RSSI have no thougts and this is one of them
Ik weet niet wat u ervan denkt, maar deze titel intrigeerde mij enorm en toen ik de verdere beschrijving las, wist ik dat ik hier naar toe moest. Ook al wist ik niet goed wat te verwachten. Tine Van Aerschot heeft haar naam reeds gemaakt als beeldend kunstenaar en heeft samengewerkt met dansgezelschappen (o.a. Damaged goods). Dit is haar debuut als schrijfster en regisseur. Het werd een monoloog die gebracht wordt Claire Marshall, actrice bij Forced Entertainment, een naam die ik tegenwoordig vaak zie opduiken, maar dat kan natuurlijk te maken hebben met hun Europese tournee. Niks dan lovende kritieken vond ik terug bij deze toch wel intrigerende, maar zeker geen gemakkelijke voorstelling.
I have no thougts and this is one of them is niet enkel de titel maar ook de openingszin van het stuk. Wat volgt is een opsomming van gedachten. Op een heel formele manier, o.a. door de strakke zinsbouw die waarschijnlijk enkel in het Engels werkt, wordt een identiteit gecreeërd. De vrouw somt op wat ze niet is, wat ze niet kan, wat ze niet zal doen,… Soms lijken de ideeën onzinnig “I will not be bitten by a snake” en is het verband met de vorige of volgende zin ver te zoeken. Maar dan worden de ideeën een mantra. De vrouw somt dingen op die ze nooit meer zal doen met een onbekende tot wie ze zich richt: “Ik zal je nooit meer zien. Ik zal je nooit meer bellen. Ik zal nooit meer naast je lopen…” waardoor het gevoel van missen je bekruipt. Spreekt ze zich nu moed in? Op bepaalde momenten wordt het eerder een aanklacht: “Ik zal nooit de piramiden zien. Ik zal nooit mijn lichaam verkopen aan toeristen. Ik zal nooit een toerist zijn.” Elke poging die ik onderneem om zinnen te herconstrueren zijn tot mislukken gedoemd, vandaar mijn voorkeur om ze in het Nederlands te vertalen.
Gedurende 55 minuten wordt een lijstje opgesomd, soms is het herkenbaar en wordt er ook gelachen. Soms schuifelt het publiek onwennig over zijn stoel. Het is moeilijk om de tekst te plaatsen. De lichaamstaal van de actrice geeft ons soms een idee wat ze er zelf over lijkt te denken, maar in hoeverre is dit in scène gezet? Is het wel de bedoeling om de tegenstrijdigheden in het lijstje te ontdekken? Wat met de woordspelingen? “I will never give up. I will never give in. I will never give enough.”
Na de voorstelling gingen de schrijfster Tine Van Aerschot en de actrice Claire Marshall de confrontatie met hun publiek aan op de ontdekkingsdagen die de Vooruit maandelijks organiseert om een “beloftevol en ontluikend performer in de kijker te plaatsen”, zoals ze het zelf omschrijven. Het gesprek begint met een spelletje. Iedereen heeft een kaartje met drie zinnen uit de tekst van Tine gekregen en één voor één mogen we eentje voorlezen met het gevoel dat we denken dat er bij hoort. Later lezen we dezelfde zin een tweede keer maar met een ander gevoel. Sommigen verleggen de klemtoon, anderen veranderen het tempo, de toon,… Meteen wordt iets heel essentieel duidelijk.
Claire kreeg van Tine een lijst van ideeën, 15 bladzijden in het totaal. In het gezelschap waar ze toe behoort heeft ze zelf inbreng in de tekst, maar deze keer stelde ze van het begin heel duidelijk: “ik doe de tekst zoals jij ze geschreven hebt, zonder een letter te veranderen.” Hoe vaker ze de woorden uitsprak, hoe meer ze erover praatten, hoe meer betekenissen duidelijk werden. “I will not be bitten by a snake” kan spijt inhouden, maar ook paranoia, afhankelijk van hoe je de woorden interpreteert. “I will not see the beauty of parallell lines” bleek tijdens de repetitie ook te kunnen verwijzen naar een plaat van Blondie.
De heel formele zinsbouw waarbij elk idee negatief wordt geformuleerd I will not… I do not have to… maakt de tekst afstandelijk, maar tegelijkertijd ook persoonlijk. “Als publiek kan je inpikken bij ideeën die je liggen en eruit stappen wanneer het te ver van je bed is,” zo omschreef de actrice het. Door alles te ontkennen, ga je als publiek dingen bij verzinnen. Waarom zegt ze dit? Wat is er gebeurd? Banale dingen krijgen extra gewicht, en boodschappen verliezen het betuttelende vingertje. En neen, ze vond het niet erg dat we al eens ongemakkelijk op onze stoel draaiden of hoesten, ze kon er best inkomen. Op zich is een lijst van 15 bladzijden best saai, maar de kleine pauzes die ze op deze manier kan inbouwen, maken het toch weer dynamisch.
Het stuk is moeilijk te vatten, wat je wel meer hebt met experimenteel theater. Elke poging tot beschrijving loopt vast en elke interpretatie is persoonlijk. Ik heb er in elk geval van genoten, ook dankzij het gesprekje achteraf, en ben waarschijnlijk niet de enige.
I have no thougts and this is one of them van Tine Van Aerschot gezien op donderdag 15 maart in de Minard-Vooruit.
(Foto: website Vooruit)
© 2007 GENTBLOGT VZW
Erg jammer dat ik het gemist heb. Het stuk sprak zeer tot mijn verbeelding. I will never see it.
Ik vond het boeiend en interessant. Toch ook niet makkelijk om je aandacht een heel uur bij een vrij monotone opsomming te houden, waarbij er weinig links zijn tussen de tekst. Heerlijk is inderdaad dat je als kijker zelf inhoud geeft aan het stuk, de dingen naar je eigen referentiekader interpreteert, en dat de actrice ongelofelijk puik werk levert…
om je te troosten, op de site van de Vooruit is een filmpje te zien.
Het was pas de vierde keer dat ze het stuk speelden, dus misschien komen ze nog terug? Iets om in de gaten te houden