Gentblogt

Over Livinus en het ontstaan der Gentse Feesten

zaterdag 23 juni 2007 18u16 | Joke Renneboog | 7 reacties
.

Honderdvijftig jaar geleden startten een aantal bisschoppen een feest op voor een heilige die ondertussen door de kerk niet meer als echte heilige gepositioneerd wordt. Desondanks heeft Livinus in Sint-Lievens-Houtem en Sint-Lievens-Esse nooit zijn cultstatus verloren en vieren ze er hun heilige nog altijd om de vijftig jaar in een groots spektakelfeest.

Dit jaar zijn er alweer vijftig jaar gepasseerd sinds de vorige viering en met de Livinusfestiviteiten van volgend weekend in het vooruitzicht, werd ik onmiddellijk teruggekatapulteerd naar mijn lagere schooltijd alwaar men de tong van babbelmiekes zoals mijzelve hetzelfde lot als het lot van de tong van Livinus beloofde… En dat lot was allerminst fijn te noemen, dat geef ik jullie op een blaadje.

Ik heb dus geen al te beste herinneringen aan Livinus overgehouden, dat niet, maar des te meer ben ik ondertussen een echte sucker voor liefheid geworden. Ik hoop dat de etymologische verwantschap de aandachtige lezer niet ontgaan is…

Wat volgt is een stukje historie dat door elke Gentenaar gekend zou moeten zijn.

Livinus was voor Sint-Lievens-Houtem en de streek errond wat Amandus en Bavo voor Gent waren. Hij kwam namelijk in het midden van de 7de eeuw van Ierland naar onze gewesten afgewaaid om (o.a.) de Houtemnaars te kerstenen. Die bedankten hem daar op hun beurt voor door hem brutaal van het leven te beroven door zijn tong uit te snokken en zijn hoofd af te kappen.
Dat is tenminste de legende, want de historische waarheid is een pak minder fraai.

Wellicht was Livinus namelijk een verzinsel van het Gentse Sint-Baafs om via de installatie van een vereringscultus meer inkomsten vanuit het Holthemse domein te genereren. Een deftig ingekleed verhaaltje mocht daar natuurlijk niet bij ontbreken en het ging rond dat de abt van de Sint-Baafsabdij zogezegd zou beslist hebben om de zogenaamde Liviniusrelieken vanuit Houtem naar het veiligere Gent over te brengen. Daartegen zou de geest van Livinus himself geprotesteerd hebben door de stoet van hoge geestelijke en seculiere pieten met relieken op het Houtemse Marktplein halt te doen houden. Opdat de stoet zijn tocht verder kon zetten, moest de abt beloven dat de relieken jaarlijks via een processie van Gent naar Sint-Lievens-Houtem zouden gebracht worden.

Het is dan ook in dat licht dat de processie waarbij Gentenaars vanaf 1007 jaarlijks hun hebben en houden achterlieten om naar Houtem te komen, moet gezien worden.
Vijfhonderd processies later zag Keizer Karel zich genoodzaakt om een einde te maken aan de jaarlijkse volksverhuis omdat de processie tot een ware volksvergadering was uitgegroeid waarop Gentenaars zich samen gesterkt zagen in hun ongenoegen tegenover het stadsbestuur. Keizer Karel, die het gezaag en geklaag van de terugkerende processiegangers kon missen als kiespijn, verbood voortaan de jaarlijkse processietraditie.

Zodoende wisten de Gentenaars geen blijf meer met hun vrijgekomen tijd en ontstonden bijgevolg de Gentse Feesten. De band met Livinus ging wel verloren in Gent maar in Sint-Lievens-Houtem zijn heden ten dage zowel de jaarlijkse zomer- en winterjaarmarkt nog aan hem gewijd.

De zomerjaarmarkt in Sint-Lievens-Houtem vindt overigens dit weekend plaats. De Livinusfeesten die eens om de vijftig jaar gevierd worden, doen Houtem volgend weekend aan. Allen daarheen!

Meer info op livinusfeesten@sint-lievens-houtem.be.

© 2007 GENTBLOGT VZW