Gentblogt

Kunstzinnige confrontatie over vrouwelijke genitale verminking

vrijdag 18 juli 2008 13u11 | Frank Bombeke (tekst), Roland vandenbulcke en Johan De Porre (beeld) | 5 reacties
Trefwoorden: augustijnenklooster, tentoonstelling.

Een kunstzinnige confrontatie over vrouwelijke genitale verminking. Er zijn leukere thema’s om een tentoonstelling over te organiseren. Het Forum van Vlaamse Vrouwen schrikt er alleszins niet voor terug om feestend Gent met de rondreizende tentoonstelling “Vrouwen, een leven vol pijn” te confronteren. Als campagnemiddel in de internationale strijd voor vrouwenrechten kan deze tentoonstelling wel tellen. In verscheidene landen werd de problematiek van vrouwelijke genitale verminking (VGV) mede hierdoor bespreekbaar gesteld en werden er maatregelen genomen tegen VGV.

De rondreizende tentoonstelling “Vrouwen , een leven vol pijn” van Afrikaanse kunstenaars startte tien jaar geleden in Nigeria vanuit de beweging voor vrouwenrechten. Na twee internationale tournees in Europa, Australië en de Verenigde Staten is nu ons land en onze stad aan de beurt, in een organisatie van Forum van Vlaamse Vrouwen (FVV) en een OSA International, een NGO van de paters Augustijnen. Nog tot 27 juli te bezien in de pandgang van het Augustijnenklooster Sint-Stefanus in de Academiestraat 1, 9000 Gent.

Tijdens de opening op zondagavond 13 juli van de tentoonstelling “Vrouwen, een leven vol pijn” lichtte Jan Brocatus, directeur van Amnesty International Vlaanderen, de problematiek toe. Hij lanceerde meteen de juiste term vrouwelijke genitale verminking (VGV). De term vrouwenbesnijdenis is géén echte tegenhanger van mannenbesnijdenis. Bij mannenbesnijdenis wordt de voorhuid van de penis weggesneden en dat is niet echt een “verminking”: het seksueel functioneren van de man wordt er niet door aangetast. VGV is het verwijderen van alle externe vrouwelijke genitaliën of van een deel ervan, of het toebrengen van een ander letsel aan de vrouwelijke geslachtsorganen voor culturele, religieuze of andere niet-therapeutische redenen. Dit zijn – nog min nog meer – verminkingen met ernstige fysische en mentale gevolgen voor de slachtoffers.

Wereldwijd wordt het aantal vrouwen en meisjes dat genitaal verminkt is op 100 tot 140 miljoen geschat, waarvan de grote meerderheid in Afrika. Per jaar lopen 2 miljoen meisjes het risico verminkt te worden, dit is ongeveer 6000 per dag. VGV wordt beoefend in meer dan 40 landen, verspreid over de hele wereld, overwegend in Afrika, maar ook in Azië en sommige landen in het Midden-Oosten. In het Westen komt genitale verminking voornamelijk voor bij immigranten uit landen waar VGV beoefend wordt.
Voor Amnesty International is VGV een schending van mensenrechten. De rechten van vrouwen op fysieke en mentale integriteit, op vrijheid van discriminatie en op de hoogste gezondheidsstandaarden zijn universele rechten. Er is aldus geen enkele rechtvaardiging mogelijk voor schending tegen deze rechten.

Ja, kunst kan de wereld redden

De Nigeriaanse communicatiespecialiste en activiste Koy Keshi Walker nam in 1998 samen met de bekende kunstenaar Sam Ovraiti het intiatief voor deze sensibiliserende tentoonstelling. De Nigeriaanse kunstenaar Godfrey Williams-Okodorus was er van bij het begin bij. Hij houdt thans de kunstgalerij Labalaba open in Antwerpen en trad voor deze derde editie op als mede-curator. Hij wist tal van andere Afrikaanse collega’s-kunstenaars voor deze derde uitgave te engageren.

Meer dan rationele benaderingen kan kunst gevoelens en emoties bespelen, zo stelde Dr. Tobe Levin van de vrouwenorganisatie FORWARD in haar betoog. Doordat kunstenaars de problematiek vanuit verschillende invalshoeken benaderen, heeft het medium kunst gemakkelijker impact op slachtoffers en hun omgeving. Het doet beroep op hun bewustzijn en kan tot actie leiden. Kunst spreekt een universele taal die taal- en culturele barrières kan overstijgen. De schilderijen en beelden in de tentoonstelling confronteren de kijkers met een non-verbale onuitgesproken boodschap. De kijkers moeten die visuele taal van de kunstenaar weer omzetten naar hun concrete verhaal van alledag. De kunstwerken houden ons een spiegel voor en nodigen uit tot dialoog… en actie.

Deze rondreizende tentoonstelling van Afrikaanse kunstenaars, mannen en vrouwen, tegen vrouwelijke genitale verminking heeft een sensibiliserend en mobiliserend effect. Er kwamen wetgevende initiatieven tegen VGV; lokale gemeenschappen lieten de VGV-praktijken voorgoed achter zich. De Keniaanse advocaat Joseph Kariuku Nyaga vroeg namens de NGO OSA International steun voor een emanciperende weduwenwerking aan het Victoriameer in Kenia.

Maar genoeg kommer en kwel, er is zeker ook hoop en toekomst in Afrika. Zo nodigde Martien Bode, de directeur van het Forum van Vlaamse Vrouwen, de genodigden uit om samen met het Afrikaans-Gents dameskoor “Coeur Immaculé de Marie” de tentoonstelling in te zingen en te dansen.

• Tentoonstelling “Vrouwen, een leven vol pijn. Genitale verminking : een kunstzinnige confrontatie” in Augustijnenklooster Sint-Stefanus, Academiestraat 1, 9000 Gent
  14 – 27 juli 2008, doorlopend open van 10.00 – 18.00 uur, toegang gratis
• Zondag 20 juli 2008 Afrikaans haarvlechten (14–15u en 16–17u)
• Maandag 21 juli 2008 Afrikaanse percussie (14–15u en 15u – 16u)
• Maandag 21 juli 2008 en woensdag 23 juli 2008 Afrikaanse parels en juwelen (14– 15u en 15–16u)
• Woensdag 23 juli 2008 Afrikaanse dans (14–15u en 15–16u)
• Zaterdag 26 juli 2008 Afrikaanse modeshow door ‘Reflection of Beauty’ (19–20u)
• Gelegenheidsrestaurant: Dagelijks tussen 12u en 15u t.v.v. weduwenproject in Kenia. Een unieke gelegenheid om eens in een kloosterrefter te eten “op zijn paterkes”. De kok van de paters Augustijnen belooft een exotische touch toe te voegen. Benieuwd.

Meer info bij Forum voor Vlaamse vrouwen www.vlaamsevrouwen.org

© 2008 GENTBLOGT VZW