RSSGentse Gasten
In de nieuwsbrief van AMSAB, u weet wel het Instituut voor Sociale Geschiedenis, las ik over een nieuw project “Gentse Gasten†in samenwerking met Nakhla vzw. De website van AMSAB was toen nog niet vernieuwd en de informatie was maar heel summier. Een mooie aanleiding voor een gesprek met Jozefien De Bock en Zohra Boucharafat, de twee gezichten achter dit project.
Gentblogt: Logische beginvraag, wie of wat is Nakhla vzw?
Nakhla: Nakhla is Marokkaans Arabisch voor ‘palmboom’. De vzw werd in 1991 opgericht door Zohra. Op dat moment richtte de vzw zich op Maghrebijnse vrouwen. Op dat ogenblik waren zij een vergeten groep in het Gentse sociaal-culturele landschap. Er werd tot dan toe nagenoeg uitsluitend in de integratie van de Turkse gemeenschap geïnvesteerd, daar zij de grootste groep migranten vormde. Maghrebijnse vrouwen blijven een belangrijke doelgroep maar we hebben onze activiteiten wel uitgebreid. Iedereen is welkom, zowel Vlamingen als Maghrebijnen. Er is een belangrijke behoefte aan het leren kennen en uitwisseling tussen beide culturen en daar willen wij een steentje toe bijdragen. De vzw draait voornamelijk op vrijwilligers.
Gentblogt: Kunnen jullie een voorbeeld van projecten uit het verleden geven?
Nakhla: We organiseerden onlangs een vrouwenfeest met live muziek in de De Centrale, we hadden een tentoonstelling over kalligrafie,… Noem maar op. Daarnaast hebben we ook een aantal werkgroepen, zoals de werkgroep ‘Panasjee’ over gemengde relaties. Deze groep komt regelmatig samen en heeft niet enkel een empowerende maar bovendien een educatieve functie. We waren ook één van de eerste om zich te buigen over ‘Ouder worden in Vlaanderen’. Steeds meer allochtonen worden oud in hun tweede thuisland en het beleid is hier eigenlijk niet op voorbereid. Ook de allochtonen hebben hier vaak nog niet bij stil gestaan. Voor de 1e generatie Marokkaanse vrouwen werden sessies met betrekking tot Ouder worden in Vlaanderen opgezet. Nakhla verzamelde de nodige informatie en methodieken zodat de reguliere dienstverleners deze doelgroep van islamitische senioren kunnen ondersteunen. De provincie Oost-Vlaanderen zorgt voor de verspreiding van de resultaten van dit project.
Gentblogt: En nu is er het project ‘Gentse Gasten’?
Nakhla: Ja, het is in feite een logisch vervolg op ‘Ouder worden in Vlaanderen’. In onze gesprekken en ook onze speurtocht in de archieven bleek in feite weinig geweten van de migratiegeschiedenis van Maghrebijnen naar Gent. De eerste Marokkanen werden in de jaren ‘50 ingeschreven in het bevolkingsregister. In 1971 wordt een Commissie Gastarbeiders opgericht, maar hier vinden we geen verslagen van terug in het archief. Ook in verslagen van gemeenteraden uit die periode vinden we weinig terug. Dus hebben we besloten om het anders aan te pakken…
We gaan zelf historisch materiaal verzamelen door het afnemen van getuigenissen van eerste generatie migranten, maar ook van werkgevers, integratiemedewerkers, mensen van stadsdiensten, priesters, mensen van de vakbond,… Iedereen in feite die met deze eerste generatie migranten in aanmerking is gekomen. Het is een heel tijdrovende methodiek, ook al om Magrebijnen van de eerste generatie te overtuigen om te praten. We proberen het project dan ook zoveel mogelijk bekendheid te geven via KifKif, het intranet van de stad Gent,… noem maar op. We krijgen subsidies om 1,5 VTE te betalen, waaronder een historica, maar we blijven heel sterk afhankelijk van vrijwilligers.
Gentblogt: Wat zouden jullie graag bereiken met ‘Gentse Gasten’?
Nakhla: Het project kwam er na een gesprek tussen AMSAB en de integratiedienst. Nadien ontdekten we een gelijkaardig project in Nederland ‘Marokkaanse spoorzoeksters’. We hopen veel historisch materiaal te bewaren voor toekomstig onderzoek en bij te dragen tot een betere kennis van deze periode. Het AMSAB zal dit bronnenmateriaal bewaren. Kijk zeker ook eens op de site, we hopen daar een discussie aan te zwengelen.
Er is ook een overeenkomst met het STAM getekend, waardoor de tentoonstelling een permanent deel van de collectie van het STAM zal worden en Gentenaars ook dit deel van hun geschiedenis leren kennen. En er komt een theaterstuk, hoe het eruit gaat zien is nog niet duidelijk. Worden het getuigenissen? Een fictief verhaal? Geen idee, maar er komt een theaterstuk waarvoor we samenwerken met Rocsa, om de ervaringen op een laagdrempelige manier te verspreiden.
Gentblogt: Als ik het goed heb, zijn jullie nog op zoek naar vrijwilligers?
Nakhla: Ja, we zoeken vrijwilligers die het Marokkaans Arabisch of Berbers beheersen om interviews met Marokkanen van de eerste generatie af te nemen. Het kan hierbij gaan om leden van de eigen familie, vrienden, kennissen, of om mensen uit het adressenbestand van Nakhla vzw zelf. We proberen vooral jongeren aan te sporen om hun ouders of grootouders aan het praten te krijgen over deze relatief onbekende periode. Zij spreken vaak de taal en kunnen hun ouders of grootouders misschien over de streep halen. Tegelijkertijd merken we dat zij zelf weinig weten over die periode. We proberen jongeren bijvoorbeeld via de documentaire Mijn verhaal te overtuigen, dit is een reportage van Mohammed Ihkan over twee Marokkaanse mannen van de eerste generatie. Waarom zijn ze naar Europa gekomen? En waarom zijn ze hier gebleven? Ze vertellen over hun problemen, de jeugd van tegenwoordig, dromen voor hun dochters en zonen,…
Gentblogt: Ik weet niet of we veel lezers hebben die het Arabisch machtig zijn. Zoeken jullie ook nog andere getuigen?
Nakhla: Zeker. We zoeken mensen die in de jaren ’60 en/of ’70 met de eerste generatie Marokkanen in Gent in contact zijn gekomen. Het kan gaan om mensen van de vakbond, leerkrachten, mensen van de integratiedienst, mensen van de Union Cotonière, waar de eerste Marokkanen tewerkgesteld waren, werkgevers, collega’s, buren,… Kortom, iedereen die in die periode op één of andere manier – vriendschappelijk, professioneel, … – met deze mensen in contact is gekomen. U kan contact opnemen met Jozefien De Bock op het nummer 09/223 50 09 of via email: jozefien.debock@yahoo.com of met Zohra Boucharafat (nakhla1@telenet.be, 0485/14 26 39).
Wij zijn alvast benieuwd naar de resultaten. Meer info op: www.amsab.be/gentsegasten
© 2008 GENTBLOGT VZW
Mooi initiatief!
Aan de foto te zien, zagen dit er echt geïntegreerde gasten uit !