RSS1.100 handtekeningen tegen “riooltaks”
Actievoerders van de PVDA trokken gisteravond, voor aanvang van de gemeenteraad, naar het stadhuis in Gent om er een petitie af te geven tegen het optrekken van de riooltaks. ,,Die is in Gent 15 procent duurder geworden”, zegt woordvoerder Tom De Meester.
Lees meer bij DS Online en De Gentenaar
© 2007 GENTBLOGT VZW
En waarmee moet de Stad Gent dan de aanleg en het onderhoud van rioleringen betalen? Een Europese richtlijn legt op dat tegen 2015 al het huishoudelijk afvalwater gezuiverd moet worden. Vlaanderen – dus ook Gent – scoort nog altijd slecht en staat voor een zwaar investeringsprogramma.
Van het linkse populisme verlos ons Heer.
Geen riooltaks, geen hoge transfers (?!) van het stedenfonds dank zij Toback. En wat nog? De Stad zou dus volgens sommigen moeten risico lopen om nog meer negatieve budgetten op te stellen.
“Gent staat voor een zwaar investeringsprogramma”: hoezo? Sinds de zeer betwistbare inplanting veertig jaar geleden van een megalomaan waterzuiveringsstation in het natuurgebied Ossemeersen, werd een gigantisch netwerk van collectoren aangelegd om het afvalwater naar die ene plek (stroomopwaarts!) te pompen. Welke is de afwerkingsgraad van dat programma, waarvan de gevolgen op de Gentse rivieren tot al voelbaar zijn?
In het Milieubeleidsplan 2005-2009 van de Stad Gent lees ik:
“De huidige rioleringsgraad in de stad bedraagt 93,8 % en de zuiveringsgraad van het huishoudelijk
afvalwater bedroeg in februari 2005 60,2%. Met dit cijfer ligt Gent zowat 10% achter op het Vlaams
gemiddelde.” En verder: “Momenteel zijn er 22
‘subsidiedossiers riolering’ in de planning opgenomen. Daarvan zijn er 13, die in de deelgemeenten gesitueerd zijn en kortelings worden opgestart. Dit zal de zuiveringsgraad op ongeveer 90% brengen. Ongeveer twintigduizend inwoners zijn niet aangesloten op het rioleringsnetwerk omdat die infrastructuur er niet is. De betreffende woningen komen in aanmerking voor een KWZI (na clustering van de woningen via een lokaal rioleringsstelsel) of om individueel hun afvalwater te reinigen. Actueel functioneren slechts een 12-tal IBA’s in het buitengebied.”
Momenteel onderzoekt elke Vlaamse gemeente een voorontwerp-zoneringsplan dat de Vlaamse Milieumaatschappij heeft opgemaakt. In het zoneringsplan bepalen de gemeente en het Vlaams Gewest voor iedere woning of het afvalwater zal gesaneerd worden via rioleringen of met een individuele zuivering. Het zoneringsplan toont de gemeente ook welke investeringen nog nodig zijn in het lokaal afvalwaterzuiveringsnet.
Elke Vlaamse gemeente staat voor forse investeringen in de waterzuivering. De meeste gemeenten zullen een saneringsbijdrage (“riooltaks”) heffen. Gent ontsnapt daar niet aan.
@Dirk
Bedankt voor de moeite en de omstandige informatie die de “riooltaks†in zijn juiste context plaatst.
Betekent dit nu dat elke Gentenaar via de “riooltaks†de kosten moet helpen dragen van wie “op de buiten†is gaan wonen? Dat stadsbewoners nu ook op dit vlak moeten opdraaien voor stadsvluchters?
@Frans: ik ben geen specialist, en het antwoord op jouw vraag weet ik niet precies.
De “riooltaks” dient niet alleen om rioleringen aan te leggen, maar ook om ze te onderhouden/vervangen, wat dus aan iedereen ten goede komt. Op de plaatsen “op de buiten” waar riolering te duur is, zullen bewoners een installatie voor Individuele Afvalwaterbehandeling (IBA) moeten hebben. De gemeente kan de kosten daarvan afwentelen op de bewoner zelf. Zo’n IBA kost makkelijk 5000 Ã 6000 euro. Sommige gemeenten nemen alle kosten op zich, o.a. vanwege het gelijkheidsbeginsel: ze bieden dan elke inwoner dezelfde dienstverlening (zuivering afvalwater, waar ze ook wonen. Een te verdedigen uitgangspunt, volgens mij. Een IBA is in vergelijking met riolering zeker niet duurder.
Misschien betaal je op korte termijn inderdaad voor de waterzuivering van pakweg Drongen. Maar van zuiver afvalwater heeft natuurlijk iedereen plezier, op de duur. Op langere termijn zullen alle verschillen centrum/buitengebied sowieso worden afgevlakt, vermoed ik (omdat rioleringen in centrum sneller vervangen zullen moeten worden, etc.)
@ Dirk.
Natuurlijk moet er zwaar geïnvesteerd worden in riolen en waterzuivering. Dat is nogal evident. Het is een schande dat in een stad als Gent slechts 64% van het huishoudelijk afvalwater gezuiverd wordt. De rest loopt recht de kanalen en grachten in.
De vraag is alleen : wie gaat dat betalen? En hoe?
Tot nu toe werden aanleg en onderhoud van de rioleringen betaald uit de ‘algemene middelen’, de gewone gemeentebegroting dus, ten dele aangevuld met de Vlaamse Rio-subsidies uit het MINA-fonds.
Sinds 2004 probeert men echter zoveel mogelijk de ‘reële kostprijs’ van de waterzuivering rechtstreeks door te rekenen aan de ‘klant’ via de riooltaksen op de waterfactuur. En daar heb ik inderdaad een probleem mee. Maar ik heb ook argumenten.
1. Het is niet bepaald een voorbeeld van sociaal beleid. Een werkloos gezin uit de Langestraat in Ledeberg betaalt evenveel riooltaks per kubieke meter waterverbruik als topverdieners uit het Miljoenenkwartier. De riooltaks is een soort ‘vlaktaks’, iedereen betaalt hetzelfde, los van het inkomen. Terwijl het gewone belastingsysteem progressief is : hoe meer inkomen, hoe hoger de aanslagvoet. Om onze scholen te bekostigen, betaalt een topindustrieel dus méér dan een minimumloner. Voor de riolen betalen ze evenveel. Dat is sociaal niet rechtvaardig. De ‘reële kostprijs doorrekenen’, los van het inkomen, is een zeer liberaal principe. En niet toevallig is het een logica die ons door de Europese Commissie wordt opgedrongen.
2. Het is een beetje hypocriet. Tijdens de verkiezingscampagne liet kandidaat-burgemeester Daniël Termont een ‘contract met de Gentenaar’ in alle Gentse brievenbussen droppen. Daarin stond dat elke beleidsmaatregel zou getoest worden op haar “sociaal karakter” (waarvan akte), maar ook dat hij Gent zou besturen “zonder belastingverhoging”. Van het linkse populisme, verlos ons heer? De VLD zei : “Voor de VLD is enige stijging van de gemeentelijke belastingen uitgesloten”. Blijkbaar bedoelden ze daarmee alleen de gemeentelijke opcentiemen. Benieuwd of een werkloos gezin uit Ledeberg met twee kinderen die logica volgt als ze de (gemiddeld) 244 euro riooltaksen (Gents en Vlaams samen) moeten ophoesten. Dat is wel bijna 10.000 Bfr. Voor water. Om u te kunnen wassen.
3. De verhoging met 15% wordt ‘in de duik’ doorgevoerd. In Antwerpen was het stadsbestuur zo fair om de verhoging van de riooltaks open en bloot in het beleidsakkoord te zetten. In Gent geen woord. Een maatregel die de waterfactuur toch gevoelig duurder maakt, is zelfs geen debat waard in de Gentse gemeenteraad.
Wat wij dus willen, is dat de investeringen in riolen betaald worden uit de algemene middelen. Het beste zou zijn als de Vlaamse overheid de Rio-subsidies uit het Mina-fonds gevoelig verhoogde. Want de lasten afwentelen op de gemeentes is niet eerlijk. Ten eerste – maar nu worden we technisch – zijn zeer grote vraagtekens te plaatsen bij veel investeringen die de laatste jaren door Aquafin zijn gebeurd. Veel geld voor weinig resultaat. Moeten de gemeentes daar voor opdraaien? Ten tweede : er zijn zeer grote verschillen tussen de gemeentes. Er zijn gemeentes waar de reële kostprijs van de riolen oploopt tot meer dan 500 euro per persoon per jaar. In andere gemeentes is de riooltaks dan weer kostendekkend.
Wij pleiten dus voor solidariteit : op een dubbele manier. Laat via de algemene belastingen de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen, zoals het hoort. En laat zoveel mogelijk door de Vlaamse overheid subsidiëren, in plaats van de lasten op de gemeentes af te wentelen.
Tom De Meester
woordvoerder PVDA Gent
In Oost-Vlaanderen is er in 25 gemeentes géén riooltaks. Toevallig ook meestal gemeentes die geen banden hebben met TMVW en haar rioolpoot Aquario. Over heel Vlaanderen kiest 38% van de gemeentes ervoor om géén riooltaks in te voeren. (cijfers uit studie SERV, toestand november 2006)
@Tom De Meester
Je reactie vind ik zeer interessant en ter zake.
Uiteraard wordt de discussie hier ideologisch – daar is overigens niks mis mee. Enkele bedenkingen mijnerzijds:
- de riooltaks dekt lang niet alle kosten voor de waterzuivering: een substantieel deel van de kosten komt sowieso uit de algemene middelen.
- voor zover ik weet is de riooltaks gekoppeld aan het waterverbruik. Wie zuinig is, betaalt minder. Voor mij een reden om hem niet uit de algemene middelen te betalen. Ook werklozen etc. mogen een prikkel krijgen om zuinig met water te zijn.
- in feite is de riooltaks een taks op waterzuivering, zoals de prijs die je voor een vuilniszak betaalt een taks is op de afvalophaling. Niemand pleit er toch voor om de vuilniszakken integraal uit de algemene middelen te betalen?
- je vindt dat de goedverdienende Gentenaar solidair moet zijn met het “werkloze gezin met twee kinderen uit Ledeberg”. Daar is iets voor te zeggen, maar tot hoever drijf je dat door? Tot elk aspect van het dagelijkse leven? Op de duur moet die goedverdiende Gentenaar zich schuldig voelen omdat hij werk heeft?
Zoals ik zei: zulke discussies zijn ideologisch, en ideologische discussies worden snel oeverloos. Ik gun je graag een wederwoord maar zal zelf niet meer reageren; ik denk dat ik duidelijk heb gezegd wat ik bedoel.
De toestand november 2006 zegt niks. Gemeentebesturen hebben maar wat graag de hete appel doorgeschoven naar de volgende legislatuur. De meeste gemeenten hebben de voorontwerp-zoneringsplannen pas dit voorjaar gekregen. De cijfers eind november 2008 zullen helemaal anders zijn…
@ Dirk.
Het is inderdaad een ideologische discussie, in die zin dat het een maatschappelijk debat is, waarin keuzes moeten gemaakt worden, en waarin keuze is tussen verschillende opties.
Nog een kleine repliek op je stelling “Wie zuinig is, betaalt minder”. Dat is hét argument dat het schepencollege gebruikt. Het klinkt ecologisch, maar het klopt maar gedeeltelijk.
1. In Vlaanderen zijn de gezinnen namelijk al bij de zuinigste van heel Europa (SERV rapport maart 2007). Het ecologisch bewustzijn is al heel hoog. Het is dus geen kwestie van ‘de gezinnen moeten bewuster omspringen met water’, want dat doen ze al. Het is een puur financiële kwestie : hoe betalen we de rekening van de waterzuivering.
2. De SERV, en dat is een onverdachte bron, voorziet trouwens ook dat de watermaatschappijen hun waterprijs zullen VERHOGEN als de gezinnen ten gevolge van de riooltaksen hun watergebruik verminderen. De vaste kosten (vooral transport van water via kilometerslange leidingstelsels) dalen immers niet, en vermist de waterbedrijven streven naar optimaal rendement, zullen ze de waterprijs per kubieke meter water verhogen als er minder water verbruikt wordt. Dus ‘minder verbruiken = minder betalen’ klopt niet helemaal.
3. Bovendien is watergebruik in héél veel gevallen geen vermijdbare milieukost (geen ‘verspilling’), maar een essentiële basisbehoefte. Water is essentieel voor basishygiene, om te drinken, om te koken. Het zijn niet de gepensioneerden, werklozen en minimumloners die duizenden liters water verspillen om het zwembad in hun tuin te vullen. Die groep, die sowieso een kleine portemonnee heeft, onder druk zetten met ‘minder water verbruiken = minder betalen’, dat is onverantwoord en écht niet sociaal.
Als de gezinnen nog zuiniger worden
Ik vrees dat je daar een punt hebt. Helaas zal uit de ontwerp-zoneringsplannen blijken dat het hele rioolverhaal véél meer kost dan de meeste gemeentes stilletjes hadden gehoopt. De eerste prognoses van VVSG en Vlario deze week zien er niet goed uit.