RSS1 november voorspelt het weer
1 november, ofte Allerheiligen. De dag waarop overal in Vlaanderen dierbare overledenen worden herdacht en bedacht met chrysanten en andere kerkhofblommen. Men vermoedt dat Allerheiligen al dateert van rond de kerstening van Europa, rond de periode dat voordien een heidens feest ter nagedachtenis van de doden werd gehouden. In 837 riep Paus Gregorius IV 1 november uit als de katholieke gedenkdag. 1 november is bovendien een vrije dag (hoera!) en ook de dag van een aantal plechtigheden voor mannen die in een verleden sneuvelden voor het vaderland.
Zo blazen de Koninklijke Gentse Politieharmonie en de vaderlandslievende groeperingen om half elf verzamelen aan de ingang van de stedelijke Westerbegraafplaats voor een herdenking van de Gesneuvelde Belgische en Geallieerde Militairen. Om 11 uur dan wordt het ‘Te Velde’ geblazen, gevolgd door één minuut stilte. Daarna is er een bloemenhulde door de vertegenwoordigers van België, Frankrijk, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten van Amerika, de Federatie van Rusland, de Republiek Polen, Canada, Italië en Nederland, met na iedere bloemenhulde het hijsen van de vlag en het uitvoeren van de nationale hymne van het land in kwestie.
Op donderdag 1 en vrijdag 2 november zijn de Westerbegraafplaats en de begraafplaats Sint-Amandsberg trouwens doorlopend toegankelijk van 8 tot 18 uur, een uurtje langer dan anders dus. De andere Gentse begraafplaatsen worden niet gesloten.
Allerheiligen is echter niet alleen de dag waarop we overledenen herdenken, volgens de traditie is het ook een zogenaamde merkeldag. Merkeldagen zijn dagen die in het volksgeloof bijzonder belangrijk zijn voor het lot van de mens of het weer. Het weer op een merkeldag is bepalend voor de rest van de periode, zo schijnt. Bij merkeldagen horen dan ook meestal een aantal weerspreuken. En na de afgelopen kwakkelzomer willen we u natuurlijk niet onthouden wat de volkswijsheid ons nu al kan vertellen over de komende winter.
Ons eigen grootmoeder leerde ons: “Met Allerheiligen vochtig weer, sneeuwbuien volgen keer op keer”. Nog meer sprake van sneeuw op het internet, waar we deze vonden: “Als het met Allerheiligen sneeuwt, leg dan uw pels gereed”. Het rijmt niet echt, maar een kniesoor die daar wakker van ligt, nietwaar?
Dus: als het sneeuwt vandaag, dan wordt het een koude winter. En als het regent ook. Maar wat als de zon schijnt? “Geeft Allerheiligen zonneschijn, dan zal het spoedig winter zijn” en “Na het zomertje van Allerheiligen, kan u voor de winter niet beveiligen”. Samengevat: het wordt sowieso koud, of het nu vandaag mooi weer is of niet.
Maar er valt ook goed nieuws te rapen in de volkswijsheden (tja, echt consequent waren onze voorouders-spreukenbedenkers blijkbaar niet): “November streng en koud, niet lang zich staande houdt.” en “Zwaait de winter al in november zijn staf, zijn rijk zal kort zijn voor straf.”, zo vonden wij terug. Dus als november koud wordt, dan wordt de rest van de winter zacht. De korte pijn, zo u wil.
Tot slot nog twee spreuken die wij eigenlijk zelf niet goed begrijpen, maar misschien brengt één van u wel soelaas.
“Brengt Allerheiligen de winter aan, dan doet Martinus de zomer staan” en “Allerheiligen is een waterken of een winterken”. Iemand?
© 2007 GENTBLOGT VZW
Ik zal het eens aan Martinus vragen, als ik hem straks zie!
Martinus = St. Maarten, bisschop van Tours in de 4de eeuw. Het naamfeest van St. Maarten valt op 11 november, maar wordt vaak de avond ervoor gefeest => de uitspraak houdt in dat het onwaarschijnlijk is dat het op Allerheiligen al zou winteren?
Wij hebben een uitdrukking “oderelligenwere” (allerheiligenweer) en dat is voor miezerig, koud weer, grijs, grauw,… dat lijkt mij wel dat waterken te zijn. allerheiligen is koud of nat weer, typisch weer dat past bij een kerkhofbezoek.
Patricia, in welke gemeente wordt dat gezegd die “oderel…”? Ik kan moeilijk geloven dat die uitdrukking uit Gent komt.
Ilse, een kleine maar belangrijke opmerking:
Op 1 november vieren we alle heiligen, namelijk alle mensen die zich op één of andere manier zeer verdienstelijk hebben gemaakt tov hun geloof of hun medemensen.
Op 2 november gedenken we alle overledenen, de zeer goede, de goeden en de minder verdienstelijken. De Christenen bidden dan om diens uiteindelijke bestemming te veilig te stellen.
Betrapt, nee, geen Gents, wel iets wat we in Ingelmunster nogal eens gebruiken… Een Westfluut, jawel.