RSSDe Slinger van Foucault
Voor de meesten is de slinger van Léon Foucault een begrip waarbij ze toch even moeten nadenken wat precies het weer is wanneer men vraagt om het principe ervan eens uit te leggen. De Slinger van Foucault is een van de bekendste experimenten van de 19e eeuwse fysica. Fysica, niet mijn favoriete vak, het aantal buizen herinner ik me nog levendig. Met als gevolg dat ik af en toe op mij fiets zat te slingeren in onregelmatige oscillaties. Nochtans zit de natuur logisch in mekaar. Aan de andere kant is de natuur een groot mysterie. Dat we door het mysterie te doorgronden de wetten der natuur zouden kunnen manipuleren is deels een utopie. Umberto Eco schreef een ferm boek over Foucault zijn mysterieus geslinger.
Wat is nu dat experiment. Ten tijde van de eerste wereldtentoonstelling in Hyde Park Londen in 1851 hing Foucault een 28 kilogram zware bol te slingeren aan een 67 meter lang touw in het Pantheon te Parijs.
Kort gezegd komt het er op neer dat als je een slinger ergens aan hangt, de slinger nooit van richting verandert tenzij er een externe kracht op uitgeoefend wordt. Wat bleek nu na verloop van tijd? De slinger leek veranderd te zijn van richting. Het slingervlak bleek met andere woorden verplaatst te zijn, ondanks dat niemand de slinger had gemanipuleerd. Groot mysterie? Nee, niet meteen, want eindelijk had Foucault het bewijs gevonden voor het feit dat de aarde rond haar as draaide. Op de polen is de afwijking het grootst, op de evenaar is het effect nul. Een eenvoudige uitleg lees je op de site van technopolis.
Waarom ik jullie hier nu een kort lesje natuurkunde geef? Zaterdag 22 september kun je dit experiment in levende lijve (hoewel de materie dood is) bezien in de Volkssterrenwacht Armand Pien ter gelegenheid van 100 jaar sterrenwacht. Ter gelegenheid van deze voorstelling zal Prof. C. Sterken, Onderzoeksdirecteur Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (FWO), een passende voordracht houden met als titel ‘De Slinger van Foucault: een laboratorium experiment met onvoorziene draagwijdte’.
Deze lezing gaat in op de impact van de slinger op het wetenschappelijk werk van Galileo, Newton, Huygens en Foucault’s experiment van de 19e eeuw … tot heden.
De Slinger van Foucault, te bewonderen op zaterdag 22 September 2007 van 14h30 tot 16h30. De toegang is langs de Gezusters Lovelingstraat en is gratis.
[Foto credit: Joscha Arenz via Wikipedia]
© 2007 GENTBLOGT VZW
De UGent-Volkssterrenwacht Armand Pien dankt Gentblogt voor dit mooi weergegeven artikel.