RSSErfgoeddag – Niet te schatten
Zondag 22 april is het Erfgoeddag. Die dag kan je in Vlaanderen en Brussel de hele dag tussen 10 en 18 uur op ontdekkingstocht in allerlei gebouwen zoals musea, archiefinstellingen, documentatiecentra, heemkringen…
Deze zevende editie pakt uit met het thema “Niet te schattenâ€, waarin de bezoeker op zoek kan gaan naar de waarde van erfgoed. In Gent kan je kiezen uit een waaier aan activiteiten verspreid over een 30-tal locaties. En opnieuw vallen er tal van nieuwigheden te ontdekken. De website is heel gebruiksvriendelijk en met een simpele zoekopdracht vind je al snel een overzicht van de te bezichtigen zaken in je buurt.
Wij zetten hier alvast enkele activiteiten op een rijtje. Sommige locaties voorzien in verschillende activiteiten die niet allemaal worden besproken. Er zijn ook specifiek activiteiten voor kinderen, die sommen we verder tezamen op. Voor sommige activiteiten moet je reserveren. Raadpleeg dus zeker de site wil je er zeker bij zijn!
‘Hemelse waarden’ neemt je mee terug naar het leven in kloosters en begijnhoven. Kijk in de Kunsthal Sint-Pietersabdij mee in de rekeningen van een monnikengemeenschap, ontdek merkwaardige stukken uit het archief van het Begijnhof Sint-Elisabeth of ervaar de eerbied van zusters voor hun oversten in het Archief en Museum van de Zuster van Liefde. ‘Hemelse waarden’ vind je ook in het Rijksarchief Gent en de Paters Ongeschoeide Karmelieten gunnen je een blik in hun privé-bibliotheek.
Dit jaar nemen niet minder dan 6 universitaire instellingen deel aan de Gentse Erfgoeddag, met als nieuwkomer de Volkssterrenwacht Armand Pien. Waardevolle historische figuren als Palfijn, Linneaus, Baekeland tref je aan in het Museum voor de Geschiedenis der Geneeskunde, de Plantentuin, het Museum voor Dierkunde en het Museum voor de Geschiedenis van de Wetenschap.
Maar niet enkel klinkende namen komen aanbod. In het archief van de Universiteit Gent ontdek je drie eeuwen Gentse meisjesstudenten! Het universiteitsarchief bezit een rijke collectie foto’s, waaronder groepsfoto’s van ernstig ogende jonge mannelijke studenten. Te midden van hen staat nu en dan een eenzame vrouw in de lens te kijken. In 1882 schreef de eerste studente zich in. Sedert 1997 zijn ze in de meerderheid. Je ziet de veranderende maatschappelijke verhoudingen en trends in beeld. Of hoe beeldarchief een dimensie toevoegt aan historische bronnen.
Het Liberaal Archief gaat op zoek naar ‘bekende standbeelden’ maar ‘vergeten namen’.
‘Klinken’ doet het in het Conservatorium van de Hogeschool Gent waar je op ‘muzikale degustaties’ wordt getrakteerd. Je komt er ook te weten waarom bepaalde boeken worden bewaard. Ook bij de Koninklijke Bond voor Oost-Vlaamse volkskundige kan je een kijkje nemen in de bibliotheek.
Meer geïnteresseerd in literair erfgoed? In het Poëziecentrum demonstreert Docent Willy De Backere allerlei technieken om boeken te verfraaien en ze ook fraai te houden. Professor kerkelijk recht en poëziekenner Rik Torfs gaat op zoek naar de mooiste dichtbundel. Uit de inzendingen die alle poëzieliefhebbers konden insturen, wordt dát verhaal rond een poëziebundel bekroond dat het mooist de waarde van een boek weergeeft. Rik Torfs interviewt bovendien bekende poëzielezers en gaat op zoek naar wat poëzie voor hen betekent. En ons poëtisch erfgoed, wat is dat?
Toneel- en architectuurfans kunnen terecht in het NTGent voor een blik achter de schermen. De Gentse K.N.S. bevat een schat aan verhalen die je een beeld geven van de geschiedenis van het gebouw en het theater. Dat NTGent theater maakt is alom bekend, maar dat de schouwburg waarin NTGent werkt eigenlijk “Koninklijke Nederlandse Schouwburg” heet, weten maar weinig mensen. De bouw van de Gentse KNS op het Sint-Baafsplein paste aan het eind van de negentiende eeuw in een groots urbanisatieplan voor de heraanleg van de Gentse binnenstad. Zo wordt de arbeiderswijk tussen de Sint-Baafskathedraal en het Belfort met de grond gelijk gemaakt om plaats te maken voor een schouwburg die de Nederlandstalige cultuur in Gent moet bevorderen. De bouw ervan start in 1897 en zal uiteindelijk twee jaar in beslag nemen. Dit theater, ons gebouw, kent dus al een lange geschiedenis. Niet alleen grote gebeurtenissen op theatraal vlak, maar ook persoonlijke verhalen die verbonden zijn met deze schouwburg. Deze waardevolle verhalen zet NTGent bij de komende Erfgoeddag centraal. Je kan er de hele dag terecht voor een rondleiding door het gebouw. Je bezoekt de zaal en de scène, maar je komt ook op plekken die meestal niet publiek toegankelijk zijn. Verschillende verhalen over het theater van vroeger en nu vormen de leiddraad. Heb je zelf (tastbare) herinneringen aan het K.N.S.-verleden, kom dan zeker naar NTGent en vertel ons je meest gekoesterde herinnering. Of breng je meest waardevolle K.N.S.-souvenir mee. Het wordt geïnventariseerd en tentoongesteld.
Je eigen erfgoed kan ook een plaats krijgen op Erfgoeddag. Kom naar de expertenbeurs in MIAT, of hou het Erfgoeddagprogramma nauwgezet in de gaten en misschien wordt jouw erfgoed wel tentoongesteld in het Design museum Gent. Onder de noemer “Kitsch, Camp of Design?” zal het Design museum Gent, i.s.m. het Designarchief Vlaanderen en het Centrum Vlaamse Architectuurarchieven, het publiek over de waarde van gebruiksvoorwerpen, interieurs en architectuur doen nadenken. Heeft een kurkentrekker met manneken pis voor u een emotionele waarde? Wat is de historische waarde van uw das met Mona Lisa? Is neo-rococo zoveel meer waard dan modernisme? Wie bezorgt nog de ontbrekende miniaturen van het Atomium of heeft ergens nog schaaltjes met Delfts-blauwmotieven? Alvorens uw “schat” definitief achter te laten in het Design museum Gent, wordt deze vereeuwigd. U laat zich met het voorwerp fotograferen voor een voor u “waardevolle” achtergrond.
Hebt u “Kitsch, Camp of Design” binnen volgende thema’s, breng het op 22 april tussen 10 en 17 uur naar de Jan Breydelstraat 5 in Gent. Op erfgoeddag zal een aantal specialisten een waardevol oordeel geven over je historische voorwerpen, je bijzondere vondsten en prullaria (er wordt geen prijsschatting gedaan). Van 13 tot 17 uur evalueren ze je zilverwerk, papier, boek, speelgoed, glaswerk, servies en affiche. De permanente collectie kan je doorlopend bezoeken van 10 tot 18 uur.
Met de fietstocht ‘Langs de Gentse Kanaalzone’ ontdek je op een originele en bovendien sportieve wijze de culturele rijkdom van de kanaaldorpen. ‘Rustig voortgaande’ (of ‘andante’) fiets je met de vzw Gandante langs een onbekend stukje Gent en een deel van Evergem (max. 30 km; vertrek- en eindpunt is Oostakker-Dorp). Speciaal voor Erfgoeddag wordt er ook een halfuur halt gehouden in de basisschool van Doornzele voor een expo over de wijk ‘Zandeken’.
Vertrek fietstocht om 10, 13.30, 14.30 en 15.30 uur (duur: 3 uur). Reservatie: Gandante: info@gandante.be, +32 479 51 52 42 (werkdagen van 9u-13u) max. 4x 20 plaatsen
Voor de speurders onder ons is er de zoektocht ‘zoek de Schone Kunsten in de Stad’. Ontdek de linken tussen de stad en de collectie van het Museum voor Schone Kunsten, los de vragen op en misschien win je wel een mooie prijs! Het Museum voor Schone Kunsten heropent eind mei, na vier jaar renovatie, zijn deuren. In afwachting van dit feestelijke gebeuren leggen we op Erfgoeddag de link tussen de stad en de collectie van het museum.
Gewapend met vragen en opdrachten word je op ontdekkingstocht door Gent gestuurd! Vul het spelformulier in en win leuke prijzen! De winnaar krijgt een overnachting voor 2 personen in een Gents Hotel, geschonken door de dienst Toerisme van de stad Gent ! Daarnaast zijn er nog tal van leuke prijzen. (starten kan vanaf 10u tot 15u ( duur: +/- 1,5 Ã 2 uur), vertrekpunt van de zoektocht: Erfgoeddaginfopunt in het Infokantoor Toerisme, Belfort (Raadskelder), Botermarkt 17A, 9000 Gent. Daar kan je een spelformulier afhalen.
Wat is de emotionele, wetenschappelijke, economische of kunsthistorische waarde van ons erfgoed? Met een divers programma probeert het S.M.A.K. dit thema langs verschillende invalshoeken te benaderen. Allereerst presenteert het SMAK de gerestaureerde ‘Meikever’ van Panamarenko. Dit werk verdween in November 2006 uit het museum, en werd zwaar beschadigd teruggevonden. Na een intensieve restauratie wordt het gerestaureerde werk opnieuw aan het publiek getoond. We omringen de ‘Meikever’ met werken uit de collectie die op een of andere manier over het begrip ‘waarde’ handelen.
Daarnaast organiseert het S.M.A.K. een lezingenreeks over ‘waarde’ in actuele kunst. Sprekers zijn onderandere Philippe Van Cauteren (artistiek directeur S.M.A.K.), Frederika Huys en An Brusselmans (restauratiedienst S.M.A.K.), Hans Theys (auteur en vormgever), Natascha Van Deun (directeur Christie’s Belgium), Marijke Van Eeckhaut (Ugent), Janpiet Callens (Taakrechercheur kunstcriminaliteit Federale Politie) en Stef Van Bellingen (kunsthistoricus).
Zoals gezegd: geen Erfgoeddag zonder speciale aandacht voor de kinderen. In het Belfort ontdekken 6 tot 10-jarigen de schat in de draak. Toen ze de draak van het belfort haalden, vonden ze een ongelooflijke schat in de draak… Een metalen kokertje met daarin een briefje in het Latijn. Wat staat er op dat briefje en waarom zouden ze het daar bewaard hebben? Kom en ontdek het verhaal achter de koker, en maak samen met ons je eigen draken-geheimpjesbewaarder. Niet te schatten, toch?! Voor kinderen van 6 t/m 10 jaar (om 10 en 14u, duur 2u, reserveren). Vanaf 9-12 jaar kunnen ze ook deelnemen aan de workshop Klokmobieltjes. Het Belfort zit vol klokken… Tijd is een schat die niet te schatten is. We houden ervan en soms haten we hem. Of we willen dat hij stopt en eeuwig duurt, óf we zijn ongeduldig en willen dat hij vliegt. We maken een koekoeksklok… Met touwtjes, tandwieltjes en hefboompjes proberen we een klok te slaan of een koekoek te laten verschijnen. Tik tak tik tak! De tijd is beperkt maar de fantasie niet!
De wereld van Kina verwent de allerkleinsten met een poppenkastvoorstelling: Professor Borremans heeft een gezondheidsdrankje uitgevonden. Alleen ontbreekt er nog één ding. Samen met zijn assistent Pierke gaat hij op zoek en komt in een geheimzinnig kasteel terecht. (Door Poppentheater Pedrolino,ongeveer 60 min. Voor kinderen tussen 4 en 8 jaar. Tijdens de voorstelling worden alleen kinderen in de zaal toegelaten. Voorstelling om 14.30 en 16.30 uur.
Reservatie verplicht: gentinfo 09/210 10 10). De iets grotere kunnen op expeditie in het museum. Zes kampplaatsen richten de schijnwerper op merkwaardige museumstukken en leiden je uiteindelijk naar ‘de schat van Kina’. (Voor kinderen van 8 tot en met 12 jaar)
Ook in de Koninkijke Academie voor Taal en Letterkunde wordt er heel wat afgespeurd. In de Gezellezaal staat een reuze-bordspel opgesteld. Je krijgt er opdrachten die je naar verschillende kamers in het gebouw brengen. Ga op verkenning in het oude huis en kijk wat een beeld, een kamer, een schilderij… je leren over vroeger. De oplossingen leiden je naar de Torenkamer! Deze activiteit wordt georganiseerd i.s.m. Crefi vzw, dat ook zorgt voor bekwame animatoren. Van 6 t/m 12.
Hoeveel kostte bier aan het Lousbergsgesticht en hoeveel kostte de boter? Het OCMW toont prachtig geïllustreerde facturen van bakkers, brouwers en andere leveranciers, en vergelijken met de prijzen nu. Daarna kun je met de gids mee op zoek naar huizen en plaatsen in de Gentse binnenstad waar de toenmalige Commissie van Burgerlijke Godshuizen haar spijzen haalde.Leuk voor kinderen: Bruutses en koekskes bakken om 13.30 en 15.30 uur. Wie wil bakken, schrijft zich het best vooraf in bij: Pia Delcourt, T +32 9 266 94 04, of mail: pia.delcourt@ocmwgent.be.
In het Museum voor Dierkunde komen de kinderen te weten welke ‘wriemelbeestjes’ er in vijver of beek zitten. T.g.v. ‘Linnaeus, schepper van orde op aarde’ laten we ‘s morgens kinderen allerlei vijverwriemelbeestjes ‘determineren’. Ze brengen zelf een schep/staal beek- of vijverwater mee of nemen een staal uit de vijver van de Plantentuin. In het museum kijken we dan welke diertjes in het water te vinden zijn en zoeken hun naam (=determineren). Ingang via de Plantentuin.
Het SMAK organiseert rondleidingen op kindermaat en in het Huis van Alijn staat alles in het teken van ‘wensen’ en dáár vallen heuse prijzen mee te winnen. Wensen horen bij alle belangrijke levensmomenten. Momenten van vreugde, succes en afscheid. De meest intense emoties worden aan het papier toevertrouwd. In de museumcollectie worden brieven en prentkaarten en dus ook ‘wensen’ bewaard. Op Erfgoeddag laten we je meelezen met het verhaal van de wensen. In het kader van de ‘actie tegen zinloos geweld’ kun je zelf je eigen wens de wereld insturen. Wensen verbinden mensen!
Voor kinderen hebben we een speciale activiteit: versier, verzin, bedenk en bricoleer de gekste gelukskaarten voor het wensenbehang! Het spookje Hendrik roept kinderen tussen 4 en 12 jaar op om deel te nemen aan een beeldende familieactiviteit.
Het volledige programma vind je in de erfgoeddagfolder met stadsplan. Daarin worden bovendien een aantal Erfgoeddagroutes voorgesteld zoals de fietstocht die je van Sint-Amandsberg via het Museum Dr. Guislain naar de Artevelde Hogeschool in Mariakerke leidt. Je eigen route uitstippelen is ook mogelijk. Op het stadsplan vind je alle deelnemers terug en het traject van tram 1 & 4 en bus 5, waarmee je de meeste erfgoedinstellingen vlot kan bereiken. Alle informatie vind je bij de Erfgoedcel gent/Gent Cultuurstad vzw – Bijlokekaai 7b – 9000 Gent – tel 09/269 87 94 – veronique.vangoethem@gent.be – www.gentcultuurstad.be
Centraal infopunt op Erfgoeddag, bij de Dienst Toerisme, Botermarkt 17A, tel.: 09 266 52 32 (op de dag zelf)
© 2007 GENTBLOGT VZW