RSSHet Schipdonkkanaal. Nog eventjes?
‘Wat is er hier nu weer aan de hand?’ Vroeg ik mij af toen ik de resultaten zag die de term “Schipdonkkanaal” ontlokte aan Google. Zelf ken ik de streek langs het Schipdonkkanaal vooral als een bekende en uitgesproken lyrische fietsroute. Het kanaal zelf, officieel het Afleidingskanaal van de Leie, loopt over 56 kilometer vanaf Deinze door onze provincie tot in het Westvlaamse Heist, waar het uitmondt in de zee. Boeiend historisch weetje: dit kanaal werd gegraven ten meerdere eer en glorie van Gent. Tijdens de eerste Industriële Revolutie waren de Gentenaars er immers jammerlijk in geslaagd de Leie heel erg te vervuilen door het roten van vlas. Een verbindingskanaal tussen de Leie en de zee bleek de enige oplossing om de rottende vlasafval niet door de Gentse binnenstad te doen stromen.
En toen? Toen gingen de jaren voorbij, en de streek van het Schipdonkkanaal evolueerde in de loop der tijd tot een favoriete stek voor fietsers, wandelaars, natuurliefhebbers tout court. De meanders van de sympathieke waterloop bekoorden man, vrouw en kind van in Gent tot aan de monding in zee. Helaas, omdat alle schone en goede dingen ook een keerzijde hebben, wordt de sereniteit van het Schipdonkkanaal al vijftig jaar doorkruist door plannen. Vage plannen, soms meer serieuze plannen, en zelfs mythes over onbestaande plannen. Bij ons in Gent liggen daar vreemd genoeg weinig mensen van wakker, behalve uiteraard die mensen die er zelf soms op uittrekken om de schoonheid van de regio aldaar te bewonderen. Het provinciegevoel, ‘t is precies toch alleen voor de West-Vlaming en de Limburger weggelegd?
Intussen heeft de Vlaamse regering dan toch een onderzoek besteld om na te gaan of het haalbaar is het kanaal te verbreden. De stelling is dat de Vlaamse binnenwateren een duurzame, betrouwbare en milieuvriendelijke verbinding tussen de grootste industriële en dienstencentra van ons land kunnen vormen.
Als dit plan ooit wordt goedgekeurd is er veel kans op een volksopstand in de vele gemeentes die langs het kanaal liggen. De facto wordt die nu reeds uitgevochten door aanslepende discussies in de gemeenteraden van de dorpen langs het kanaal.
Een deel van de mensen is contra. Het Schipdonkkanaal moet blijven zoals het is, zo luidt het, en het is niet gegraven met als doel intensief bevaren te worden. Deze mensen hebben zich verenigd in een organisatie met de charmante naam “t groot gedelf’. Neen! weten anderen: we moeten mee met de vooruitgang, en een verbreding van het Schipdonkkanaal is net een milieubewuste keuze: meer vervoer over water is een must.
Hm, ik heb niet het gevoel dat er écht veel veranderd zal zijn tegen 2012, de datum die vooropgesteld wordt. Dat er nog veel water door de zee zal moeten vloeien, letterlijk, voor de discussies uitgeklaard zijn. In ieder geval, voor het geval dat dit stukje natuur binnen afzienbare tijd niet meer zou zijn wat het nu is, trok Charles er, gewapend met camera en een paar stevige skeelers, op uit om het kanaal in beeld te brengen van bij Gent tot bijna aan onze Noordzee.
Er bestaat nog altijd een kans dat deze waterloop geannexeerd wordt door het nieuwe onafhankelijke Gent dat vandaag de dag dag van haar bestaan zal ingaan…
© 2008 GENTBLOGT VZW
Knap artikel, Els!
Je hebt de problematiek goed weergegeven. Alleen is het gevaar van een verbreding misschien toch iets dreigender, want bijna zat die in een masterplan van de provincie Oost-Vlaanderen. Het verzet is natuurlijk ook actief en zal een verbreding niet zomaar laten gebeuren.
Als die verbreding er toch komt is de kans op verdere milieuschade reëel. Wellicht komt er dan industrie langs het kanaal in die nu nog landelijke streek.
Mooie foto’s!
Mooie foto’s, interessant artikel! Zelf ben ik er nog niet uit of ik nu voorstander of tegenstander van een verbreding ben, is h omzeilen van de waterring rond Brugge niet anders mogelijk ? Een soort halve ringvaart misschien in de verlenging van het bestaande kanaal Gent – Brugge ?
Tijdens de eerste Industriële Revolutie waren de Gentenaars er immers jammerlijk in geslaagd de Leie heel erg te vervuilen door het roten van vlas.
In deze zin zit een foutje (ik ben geen miereneuker)!
Was het niet ten zuiden van Gent, tussen de fransegrens en Deinze dat deze vervuiling optrad? Je mag de gentenaars van veel beschuldigen maar ik heb nooit geweten dat ze vlas roten in GENT.
Juist Juvenalis!
Het gerote vlas uit de streek van Kortrijk werd achteraf deels in Gent verwekt, bv. en o.a. in de “Lys et Liève”.
Prachtige fietsroute. Afblijven zou ik zeggen.
Hier kan je nog tot rust komen. En niet zo ver van de Gentse binnenstad.
schitterende foto’s!!
mijn trainingsparcours op de skates (technisch gezien eigenlijk skeelers) loopt langs het kanaal.. tot in deize of op betere dagen gewoon tot in Brugge en terug…
‘t stuk Merendree-Deinze is al breed genoeg. Stroomafwaarts tussen Merendree en Zeebrugge is het kanaal quasi onbevaarbaar. Voorbij Eeklo loopt naast deze “stinker” ook nog den “blinker”.
Beetje verbreden/samenvoegen, bomenrij langs weerskanten en een mooi fietspaadje erbij…
Wie kan daar nu tegen zijn?
Mooi fotos,maar ‘m roegiers’ moet toch maar eens de kaart met het “schipdonk kanaal” en de “stinker & blinker” bekijken?
zegt het leopoldskanaal je ook iets?
Ik denk dat Juvenalis er zelf beter een kaart bijhaald. ;-)
De “Stinker” is het Schipdonkkanaal of alfleidingskanaal van de Leie.
De “Blinker” is het Leopoldskanaal dat vanuit Nederland stroomt en daar Isabellakanaal heet.
Het moet toch kunnen, deze sites ongeveer gelijkaardig te houden, gewoon verbreden en verdiepen op het nodige gabarit. Ik ben overtuigd dat het milieuvriendelijk kan, en tegelijk het natuurschoon ook kan gevrijwaard worden. Zeker moeten de beide oevers weer intensief met bomenrijen beplant worden.
Misschien nog er aan toevoegen dat er in Merendree een duiker is, zodat het (destijds vervuilde) water van het Schipdonkkanaal zich niet zou vermengen met dat van het kanaal Gent-Brugge-Oostende.
Wie het kanaal van Schipdonk een beetje kent, ziet het niet graag verworden tot een industrieel kanaal zoals het kanaal Gent-Terneuzen of het Albertkanaal.
Zijn er in Merendree opmerkelijke niveauverschillen?
Zou niet overal het water moeten gezuiverd zijn?
Dan gewoon een kruispunt met verkeerslichten.
Ik begrijp deels de mensen die bezwaren hebben, maar ik denk dat we geen keuze hebben: dat of stikken op onze autowegen.
Er zit in Merendree helemaal géén duiker. Gent-Oostende en Afleidingskanaal staan er in open verbinding.
Die duiker zit er wel aan de “Syphon” in Damme ter hoogte van de kruising met de Damse Vaart.
Die kan volgens mij mits wat aanpassingen gewoon behouden worden.
De Brugse vaart is ruim 30 jaar geleden ook ingrijpend verbreed in Lovendegem. Wie spreekt er nog over? Je moet eens zien hoeveel recreatie er op en rond die vaart zit bij goed weer.
Maar goe, niet verbreden zal ook betekenen dat er nog meer vrachtverkeer komt op de N49, de R4 en alle wegen die er naar toe lopen en de E40. Tenzij we eventjes gans de wereldeconomie gaan op zijn kop zetten. Dat kan ook altijd nog.
Beste Maestro,
De schoonheid en rust rond het Schipdonkkanaal zijn echt niet te vergelijken met het kanaal in Lovendegem.
Misschien moeten we ook maar eens vragen aan de oudere Lovendegemnaars aan de overkant van dit brede kanaal, wat zij ervan vinden. En of sinds die verbreding bv meer betrokken zijn met het gebeuren in het dorp?
Ik ken die oude Lovendegemnaars ook wel en die zijn vooral zeer ongelukkig geweest met de manier waarop de onteigeningen zijn verlopen en hoe er naderhand opnieuw gebouwd is geworden op die gronden.
Maar: die oever was al bebouwd, er was al een weg. Wie de trekweg neemt vanaf Bierstal-brug aan de kant van Vinderhoute in beide richtingen kan moeilijk zeggen dat het daar ook niet mooi en rustig is.
Zelfs verder, naar Beernem en Oostkamp toe is het er heel mooi.
Maar ‘t is wat makkelijk te spreken over hoe mooi het is in het weekeinde terwijl de rest van de week de wegen daar vastlopen door vrachtverkeer. Wie de N9 tegenwoordig ziet vanaf een uur of vier ziet ook wel dat er niet veel meer moet bijkomen of het is daar stilstand van Gent tot Waarschoot.
Inderdaad in Lovendegem is de verbreding op een pijnlijke manier uitgevoerd. Volgens mij kon het zeker anders, en de verbinding met het dorp moest veel dichter bij het centrum gebeurd zijn. Uit de ervaring wordt hopelijk geleerd.
Ik vrees dat er heel wat meer rond te zeggen is, rond de verbreding. Zo is het milieu-effectenrapport ronduit vernietigend, zou het nefast zijn voor de waterhuishouding, en ook voor de mensen zou het behoorlijk wat extra kilometers betekenen: er worden immers een aantal bruggen afgeschaft.
Wat die duiker betreft: er is op de scheiding van Zomergem en Merendree wel degelijk een sas (voor kleine vaartuigen, plezierbootjes dus) en daarnaast een onderdoorsteek, ofte duiker. Wij (zijnde mijn ouders en ik) gaan daar heel geregeld wandelen, het is er echt mooi.
“niet verbreden zal ook betekenen dat er nog meer vrachtverkeer komt op de N49, de R4 en alle wegen die er naar toe lopen en de E40. Tenzij we eventjes gans de wereldeconomie gaan op zijn kop zetten. Dat kan ook altijd nog”: mijn vraag is of het eigenlijk mogelijk is om écht te berekenen hoeveel meer verkeer er over water moet gaan om de verkeerslast op de wegen voelbaar te verminderen. Het zou vrij dramatisch zijn als de binnenwateren enkel aangepast/verbreed enz. worden als het alleen maar is om nog méér goederenvervoer over onze water/landwegen te laten passeren. Ik ben geen specialist in die dingen, integendeel, maar ik vraag mij af in welke mate de milieubelangen echt meespelen bij de beslissingen over pakweg het Schipdonkkanaal.
Eén vrachtwagen vervoert tussen 20ton tot ongeveer max 40ton een gemiddelde binnenschip vervoert 300 tot ong 600ton: dus is goed voor 10 tot20 vrachtwagens, soms meer;
Jamaar, wie garandeert dat ook het vrachtwagenverkeer intussen niet toeneemt op de snelwegen? Dan is het een maat voor niets,in feite.
Een modaal binnenschip vervoert makkelijk 1500 ton. Dat komt overeen met 50 opleggers.
Men moet ook niet gaan vergelijken met Gent-Terneuzen of het Albert kanaal. De bovenschelde ( die volledig gekanaliseerd is) tussen Gent en Oudenaarde of zelfs Doornik toont aan dat een groot gabariet en veel binnenvaart niet veel afbreuk doen aan de landelijke schoonheid of recreatieve mogelijkheden.
Zoals hierboven reeds gesteld moeten de alternatieven, zoals een deftige ringvaart om Brugge, wel overwogen worden.
Ook Waterhuishouding moet betudeerd worden door specialisten. De sluis in Merendree is er immers om een niveauverschil te overbruggen en is by the way een sluisvoor spitsen (het kleinste type binnenschip van 350t).
spitsen zijn al jaren uit de vaart, de kleinste, economisch rendabele schepen zijn boven de 1100 ton. Men wil schepen tot 4500 ton op het schipdonkkanaal.
Bij mijn weten zijn er nog een 2000-tal in de vaart, vooral voor de traffic op Frankrijk waar veel kanalen nooit zijn aangepast maar nog steeds enige landbouwtraffiek verwerken. Af en toe zie je nog eens in onze noordelijke contreien, bij de cerestar in ‘t Sas Van Gent bijvoorbeeld.
tja, en in de Kempen inderdaad ook nog wel maar heel wat spitsen zijn omgebouwd naar woonboten of zijn gesloopt wegens onrendabel. Ik wou eigenlijk zeggen dat er geen nieuwe spitsen meer gemaakt worden.
Het afleidingskanaal van de Leie werd gegraven om er voor te zorgen dat Gent in de winter niet onder water stond zoals ervoor vaak het geval was. Het werd ook gebruikt voor goederenvervoer tot voorbij Balgerhoeke. Steeds meer goederen moeten worden vervoerd omwille van onze eigen comsumptiedrang.
Frankrijk werkt nu aan een kanaal tussen Parijs en België voor binnenvaart tot 4000 ton. Dit kanaal vindt aansluiting met de Leie. Op de Ringvaart tussen Gent-Zeehaven en Evergem worden binnen afzienbare tijd alle bruggen verhoogd om binnenschepen met drie lagen containers toe te laten. Om het bestaan van de haven van Zeebrugge te waarborgen is de verbreding dus noodzakelijk. Hoewel men ook aan alternatieve mogelijkheden werkt zoals de estuaire vaart. Zo werkt men op dit ogenblik te Antwerpen twee binnenschepen af die speciaal gebouwd zijn voor containervervoer vanuit Zeebrugge.
De volgende generatie zeecontainerschepen is op komst. Dat betekent het verder uitdiepen van de Westerschelde, maar dit brengt mee dat de zee verder(lees hoger)landinwaarts gestuwd wordt. Het gevolg hiervan is: nog hogere dijken langs de Schelde, bijvoorbeeld in Wetteren en zelfs in Gent.
Alle begrip voor wie tegen de verbreding van het kanaal is, zeker voor wie er rechtstreeks mee te maken heeft. Maar rijden deze mensen nooit zelf op autostrades waar ooit mensen tegen waren?
De enige oplossing is minder consumeren! Maar aangezien ik dat de mensen niet zie te doen vrees ik het ergste.
Je slaat de nagel op de kop Joeri!
In de Morgen stond een tijdje geleden ook een artikel over deze plannen. Er stond ook dat de Vlaamse Regering in 2002 (of zoiets) al eens een studie besteld had, en dat de conclusies daarvan waren dat een verbreding van het Schipdonkkanaal géén goed idee was. Iemand die daarover meer weet?
Het zou wel bijzonder cynisch zijn als ze nu gewoon een nieuwe studie bestelden omdat de resultaten van de eerste hen niet aanstonden…
Reken daar maar op, dat is schering en inslag met plannenmakerij. Lukt het niet bij de ene regering dan vast wel een keer bij de volgende, zo werkt dat nu eenmaal. Dat heet politiek!
https://degentsezwijger.blogspot.com/2008/04/nogmaals-schipdonk.html : over Schipdonk.