Gentblogt

Goya’s Ghosts

dinsdag 5 juni 2007 11u45 | Jeronimo | 1 reactie
.

Zaterdagavond vond ik het tijd om na ettelijke frontstage-ervaringen de achterste regionen van een cinemazaal op te zoeken voor een filmpje dat in Kinepolis werd gelanceerd onder de noemer Cinemanie. Het was helaas ook de enige film die me enigzins interesseerde, afgaande op de korte plot die ik gelezen had en de acteurs (“Nathalie Portman Forever” staat in mijn dromen op mijn hart getatoëerd). Milos Forman, wereldberoemd geworden met zijn One Flew over the Cuckoo’s Nest, Amadeus en het schitterende The People vs. Larry Flint (vroeger kende ik Larry enkel van het MSdos-pc-adventuregame), heeft een nieuwe film uit. Goya’s Ghosts handelt over de Spaanse schilder Goya, van van wie ik nooit gehoord had, waarschijnlijk tot mijner scha en schande. Al ben ik daarvan niet overtuigd, na het zien van dit ietwat raar overkomend verhaaltje.

We schrijven Madrid 1792 (does it ring a bell?). De Heilige Raad ofte Inquisitie wil de godvrezendheid bij de bevolking wat aanwakkeren. Duistere prentkaarten (waarvan we later in de film het productieproces van naaldje tot draadje kunnen volgen) zorgen bij de leiders van de Katholieke Kerk voor onrust. Broeder Lorenzo, een ietwat pafferige slijmerige kerel waar je meteen van denkt dat het een ‘slechterik’ is, neemt de zware taak op zich om op ketterjacht te gaan. Al vlug dient zich een eerste slachtoffer aan. Spionnen zagen immers dat het frivole aristocratische meisje Inès, dochter van een welvarende koopman, het haar voorgeschotelde varkensvlees weigerde. De schotel zag er uit als een geconfijt vies ongevild biggetje en ik persoonlijk zou er ook niet van gegeten hebben.
Het arme kind wordt ontboden in de angstwekkende kelders van de Kerk en ondergaat de “ondervraging” van de welke de uitkomst het ultieme bewijs is van schuld of onschuld. U kunt het al raden, Inès bekent algauw dat ze er stiekem joodse praktijken op na houdt, terwijl ze amper weet wat dat eigenlijk betekent.

Wanneer haar vader de kerk via Goya probeert om te kopen, ziet de schilder zich gekneld tussen zijn rol als Hofschilder –wat hem tot enige loyaliteit verplicht tegenover Kerk en Staat– enerzijds en zijn adoratie voor zijn muze Inès en de gladde aal van een Lorenzo wiens portret hij schildert anderzijds. Goya probeert dan ook Lorenzo te overtuigen te pleiten voor de vrijlating van Inès. Inès kwijnt stilaan radeloos weg in de rotte kerkers en Lorenzo werpt zich op als “reddende engel”.

Van dit moment af neemt de film een tweede aanloop. Het inquisitieverhaal met potentie om uit te groeien tot een politieke thriller is afgelopen en er komt een ander verhaal voor in de plaats dat ietwat het midden houdt tussen een zwak verteld kostuumdrama (dat er enkele historische feiten krampachtig bijsleurt via gewelddadige scenes van de Franse revolutie en de verovering van Spanje door Napoleon) en een persoonlijk ‘gezinsdrama’. De protagonisten: Goya, Inès en warempel broeder Lorenzo als verlichte geest en aanklager ter verdediging van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Het kan verkeren.

Veel meer over het verhaal kan ik niet kwijt zonder te veel te verklappen. De ideeën zijn goed, de uitwerking overtuigt helaas niet. In feite is dit een kleine film over kleine mensen in de grote boze wereld. Het thema dat Milos altijd al in zijn films heeft aangepakt. In Amadeus slaagde hij erin het kleine leven van Mozart en zijn concurrent in een magistrale en epische context te plaatsen, hier wordt die context er precies bijgesleurd, hoewel ze er niet veel toe bijdraagt.

Als ik me concentreer op de kleine dingen, vind ik een te gemakkelijk verhaaltje waarvan het potentieel te oppervlakkig verteld wordt. Nathalie Portman speelt een schitterende dubbelrol, al is haar vertolking van het inquisitieslachtoffer misschien een beetje té (hoe lang zou ze rond gelopen hebben met die prop watten in haar mond).
Velen zullen deze film wel kunnen smaken, want mijn kritiek heeft vooral te maken met het feit dat ik wederom een meesterwerk had verwacht. Het boeit een beetje bij momenten, maar echt meegesleept in het verhaal werd ik niet en achteraf gezien ben ik een beetje ontgoocheld over de gemiste kansen. Maar misschien had Milos helemaal niet de bedoeling om een grote film te maken. Deze film is dus een leuk tussendoortje in de aard van De Graaf van Monte Cristo in de versie van Gérard Depardieu, als je niet houdt van de overweldigende oppervlakkige bombast van Jack Sparrow en zijn companen (al wil ik die film zeker ook nog gaan zien) en Spiderman III.

Goya’s Ghosts van Milos Forman met Stellan SkarsgÃ¥rd, Javier Bardem, Natalie Portman, Randy Quaid, Blanca Portillo, Michael Lonsdale en José Luis Gómez – Spanje – Groot-Brittannië – 2007
nu in de Sfinkx.

© 2007 GENTBLOGT VZW