RSSEen meester van de smaak: John Bultinck
Maatjes met maagdjes, Rog James Ensor, of Fancy Lady Curzon, het zijn gerechten die u niet zo snel zult aantreffen tijdens de De Week van de Smaak. Nochtans een leuk idee voor een volgende editie, en niet in het minst omdat het een passend eerbetoon zou zijn aan één van de meest prominente Gentenaars van de voorbije eeuw.
Geboren in Gent in 1934 bleek snel dat John Bultinck er weinig voor voelde zijn leven aan de zijlijn door te brengen. Al in zijn studententijd richtte een hij literair tijdschrift op, later schreef hij monografieën en had hij als kunstliefhebber- en kenner een belangrijke invloed op de Vlaamse artistieke wereld.
Als advocaat werd hij bekend als een van de grootste juristen en strafpleiters van zijn generatie en maakte deel uit van het team van advocaten van ’s lands eerste media-proces, de zaak Jespers.
Maar zijn echte passie ging naar kunst en cultuur: na de start ervan in 1979 werd hij de eerste voorzitter van het intussen gerenommeerde Filmfestival van Gent, voordien was hij al mede-oprichter van het Gentse Volkstoneel.
Ook koken en eten zag hij als “een zowel actieve als passieve vorm van cultuurbelevingâ€. En als John Bultinck iets ondernam, dan deed hij het ook goed. Dus werd hij -lang voor ooit iemand van Herwig van Hove gehoord had- de allereerste Belgische televisiekok, met Paula Semer als producer.
Tussen 1968 en 1973 draaide op de BRT Kijk en Kook, Vlaanderens eerste echte culinaire programma. Bultinck kookte er iedere week één van zijn eigenzinnige gerechten voor een bekende Vlaming. Nog steeds wordt Kijk en Kook één van beste uitzendingen die de BRT ooit maakte genoemd: omwille van de humoristische en intelligente conversaties die werden gevoerd tussen de kok-advocaat en zijn BV’s avant la lettre. Ik vermoed dat het over BV’s met verstand ging.
Bultincks recepten getuigden van passie voor voedsel, maar ook van liefde voor de mens. Zijn kritiek op verwaterde biefstukken en ongezonde grootkeukens werd tot in het parlement besproken. Later zou hij nog lang een culinaire rubriek schrijven voor het Dagblad Vooruit.
Op het Internet is het ver zoeken naar de legendarische recepten van John Bultinck.
Hij stierf te in 2000, te vroeg, ook voor het wereldwijde web. Gelukkig voor ons schreef hij ooit 100 culinaire uitstapjes. Een bescheiden titel, maar zo veel meer dan een kookboekje. De man schrijft over zijn motieven om te koken (het troepvoer dat hij in het leger had gekregen), zijn engagement (zijn recept voor Paëlla Flamenca, een reactie op de Franco-dictatuur in Spanje) en laat meegenieten van talloze culinaire geheimen die hij in de loop der jaren verzamelde.
Om u niet helemaal op uw honger te laten zitten, 1 eenvoudig recept uit het boek. Om hardnekkige mythes als pakweg “alle intellectuelen zijn carnivoren” uit de wereld te helpen ééntje voor de vegetarische medemens:
Avocat belge fouette
(voor vier personen)
- 2 hardgekookte eitjes
- 4 rijpe advocado’s
- 2 eetlepels boter
- 1 eetlepel ansjovispastei
- 1 citroen
- Peper, zout
- Tabasco (naar smaak)
- 4 mini-tomaatjes
- 16 zwarte olijven
Pel de eieren, plet de dooiers, en hak de eiwitten fijn. Snij avocado’s in de lengte doormidden, verwijder de pitten en haal met een lepeltje het vlees uit. Meng het vruchtvlees met boter, gehakte eiwitten, ansjovispastei, citroensap, peper, zout, en tabasco. Eerst met een lepel en dan met een garde. Klop uit volle kracht (gesel) tot het heel luchtig en glad is. Schep het terug in de schillen van de avocado’s.
Vorm nu bovenop elke halve avocado een mooie kokarde: in het midden een aperitief-tomaatje, daarrond een ring van geplette eierdooier, in beide hoeken een paar zwarte olijven.
De meester rond dit recept af met de woorden “Belge, quoi!”
Voor de verhaaltjes die bij de recepten horen, de one-liners (“wat moet u doen om altijd een eetbare advocaat in huis te hebben?”), kortom om dit kookboek-tijdsdocument eens te lezen, verwijs ik u graag -wat dacht u?- naar de stadsbibliotheek. Misschien toch een week of drie wachten, want het zou wel eens kunnen dat het boek hier bij mij het enige exemplaar is dat het magazijn van de bib nog te bieden had….
100 culinaire uitstapjes, D 1984/1713/7, Aurelia Books
© 2006 GENTBLOGT VZW
Die maagdjes met maten zegt me wel wat. Mooie foto.
Beste Eve,
De beelden van die corpulente, altijd lachende levensgenieter zag ik zo voor mij terwijl ik dit las. Zeer mooi van je om de nagedachtenis aan die man niet laten weg te ebben. Ik ben enorm geïnteresseerd om te weten voor welk ideeëngoed die man eigenlijk stond. In Humo en zo, als ik mij iet vergis, ging hij door als een belangrijke progressieve stem. Ik zou graag meer willen weten over die man zijn ideeën. Met Paëlla Franco te lijf gaan. Ja, dat soort acties zie ik wel zitten! Ik waag mij alvast een dezer aan die avocat belge fouette.
Culinaire groet,
Didi de Paris
Aan mijn vroegere ietwat jongere straatgenoot John heb ik kameraadschappelijke herinneringen. Als zoon van een sympathieke slagersvrouw uit de Schooldreef -stiefvader was een gewaardeerd muzikant in de Opera-was hij van in zijn jeugd voorbestemd om een gezellige levensgenieter te worden. In onze scoutstijd bij de plaatselijke Jovagroep waren wij allebei jeugdig flamingant. Zo moest John op streng onderhoor bij parochiemecenas mw Vermaerke van de Brouwerij aan den bareel (Brusselse steenweg) omdat hij verdacht werd in de parochiekring het rood van alle uitgehangen Belgische vlaggen te hebben afgeknipt. Harde bewijzen waren er niet en wij zijn vrienden hielden wijselijk onze mond.
Wij liepen samen college bij de Jezuiten ( Latijn-Grieks)in de Bagattenstraat. Voor de dagelijkse verplichte vroegmis in de Sint Eligiuskerk had John een ingenieus systeem bedacht.Volgens beurtrol moest elke ochtend een Barbarist het terrein verkennen. Soms was er onaangekondigde aanwezigheidscontrole van pater-prefect en dan werden wij in de buurt van de kerktoren stante pede uit ons bed gebeld om buiten adem en vroom voor de stuur kijkende prefect binnen te stormen. Het systeem werkte perfect. Onze dagelijkse ritjes met tram 2 zijn onvergetelijk. John was een schitterend student en had toen al een vlotte en ondeugende pen. Elke morgen las hij op het tramplatform met luide stem een hoofdstuk voor van zijn vervolgroman (gelukkig nooit verschenen) waar hij de bleutjes onder ons sexuele voorlichting gaf over de bloemetjes en de bijtjes.Het kwam zelfs zover dat ik bij de prefect werd geroepen waar mij aangeraden werd zijn gezelschap te mijden. Beiden waren wij verwoede schakers maar van John heb ik nooit kunnen winnen,hoogstens een remise.. Bij zijn rechtenstudies kreeg hij andere linksgeorienteerde vrienden en verwaterde onze vriendschap . Zijn stamcafé was “De Ton” waar hij dikwijls zat te kaarten met zijn boezemvrienden Etienne Hublau en de latere huisarts Walter Rötgens.
Terwijl ik militeerde bij de rechtse Volksunie stond John als advokaat bij verkiezingen als kandidaat op de socialistische lijst. Hij huwde , verhuisde en sedertdien zag ik hem meer op het scherm als gewaardeerde studiogast en TV-kok en bleef het bij sporadische ontmoetingen in de Gentse binnenstad.
Voor zijn familie moet zijn jarenlange strijd tegen de voortsluipende ziekte een verschrikking geweest zijn.
Prachtige anecdotes. Dank u daarvoor.
heb 100 culinaire uitstapjes sinds 1984 in mijn bezit, en ik haal er nog geregeld inspiratie uit, ik wil U deze passage zeker niet onthouden:
‘Een mooie blonde journaliste vroeg mij eens of ik het niet bedroevend vond dat de kookkunst zo’n lange voorbereiding vergt voor zo’n kortstondig plezier’.
Ik heb haar waardig in de mooie ogen gekeken en gezegd dat dit toch het geval is met élk genot. Waarop ze heel mooi aan het blozen ging.
Ik weet nog steeds niet waarom.
Ongelofelijk dat er nog geen film over die man is gemaakt. Naar het schijnt zat zijn bezoek meer mee in de keuken over de pannen gebogen dan in de woonkamer.
Hallo Eve, mooi nostalgisch stukje, om van te smelten bij de boter in de hete pan. Wat lijkt dat tijdsvak nu maagdelijk onschuldig, alsof er sindsdien barbaarse verschrikkingen zijn gebeurd, is dat inderdaad zo? Qua televisie: ja, daar heerst helaas terreur. Leve de tegencultuur van de bloggers bijvoorbeeld, zoals Eve.
@speedy: prachtige anecdote :-)
Ik las het stukje over de blonde journaliste ook. Maar ik snap dat het voor de heren een grote bron van humor moet zijn :-p.
Ook mijn ouders kenden meester Bultinck zeer goed. Eve, je brengt een ikoon in de herinnering. Meer van da!
Beste,
Van waar mijn reactie: Onze Muriel en haar echtgenoot vinden het schilderij op de overloop prachtig passen in hun interieur. Misschien vind ik iets over Etienne op het web dacht ik en ja het web laat me niet in de steek
In de jaren zestig toen Etienne Hublau zijn Softenon kind schilderde bewaar ik samen met mijn overleden vriend Rudi Dossche aan mijn uitstapje, diep in Nederland, een zeer mooi souvenir.
Als jonge twintigers werden we door John en Etienne uitgenodigd op de dagen van de poëzie. Er ging voor mij een andere nieuwe wereld open Ik heb er mijn ogen en oren meer dan de kost gegeven. Bedankt aan beide ‘grote’ heren
Guido
Bedankt ook voor uw mooie bijdrage
TV-kok John Bultinck leerde al vroeg in de soeppot roeren. In een vergeeld foto-album bij een scoutsmakker ontdekte ik tiener John in scoutsuniform, dapper roerend in een dampende reuzesoepketel boven een kampvuur.Het zwartwitkiekje moet dateren van rond 1948 op het jaarlijkse Jovascoutskamp in Louise-Marie in de mooie Vlaamse Ardennen. Vraag me niet welke soep op het menu stond.
Beste,
Ik ben op zoek naar gegevens over een zekere Rudi Dossche. Hij heeft gestudeerd voor onderwijzer (Oostakker- 1963).
Is hij de Rudi Dossche die wij zoeken?
Van harte,
François De Geest