Beeldhouwers manifesteren zich
In onze mailbox viel een bericht binnen over een guerilla-actie aan het SMAK waarbij een manifest van studenten beeldhouwen aan de muur werd gehangen. Onder de naam ‘Richting’ zijn momenteel een twintigtal actieve medewerkers verenigd rond een aantal principes die ze neerschreven in het “Oriënteringsmanifest”. Dit manifest omvat een aantal basisnormen inzake ‘creatieve vertalingen’, met andere woorden: kunstwerken. Aangezien het reeds jaren geleden is dat er vanuit kunstacademies nog een manifest geplubliceerd werd leek de tijd hen rijp voor een vers exemplaar. Ze zijn nog maar pas van start gegaan maar willen zeker meer mensen bereiken. Elke kunstschool in Vlaanderen en Nederland willen ze verblijden met een exemplaar van het manifest, dat trouwens ook op hun site kan geraadpleegd worden.
Wij namen contact op met Bardt Jaques, de schrijver van het manifest en vroegen hem om meer uitleg.
Jullie omschrijven jullie als “een vooruitstrevend collectief dat zich medeverantwoordelijk acht de relevantie van kunst en poëzie te verspreiden.” Maar wat houdt dit concreet in?
Uiteindelijk gaat het om wat men in het jargon noemt, de ‘esthetische ervaring’. Een genotvol gevoel dat zich aandient wanneer men een beeldhouwwerk bekijkt, een gedicht leest, een film bekijkt of muziek beluistert. Nagenoeg iedereen herkent zich hier wel ergens in. Gewoon in de luie zetel zappen van pakweg FC De Kampioenen naar Temtation island valt volgens mijn mening daarbuiten. De esthetische ervaring is een actief proces, een activiteit. Het geeft een meerwaarde aan het leven van de welwillende.
Jullie zetten jullie in het manifest zetten af tegen kunst die het resultaat is van louter rationele processen maar ook tegen kunst als louter emotionele uitdrukking. Heb ik dit goed begrepen? Wat is jullie alternatief?
Het is zo dat er vooral geconcentreerd wordt op de rationele en emotionele processen. Er staat in het manifest klaar en duidelijk waarom dit zo is. Ik denk dat een goed, hedendaags kunstwerk het resultaat moet zijn van een sterk idee, gekoppeld aan een vorm waar minstens evenveel aandacht aan besteed werd. Dat dit te weinig te zien valt, was een belangrijke drijfveer om het manifest te schrijven. Temeer omdat ik al jaren merkte dat vele andere kunstminnenden de verwaarlozing van de vorm ook met afgrijzen aanzagen.
Wat willen jullie bereiken met dit manifest?
Het is onze bedoeling om met het Oriënteringsmanifest mensen te bereiken die zelf instaan voor een aanzet tot een esthetische ervaring; de kunstenaars (in spe). Het is een interessant idee om een manifest te lanceren in een periode waarin de kritische kunstenaar bijna in een nevel is opgelost. Van de avant-gardistische heftigheid is niet veel meer te beleven. Ze heeft plaats geruimd voor een zeer rationele, cynische en behaagzuchtige benadering van kunst. Hiermee wil ik niet pleiten voor een terugkeer en wil ik al helemaal niet veralgemenen. Punt is dat in wezen de kunstenaars zelf kunnen bepalen wat ze maken en dat eerder de kunstfunctionarissen afhankelijk zijn van de kunstenaars dan omgekeerd. Als jonge honden zijn wij dan ook nuchter genoeg om alle bijkomende nuances in te calculeren. Maar een van de belangrijkste dingen vinden wij nog steeds de verwondering, of zoals wij het zelf noemen; jeugdige onbezonnenheid. Het manifest is trouwens vooral een aanzet. Er gebeuren performances, gedichten worden gelezen pal in stadscentra,… Als jonge bende willen wij de kunst promoten en aantonen dat iedereen zich wel in iets artistieks kan vinden als hij of zij er op een voor die persoon juiste manier mee in contact komt.
Wie of wat is jullie inspiratiebron?
Echte inspiratiebronnen zijn er niet echt geweest. Of eigenlijk wel: elke kunstenaar die ooit een manifest geschreven heeft of elke stroming die de kunst van zijn tijd uit de malaise trachtte te helpen.
Het heeft ook niet veel zin om het verleden te willen toepassen op vandaag. Elke tijd is anders en elke kunstenaar moet het maar zelf uitzoeken. Een voorgekauwd concept sterft onherroepelijk uit. Het idee van een manifest is slechts een kader vanwaaruit gedacht kan worden. Net zoals een muziekgenre dat is.
Hoe was de reactie op de “guerilla-actie aan het SMAK”?
De actie aan het SMAK was de aanzet voor de verspreiding van het manifest. Het was eerder een symbolische actie, omdat het smak nu eenmaal het museum voor hedendaagse kunst is in Vlaanderen met het bekendste imago. Het werd alleszins gedoogd door de directie, maar echte reacties laten ons eerder lauw. Ze weten ervan, dat is het belangrijkste. Het is vooral de bedoeling om de opkomende generatie kunstenaars te bereiken, want het zullen wij zijn die binnen enkele jaren bepalen wat er in de musea te zien zal zijn.
Bardt Jaques eindigt met een uitnodiging:
“Voor meer informatie kan men terecht op onze website. We staan zeker en vast open voor initiatieven van derden. Dichters en beeldende kunstenaars, maar ook muzikanten, acteurs,… Iedereen is welkom die een warm hart toedraagt aan de poëzie, aan het leven in en rond kunst.”
© 2007 GENTBLOGT VZW
waarom reageerd er niemand? iedereen heeft toch ergens wel een reactie of idee over dit manifest. Is het echt zo ver gekomen dat iedereen al zijn meningen voor zichzelf houd? Daar help je niemand mee! spreek!
stomme kloten, mensen verstaan er niets van
denken jullie dat je iets kan veranderen?
Hoe is het toch mogelijk zichzelf zo op te blazen in iets dat niemand interesseert?
Wie wil de taalfouten tellen?
julles, gilles, pieter: misschien is het eerlijker als je telkens dezelfde naam gebruikt.
idd zelfde persoon, die graag zou te horen krijgen wat mensen denken van dit manifest. Ik denk soms dat ik diselectie heb maar mijn moeder zegt dat ik gewoon lui ben. Niet dat dat er toe doet. Het is spijtig dat een initiatief van jonge entoesiastelingen zo weinig mensen intreseerd. we proberen ook maar wat beweging in een stilstaand meer te veroorzaken. En ik vind dat de mensen zich beter wat zouden intreseren en engageren en reageren.
Het is zielig dat mensen aangevallen worden op taalfouten..
het is dan ook aangenamer dat er over de inhoud gepraat wordt..al is deze dan negatief..
dan kunnen de mensen die dit schreven of de mening delen misschien een andere kijk krijgen op de dingen.
Wees dan blij met mijn opmerkingen: het ging gewoon over vorm en inhoud. Ik ben dus vrij en blij u te mogen zeggen dat de inhoud van uw manifest mij echt niet kan bekoren, gezien ik ten 1ste de helft niet begrepen heb, en ten 2de de rest niet moest gezegd worden omdat het evident is.
Ik dacht net hetzelfde. En bij de vraag: “Jullie zetten jullie in het manifest af tegen kunst die het resultaat is van louter rationele processen maar ook tegen kunst als louter emotionele uitdrukking” heb ik gewoon niet verder gelezen. Als je daarvan uitgaat dan kan het antwoord en de rest me eigenlijk niet langer interesseren, sorry maar ik dacht toen: “Zever in pakjes. Die gasten willen op een verkeerde manier de aandacht naar zichzelf trekken, zonder iets concreets in de plaats te zetten.”
dingen moeten niet meer gezegd zijn omdat ze evident zijn, voor zover ik weet is niet voor iedereen hetzelfde evident..
en als niemand zegt wat evident is dan wordt er maar weinig meer gezegd..
en komt er ook maar weinig verandering meer
plus we kunnen helemaal geen aandacht trekken naar niets, buiten het manifest, want niemand weet wie we zijn.
Het is een vraag waar de kunstwereld zelf mee zit te worstelen. Nu mijn vraag aan jullie, wat ga je tonen ik ben beniewd naar een volgend manifest
over de relatie met de realiteit, het sociale, de cultuur
wat is nu de intrinsieke waarde van kunst en wat gaat daarmee samen
Medemensen,
Het lijkt me duidelijk dat diegenen die eerder negatieve kritiek spuien op het Oriënteringsmanifest geen al te grote affiniteit kunnen hebben met kunst. Al waardeer ik de reacties sowieso, elke reactie toont aan dat het iets losmaakt, de commentaar beschouw ik als oppervlakkig en daardoor minder interessant. Wanneer men de moeite niet doet om het manifest gans te lezen heeft men geen recht van spreken. Een mening die berust op vooroordelen getuigt van aandacht willen opeisen. Wie spreekt dan zonder inhoud. Al vind ik de formulering ook eerder ondoordacht. Misschien kunnen zo’n mensen zich aansluiten bij een of andere werkgroep. Het cynisme van onze tijd helpt zichzelf wel om zeep.
Enfin, het manifest staat allereerst voor een subjectieve interpretatie die basale voorwaarden formuleert om een artistieke vertaling tot stand te brengen. Het is niet dogmatisch, het is een ORIENTERING, een mogelijke richting. Ten tweede is het manifest bedoeld voor mensen die zelf ‘artistiek handelen’. Minder is het bedoeld voor leken. Ten derde is het zo dat het feit dat zo’n manifest met zeer evidente beschouwingen aantoont hoe ver het gekomen is met de conceptuele vondsten die de actuele kunst tentoonspreiden. Wellicht zal het manifest pas binnen enkele jaren eerder juist blijken te zijn.
Ik nodig elke lezer hierbij uit om verdere meningen op ons forum verder te zetten.
webs.hogent.be/manifest
Vriendelijke groet,
Bardthesque
dat is een terechte critiek, we hebben wel een manifest, maar nog geen werken. maar dat moet nog komen. we zijn jong, hebben nog tijd, laat ons dan proberen!