Gentblogt

Theater voor anderstaligen: ‘En ik dan?’

woensdag 5 maart 2008 22u59 | Ivan Deboom | 5 reacties
Trefwoorden: De Centrale, Fast Forward, Huis van het Nederlands, NT2, theater.

Ik ben niet anderstalig maar mijn studenten zijn dat wel. Daarom zat ik dinsdagavond in de turbinezaal van De Centrale voor de voorstelling ‘En ik dan?’ van toneelgroep Fast Forward. Die vereniging (die voor een groot deel bestaat uit vrijwilligers) staat al een paar jaren garant voor degelijk (educatief) theater. Ik heb bijvoorbeeld genoten van Beestenbende vorig jaar en ook van Romeo en Julia in 2006.
Meestal bewerkt Peter Schoenaerts (NT2-lesgever en oprichter Fast Forward) bestaande verhalen. Hij herschrijft de tekst door gebruik te maken van de frequentste Nederlandse woorden. Iedereen die de taal een beetje kent, kan dus (bijna) alles begrijpen. De passieve kennis van een taal is bij beginnelingen namelijk groter dan de actieve kennis. Bovendien is in deze stukken het visuele aspect zeer belangrijk en zorgen synoniemen, herhalingen en herformuleringen ervoor dat wat moeilijk is in de context toch begrepen wordt.

“Theater voor anderstaligen?! Waar is dat nu goed voor?!”
Ik lees even voor. “Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de redenen voor anderstalige volwassenen om Nederlands te leren in essentie functioneel zijn: ze hebben het nodig voor hun werk of opleiding, om officiële documenten te begrijpen, voor de opvoeding van de kinderen. Zelden leren anderstaligen Nederlands om affectieve redenen of omdat de taal een belangrijke cultuurtaal is. Daardoor ontstaat er al vanaf het prille begin van de studie een drempel waar veel studenten maar met moeite overheen raken.”
Daar ben ik het mee eens. Taal is een voorwaarde voor cultuurparticipatie en voor anderstaligen is participatie tout court een voorwaarde om een taal volledig onder de knie te krijgen. Het Huis van het Nederlands, dat de voorstelling in Gent organiseerde, was dan ook zeer tevreden dat de voorstelling uitverkocht was. En dat er tijdens het stuk enkele tientallen onverlaten ongegeneerd de zaal verlieten, zullen we dan maar door de vingers zien. Dat was slechts een minderheid, zodat ik gelukkig mag zwijgen over parels en zwijnen.

‘En ik dan?’ is een toneelstuk van Annie M.G. Schmidt, een komedie over eerlijkheid en hypocrisie. In de cast herkennen we vooral Sien ‘Sesamstraat’ Diels. Maar ook de andere acteurs zijn geen onbekenden: Gerd De Ley (ook bekend van ‘Katarakt’), Peter Schoenaerts, Monique Van De Velde en Sara Pieters. De regie is van Bob Selderslaghs (ook bekend van ‘Flikken’).
Het stuk speelt zich af in het kantoor van ‘Uitgeverij Nieuw Positief’ waar de overstresste Han (Peter Schoenaerts) blijkbaar 100.000 euro heeft doen verdwijnen. En natuurlijk komt een accountant de boekhouding controleren. Nora (Sien Diels), de moeder van Han, besluit zich als een nieuwe werkneemster voor te doen om het probleem te helpen oplossen. Maar de aanwezigheid van meneer Vos (Gerd de Ley), de grote baas, en de clowneske receptioniste juffrouw Bats (Monique Van de Velde) bemoeilijken haar plan. En dan is er nog de jonge schrijfster Lotje Nahuys (Sara Pieters) die eigenlijk iedereen in de weg loopt.
Identiteitswissels, klassieke ingrediënten voor een klassieke komedie. Maar ik had de indruk dat de meerderheid in het publiek het zeer kon smaken, ook te meten aan het applaus achteraf.

Ik vond het niet hun beste stuk en ik maak me sterk dat Peter Schoenaerts het daar mee eens zal zijn. De timing zat wel goed maar het tempo mocht voor mij wat hoger en er mocht nóg meer in de tekst geknipt worden — al heb ik weinig recht van spreken wegens geen doelpubliek. Toch onderscheidt het toneel van Fast Forward zich makkelijk van de doorsnee Koninklijke Landelijke Sociëteit met een dolkomisch blijspel in 3 bedrijven. Ik kan het weten, ik ben ervaringsdeskundige.

© 2008 GENTBLOGT VZW