RSSLiteraire lente start spetterend
Al vroeg veel volk, bekende koppen en sfeer op het openingsfeest van de literaire lente Zogezegd in de Vooruit.
Curator van het openingsfeest Anne Provoost maakt de staat van het boek op. Ze vraagt zich in het voetspoor van Gormac McCarthy’s boek The road af hoe het eraan toe zal gaan na een wereldramp. Ze knoopt zo aan bij de vraag wat er van mei 68 veertig jaar later overblijft. Wat betekent engagement voor de schrijver? Provoost vindt expliciete stellingnames in de literatuur niet meteen zinvol. Boodschappen zijn voor de supermarkt, zegt ze. Voor de literatuur is het vooral belangrijk dat we de stilte laten bloeien. Literatuur moet helemaal niets en is in die zin dan ook volstrekt amoreel. Ze voelt dat er verandering in de lucht hangt in de vorm van een opkomend moralisme. Er heerst opnieuw een gevoel van urgentie waardoor er druk ontstaat op de schrijver om stelling te nemen. Ze pleit voor een duidelijke opsplitsing tussen literatuur en pamflet, voor gescheiden stemmen: ik celebreer die dubbele tong, stelt ze met nadruk. In dit klimaat worden visionaire verhalen vanzelf dystopisch en snijdt daarmee een thema aan dat onlangs nog expliciet werd behandeld in het tijdschrift Deus ex Machina. Wat is dan de band tussen mei 68 & engagement en de literatuur. Simpel: literatuur prikkelt de verbeeldingskracht, in die zin geeft Provoost graag weer alle macht aan de verbeelding.
Er zijn parallelle sessies, dus gingen jullie Gentblogt-reporters hun eigen weg. Dee trok naar de propvolle theaterzaal die als thema Het geheugen had. Margot Vanderstraeten heeft een interviewboek gemaakt met een reeks oude auteurs. Vier van die oude schrijvers zaten jong te wezen onder hun portret gemaakt door fotograaf Stefan Vanfleteren. Margot werd geïnterviewd door Abdelkader Benali over geheugen, liefde, oorlog en dood, de grote thema’s uit haar boek. De oude schrijvers toonden mooi hoe relatief fysieke leeftijd wel is. Jos Vandeloo, Simon Vinkenoog, Willy Spillebeen en Jef Geeraerts deden hun sprankelend verhaal, afgewisseld met archieffilmpjes. Meer dan over het geheugen spraken ze over de vreugde van de liefde: liefde is het meest wezenlijke (Vandeloo), liefde is het enige (Spillebeen), het enige wat we kunnen doen is lachen, lachen, lachen, want de leugen regeert en domheid is aan de macht (Vinkenoog). Erwin Mortier bracht uitgebreid hulde aan Jef Geeraerts, hij loofde zijn katachtig overlevingsinstinct en zijn stijl: zijn zinnen zijn als roofdieren. Ivo Michiels sprak live uit zijn Zuid-Franse woonplaats. Hij legde uit waarom schrijven voor hem iets is als constant in brand staan.
Intussen zat Jm aan een tafeltje op de eerste rij bij het grote Estafettedebat over literatuur en engagement, fictie en utopie, verbeelding en toekomst. Piet Piryns leidde de dans, daarbij geassisteerd door Bart Brinkman. Eerste deelnemers aan het debat waren Bea Cantillon, Carl Devos en Walter van den Broeck. Gespreksthema aan het begin van de avond: mei 68 en wat ervan overblijft met als rode draad stukjes uit Leonard Nolens bundel Bres. Mei 68 in Vlaanderen dat zijn veeleer de jaren 70, want in 68 viel hier niet veel te beleven, betoogt Devos. De jaren 70 was de tijd van de volledige werkgelegenheid (van mannen!), van de groeiende vrije tijd, de migratie en, iets later, het feminisme. Voor Cantillon was het feit dat vrouwen stilaan gingen uit werken veel ingrijpender dan alle betogingen samen. Van den Broeck toonde zich bij elke tussenkomst de onstopbare rasverteller, die al snel de draad van zijn verhaal kwijtraakt en zich dan luidop afvraagt of hij op een vraag aan het antwoorden was.
Het Estafettedebat gaat door met een wisselende interviewer en gasten. Brinkman blijft het ijkpunt die alles in goede banen moet houden. Toen Dee en Jm later nog even langskwamen, had Jos Geysels het overgenomen van Piryns en waren Marc Reugebrink, Tom Naegels en Abdelkader Benali de auteurs van dienst. Benali kletste iedereen onder de tafel en Geysels liet begaan.
Op de intieme zolder van de Vooruit liep het Unplugged Voorlezen. De auteur zit op een simpele stoel vlak voor zijn publiek, hooguit twintig personen knus op kussens. Daar hoorde Jm Philippe Claudel voorlezen uit zijn nieuwe boek Het verslag van Brodeck. Het ingetogen publiek luisterde ademloos en kreeg een tweede passage als beloning voor de aandacht. Sober en krachtig.
Dit is de toekomst: In de Domzaal krijgen we jonge schrijvers te horen. Wij luisterden er naar een vinnige Tom Naegels en een ingetogen David Nolens.
Later op de avond interviewt Stanny Crets Jef Geeraerts in Erotica. Jef leest de lange eerste zin uit Gangreen voor, 1230 ononderbroken woorden, al moet de auteur toch af en toe naar adem snakken. Tussendoor zingen de meisjes van Scala ondeugende liedjes voor de meer dan afgeladen theaterzaal. Frank Adam brengt samen met muzikant Johan De Smet een gesmaakte performance waarin de homofiele medemens bij de bijna legendarische ezel te biecht komt.
Tussen de bedrijven door pikken we meer dan één brokje heerlijke chocolade mee. De boeken van de literaire lente hebben immers hun evenbeeld in chocolade gekregen. Gelukkig wordt er af en toe zo’n chocoboek met de hamer stuk geklopt. Snoepen dus.
En dan was het al laat geworden, tijd voor de laatste loodjes, de slaapzolder en de onvermijdelijke want fenomenale feminatheek.
Samen trokken we nog naar de stemmige slaapzolder. In tegenstelling tot vorig jaar was de verlichting behoorlijk gedempt. Dat droeg bij tot de sfeer. Het was er behoorlijk vol en de bedden zagen er allemaal goed beslapen uit. Auteurs en bekende Vlamingen lazen voor uit de boeken van de literaire lente die op de nachtkastjes lagen.
Boons feminateek werd op een originele manier getoond. In een glazen kubus draaiden handen eenvormige prentjes om, terwijl midden in de kubus iemand commentaar gaf. Niet de oorspronkelijke knipsels dus, maar foto’s ervan die uit gelijke doosjes komen. Brave blootfoto’s wisselen af met pornografische beelden die niets aan de verbeelding over laten. Een beeld zegt meer dan vele woorden, dus:
Foto’s en tekst: Dee & jm.
Beleefd in de Vooruit op 4 april 2008.
© 2008 GENTBLOGT VZW
Het waren wel degelijk de oorspronkelijke knipsels-foto’s hoor van de feminatheek. De mensen die de plaatjes omdraaiden hadden niet voor niets handschoentjes aan.
Zoals Els in de vorige reactie zegt: het waren wel degelijk de originele knipsels, door Boon hoogstpersoonlijk verzameld en geknipt, die in hun volledigheid ter plaatse werden getoond. We zouden wel gek zijn en abnormaal veel vrije tijd hebben om 22.600 knipsels te gaan fotograferen. En dan nog een puntje op de i: het evenement heet ‘Zogezegd in Gent’ en is het literair evenement van Radio 1 waarop die samen met Boek.be de start geeft van de Literaire Lente.
Verder zijn we natuurlijk heel blij met jullie aandacht hiervoor én de mooie foto’s.