land te wroeten, maar…(2)
    de centrale regering, tot nader orde nog steeds goed in handen van de communistische partij, tracht nu die tweespalt weg te werken door geld van het oosten naar het westen te pompen, wat ze hier dan niet zo leuk vinden.(3)
    het nieuwe vijf.jaren plan voorziet in het wegwerken van de sociale achteruitstelling, het aantrekken van bedrijven naar de green.lands, maar met 1.3 miljard mensen!! moeilijke oefening.
    ik ben een democraat in hart en nieren, maar kan de staatsstructuur hier begrijpen. men wil niet in de val trappen die het oost.blok heeft laten verglijden naar halve en hele maffiastaten. vrije markt, ok., maar wee je gebeente als je er misbruik van maakt. hier vliegen alle dagen zakenlui, ambtenaren en gezagdragers achter de tralies die betrapt worden op corruptie of criminele zelfverrijking. men heeft ze eerst laten doen, en nu de economie toppen scheert, gaat men de boel uitmesten. de steenkoolmijnen zijn bijna allemaal in prive handen gekomen, dit jaar gaat men er 100.000 sluiten wegens onrendabel en onveilig. de grote, veilige, moderne mijnen voorzien in, meestal met buitenlands capitaal, 80% van de productie.
    dus, is het leven in de steden verbeterd? ja, je koopt hier alles wat je hartje, en vooral je goedgevulde geldbeugel, begeert.
    is het leven van de modale chinees vooruitgegaan? ja, als je werk hebt en geen invalide bent, of bejaard zonder kinderen.
    gaat het nog verbeteren? ja, want door de enorme inkomsten, kan er ook aan het wegwerken van verschillen gedaan worden.
    zal china op korte tijd veranderen in wat we bij ons een meerpartijen staat noemt? nee, want dan doet men de doos van pandora open, en dan hou ik mijn hart vast voor de rest van de wereld.
    groetjes rony
    (1)vgl. europa en het arme zuiden
    (2)les sans papiers
    (3)de “geldstroom” van vlaanderen naar wallonie
    nb. heb je een telefoon? zou je graag ontmoeten in de tijd dat ik in gent ben, de volgende keer zal een jaartje later zijn. kan me mailen op rony@coekaerts.com