Erfgoeddag – een blik op het Stam
Erfgoeddag was rustig dit jaar, geen vooraf uitgestippeld traject van de ene plek naar de andere, maar een enkele rondleiding aan het einde van de dag. Het had trouwens weinig gescheeld of ook die rondleiding hadden we niet gedaan; toen ik op woensdag mailde was er van de acht rondleidingen enkel in de allerlaatste nog plaats vrij. Er is dus behoorlijk wat interesse in de activiteiten van Erfgoeddag, en dat is natuurlijk een goede zaak.
Wij kozen dus voor een rondleiding op de werf van het toekomstige Stam. De mooie Bijloke site is volledig nieuw voor mij, en het was dus een uitstekende gelegenheid om die eens te verkennen gekoppeld aan een vooruitblik op het volgend jaar te openen museum.
De rondleiding startte buiten, op de plek waar je al de funderingen kon zien van het nieuw op te trekken gebouw dat zal fungeren als onthaalruimte voor de museumbezoekers op de gelijkvloerse glazen verdieping en waar op de eerste verdieping het hedendaagse Gent geëvoceerd zal worden in een hal van maar liefst 22 meter lang; daar past al aardig want Gent in dus. Maar voorlopig was er van dat alles enkel een bouwwerf te zien.
De rest van het traject verliep gelijkaardig; we volgden de weg die ook de toekomstige bezoekers van het museum zullen zien; chronologisch opgezet van de periode voor 1200 over het middeleeuwse Gent, de zeventiende en achttiende eeuw naar de negentiende eeuw. Over dit traject deden we meer dan anderhalf uur; een mens krijgt waar voor zijn geld op Erfgoeddag!
Het Stam zal als stadsmuseum de bezoeker een beeld geven van alles wat Gent was en is. Hiervoor kan er geput worden uit een collectie van maar liefst 17 000 items, die helaas niet allemaal altijd te zien zullen zijn. Daarom is er ook een ruimte voorzien voor tijdelijke tentoonstellingen, waar enkele van de normaal niet tentoongestelde voorwerpen toch aan het publiek getoond kunnen worden. Die 17 000 objecten worden trouwens volledig ontsloten via het internet; momenteel zijn er al zo’n 150 kunstvoorwerpen uit de Bijlokecollectie beschreven, bedoeling is dat ze alle 17 000 online komen te staan.
Het Stam zal echter niet enkel objecten uit die Bijlokecollectie tonen. Er is ook ‘collectiemobiliteit’; objecten die mooi passen in het verhaal dat het Stam wil vertellen worden ontleend uit andere collecties, zoals die van het Bisdom, de universiteit en andere musea. In ruil daarvoor gaan voorwerpen uit de Bijlokecollectie ook op reis, en wordt voorkomen dat al te veel voorwerpen onbekend voor het grote publiek ergens liggen verstoffen in een duister hoekje.
Deze kleine blik in de toekomst van het Stam was voor mij zeker niet de enige reden om op Erfgoeddag aan deze rondleiding deel te nemen; een wandeling door de mooie, eeuwenoude Bijlokesite, die overigens nog veel groter was dan ik me had voorgesteld, was zeker ook een pluspunt. Ronddwalen tussen de gebouwen uit verschillende eeuwen, de abdijkerk bekijken en vooral de enorm mooie refter met houten plafond en muurschilderingen en niet te vergeten een van de pronkstukken; een zo goed als volledig intact graf van ene Hugo II met honden versierd, de pandgangen met versierde plafonds, een later bijgebouwd verlaagd plafond dat van de ene ruimte naar de andere was verhuisd, zien hoe de gebouwen door de eeuwen heen steeds waren aangepast en verbouwd door de veranderende behoeften, het was bijzonder boeiend. En zo kregen we dus zowel een blik in de toekomst, als in het verleden, een geslaagde combinatie.
© 2008 GENTBLOGT VZW
Het werfbezoek aan het STAM was inderdaad echt de moeite. Ook mijn 1,5 jaar oud zoontje deelde die mening, althans af te meten aan zijn luidkeelse ooohs bij het binnenkomen van elke nieuwe zaal.
Niet enkel de genese van het museum was interessant, maar ook de kleine tipjes van de Gentse geschiedenis die werden opgelicht smaakten naar meer. Dus nog even wachten tot eind 2009 om de complete museumervaring te delen.
“Collectiemobiliteitâ€, terwijl er nog altijd geen deftige inventaris bestaat van de Gentse schatten. Mooi dat er vandaag nog medeburgers zijn die de oude Bijlokeabdij voor het eerst moeten ontdekken. Het hele Stamverhaal nemen zij aan als zoete koek (niet te verwarren met Emile Braun).
Jammer dat we al andere plannen hadden die dag, hopelijk komt er een herkansing want ook wij hadden graag aan het STAM in wording een bezoekje gebracht!
Boeiende rondleiding maar uiteraard nog veel werk aan de winkel om het najaar van 2009 te halen.
Unieke ervaring in de refter van van de abdij met de fresco’s, onder meer Een laatste avondmaal, dat niet gerestaureerd maar gefixeerd is dus op die muurschildering is de tijd letterlijk stil gezet.
Andere topervaring: de topografische kaarten die gedigitaliseerd worden bv. het bekende panorama van 1534, … Bedoeling is om elke straat, monument te ontsluiten. Met een eenvoudige muisbeweging zal de stad tot leven komen.
En ook voor de jeugd zijn er nu reeds zogenaamde Stadsklassen die met klank en beeld toegelicht werden (naar analogie met bosklassen …) en dus enkele dagen genieten (zelfs slapen in de jeugdherberg) voor de jeugd (voorlopig laatste jaren basisonderwijs en 1ste graad secundair onderwijs)
Er is een nieuwe erfgoedcollectie ontdekt, die kan ondergebracht worden in het STAM: http://fietsbult.wordpress.com/2008/06/25/museum/