De splinterbom van Plan B
Recensenten, ik lees ze iedere week. (rv), en (mm) vroeger, in de Humo, en iedere keer weer vraag ik me af wat nu eigenlijk het subtiele verschil is tussen een recensie en een column. Want is niet iedere recensent een gefrustreerde producent, en is Frank Vander linden van De Mens niet de enige (muziek)recensent die het ooit tot volwaardig kunstenaar geschopt heeft?
Tot zover echter de woordkramerij die louter tot doel heeft een indruk van belezenheid of algemeen culturalisme op te wekken, tot zover de geveinsde zelfkritiek, laten we nu maar werk maken van waar het hier wél over gaat: ik heb een boek gelezen.
Een fijn boek, over een fijn onderwerp, van een fijne auteur. Fijn omdat boeken nu éénmaal fijne dingen zijn, omdat politiek en zeker de playmobil-politiek van dit mooie Belgenland nu éénmaal fijn is in al zijn brave onschuldige kleinschaligheid, en nog eens tweemaal fijn omwille van de auteur zelf.
Geert Mareels namelijk – u leest zijn blog toch ook? – is een ex-kabinetard die het tot structureel overheidsmeubilair geschopt heeft, door daar het bijzonder zinvolle CORVE te leiden. CORVE is de Vlaamse Klei-versie van Fedict, en die doen leutige dingen rond e-governement. Geert is ook de man die (niet om te lachen) zichzelf al fietsend bijna dood reed, wat een goede quote voor de achterflap opleverde, en Geert is – denk ik, want ik heb de mens nog niet mogen ontmoeten – vooral een Gentenaar van het puurste, lees tegendraadse allooi.
Geert heeft, en dat is op zich al lovenswaardig, naast al die drukke bezigheden ook een boek geschreven, dat “Plan B” als titel meekreeg, en de wereld is ingestuurd onder het klasseeretiket “satirische politieke sleutelroman”.
Mijn onervarenheid als recensent echter niet uit het oog verliezend besloot ik het boek te lezen als, gewoon, het eerste boek van een mij verder onbekend auteur, en niet al teveel acht te slaan op alle classificaties en stijlpatronen waartegenover nieuwe boeken ongetwijfeld moeten getoetst worden. Ik ben een amateur, immers.
Van Geert zijn politieke inzichten kan dat evenwel, gezien zijn jarenlange ervaring in verschillende (rode) kabinetten, allerminst gezegd worden, zijn schrijverschap dan weer ontbloot een soort jeugdige gedrevenheid die men bij midlife-debutanten niet meer zou verwachten. Het is niet allemaal even literair, en de puzzelstukjes passen soms net iets te snel in elkaar: storm en drang is wat de lezer doorheen het verhaal moet stuwen.
Plan B is een fijn boek, zei ik reeds. Het werpt een boeiend maar toch ietwat stigmatiserend licht op het bedrijf dat politiek heet, met het obligate “macht corrumpeert” als rode draad. De verhaallijn, onderbroken door een reeks flash forwards als (voor mij) overbodig stijlfiguur, is duidelijk en helder: de namen en kleuren van de vele personages vallen vlot op hun plaats.
Plan B speelt zich af in de nabije toekomst, nadat een Pim Fortuyn-variant van het Blok de verkiezingen dreigt te winnen met een absolute meerderheid. De democratische partijen vinden er niet beter op dan de verkiezingsresultaten te vervalsen. Beginnend journalist Tim Dexters legt dit schandaal bloot, en plots verkeert het land in staat van crisis. Acteur (?!) Jozef Conrad uit de poli-reality-soap Bartels wordt aangezocht om het land als dictator te leiden, maar naarmate het verhaal vordert blijkt echter dat steeds dezelfde poppenspelers de touwtjes in handen blijven houden.
Ik kon me tijdens het lezen niet van de indruk ontdoen dat Geert net iets te gretig uitpakt met insinuaties en sappige roddels uit de buurt van het park van Brussel. De dames en heren politiekers, die ongetwijfeld met gretigheid het boek zullen doorworstelen op zoek naar een eventuele vermelding, hebben daar ongetwijfeld een boodschap aan, voor de gewone – eventueel zelfs kritisch-denkende – burger lijkt het me koren op de molen van de anti-politiek. Of een bevestiging van wat we altijd al vermoed hebben: de partijvoorzitters en de media, die hebben de touwtjes van de macht pas écht in handen. Getuige ook de scherpe uithalen van Caroline Gennez aan het adres van de auteur: het is altijd spijtig als ideologie het moet afleggen tegen machtshonger, zelfs als deze in een mediagenieke verpakking komt.
Geert Mareels schetst geen al te verheffend beeld van onze inlandse verkozenen en hun gevolg. Hij doet dat op een aangename verhalende manier, soms zelfs in een Aspiaans-aandoende stijl. En heel af en toe flakkert zijn bloedrode ideologische vuur op tot aan de oppervlakte: verkiezingsuitslagen, “valser nog dan een Israëlisch vredesvoorstel”. Nou.
Ik zal graag zijn tweede boek lezen, al is dat gelijk ook mijn grootste twijfel. Wordt Mareels na dit zacht-sensationele boek monddood gemaakt, of is zijn Atoma-schriftje met vettige roddels bij deze al leeg geschreven?
Plan B, Geert Mareels, uitgeverij Manteau. ISBN 9789022321881, ca. 19.95 EUR.
© 2007 GENTBLOGT VZW
Dat macht corrumpeert kan niet genoeg herhaald worden. Aan de politiekers om het tegendeel te bewijzen.
Dat we meer in een particratie dan een democratie leven lijkt mij elke dag opnieuw bewezen.
Dat sommige politici verkiezingen durven manipuleren als de middelen voorhanden zijn is ook een opendeur intrappen. In Gent durven ze zelfs de telling van de handtekeningen voor een gemeentelijke volksraadpleging met de computer (niet voorzien in de wet en dus oncontroleerbaar) manipuleren. We wachten na 3 jaar nog steeds op het resultaat van het onderzoek door de Raad van State.
Ik ben het boek “plan B” (gisteren gekocht)aan het lezen. Prachtig.
Het boek leest als een straaljager, maar de insidertjes konden inderdaad met meer mate en evenwicht verstrooid worden. Het is natuurlijk verdomde gemakkelijk om er mee te scoren, maar vaak even eenvoudig uit de context gerukt. Verder is ‘t simpelweg prettig lezen, ik volg Steven volledig in zijn recensie. Hebt u een politicus of een kabinetard in de familie, houd dan zeker zekers een plaatsje onder de kerstboom.
Mijn favoriete zin uit het boek:
We hadden een ideaal nodig om aan de macht te komen, maar als je daar wil blijven, zul je het met iets minder idealen moeten doen.