Gentblogt

Somewhere over the Rainbow, there’s jazz

dinsdag 19 augustus 2008 12u24 | Els Van Eeckhaut | 10 reacties
Trefwoorden: Muziek.

Vorige week, tijdens het leegmaken van mijn Oude Huis, ontstond er even inwendige paniek omdat de affiche niet meer op zijn vertrouwde plek hing. Net toen ik op het punt stond de vriendelijke nieuwe eigenaars van het huis ervan te verdenken mijn poster in de container te hebben getost die voor de deur stond, kwam ik tot bezinning: ik was de affiche twee weken ervoor al komen halen om zeker te zijn dat ze niet zou beschadigd worden. Typisch. Ik.

Op de foto staat een Engelse Bobby die een busker op het boekje zet. Waarom? Daarom. Omdat je in die tijd in de stad waar het tafereel zich afspeelt geen liedjes mocht spelen. De straatmuzikant heet Matthew Coe, en de foto is vermoedelijk in scène gezet: ik kan mij niet voorstellen dat zo’n echte Bobby uit het begin van de jaren tachtig zou toelaten dat hij “in actie” gefotografeerd werd.

Ergens in die jaren belandde Matthew Coe in onze stad. Een vreemde stad was Gent toen, vond ik, met veel donkere kantjes. En soms ook een beetje een verloren zwart gat in het universum. Eigenlijk waren de Gentse Feesten de enige tien leuke dagen per jaar, toch voor humeurige tieners met een al dan niet misplaatste zucht naar wat avontuur.

Ergens halverwege mijn tienerjaren gingen mijn moeder en ik samen naar de Gentse Feesten. Zij vond dan een terrasje met wat vrienden (ze was jonger dan ik nu, bedenk ik mij) en dan mocht ik vaak een uurtje vrij rondlopen. Ik was helemaal in de ban van live-muziek, van optredens: voordien had ik zo’n dingen nooit gezien en wist ik amper dat muzikanten van op plaatjes ook in ‘t écht bestonden. Voor de toen best wel levendige punkscène en het legendarische café “Den Amber“, waar Red Zebra en De Brassers hun eerste optredens kwamen spelen was ik net te jong en al de rest moest nog komen.

Zo al rondlopend belandde ik destijds in café de Martiko, daar waar nu al eeuwen de Bal Infernal is. Daar zag ik Matthew voor het eerst, met een band met een gekke naam: Lama’s in Pyjama’s, die als onbekende artiest in de namiddag mocht optreden. Onder de indruk van die mens met zijn Sax en van de muziek besloot ik iéts te doen om mijn waardering te laten blijken. Ik stapte op hem af, besefte toen dat ik amper Engels sprak, gaf hem een willekeurige pint die ik snel van de toog had gegritst, hij dronk die in één teug leeg, bromde dat ik te jong was om op café te gaan maar oud genoeg om muziek te leren spelen. Als volwaardige tienerkip achtervolgde ik hem tien dagen met in het kielzog mijn punkige vriendjes en vriendinnetjes, meteen een perfect publiek voor zijn muziek.

Gent dus, waar Xero Slingsby (de artiestennaam van Matthew) zo populair werd dat hij jaarlijks een paar keer kwam spelen, en tijdens Gentse Feesten tien dagen aan een stuk. Het jaar nadien werd hij met zijn band The Works ongelofelijk geliefd en écht wel wereldberoemd in onze stad.

Legendarische optredens, zoals onder meer samen met Jules “de nachtburgemeester van Rotterdam” Deelder in het Damberd en een ongelofelijke schare fans en groupies werden het trio deel in Gent en nog enkele andere grote steden in Europa. Een hype, inderdaad.

Een dove kon zien (een dove kan inderdaad zién, maar soit) dat Xero Slingsby and the Works (Louis Colan en John Boulton aka Gene Velocette) het soort trio waarvan ieder lid onmisbaar was, met hun eigenzinnige en dansbare muziek (hot in Nederlandse discotheken tot op heden) jaren van succes, glorie en roem voor zich hadden.

De foto hieronder is door een onbekende persoon getrokken in het Damberd. Moeilijk te zien welk jaar, maar op de affiche zie je dat ook The Skyblasters en zelfs K13 op het podium van de Gentse Feesten stonden.

Het nieuws, enkele jaren later, dat Matthew erg ziek was gonsde door het Gentse nachtleven als vieze zwarte bijenzwermen. Hoe erg het was zag ik pas toen Matthew na anderhalf jaar terugkwam naar onze stad. Daar stond een andere man, kwetsbaar, ontzettend vermagerd, getekend. Op een podium en met zijn sax (een sax die – aldus X.S. – nooit werd opgeblonken) was hij nog steeds dezelfde gedreven artiest, maar de tristesse die hij ook voordien altijd een beetje met zich meedroeg had nu meestal de bovenhand. Maar er was hoop, en iedereen geloofde dat alles terug zoals vroeger zou worden. Hij lachte immers, ook met zijn eigen toestand: en lachten doet hopen.

Matthew stierf enkele dagen na mijn twintigste verjaardag, en ik las de brief toen ik een maand later terugkwam uit Frankrijk. Een tijdje ervoor wist iedereen al dat hij zijn hervallen niet zou overleven. Hij was 30 jaar oud. Toen heb ik de affiche die altijd in postervorm aan mijn muur had gehanden laten inkaderen, omdat ik wist dat er nooit meer een nieuwe CD zou komen, en nooit meer een affiche.

Maar wel veel herinneringen. Aan een mens die altijd ongelofelijk veel hield van Gent.
Zijn favoriete plek was de Korenlei, dan nog in haar ongekuiste versie. En the never-ending jazzcafé Damberd, waar nog steeds, als een blijvende herinnering, een reusachtige foto van Xero Slingsby aan de muur bij de trap hangt. Ik hoorde eens dat er al soms geld geboden wordt voor die foto, maar dat die als “onverkoopbaar” beschouwd wordt door de eigenaar.

Matthew is overleden aan de gevolgen van een hersentumor, misschien het late gevolg van een aanrijding door een vrachtwagen als kind, en -aldus de vele verhalen- slecht geëvolueerd door het bespelen van het instrument dat hem zo dierbaar was.

Op de begrafenis van Matthew waren nogal wat mensen uit Gent. Somewhere over the Rainbow werd gespeeld, de klassieker uit The Wizard of Oz, gespeeld door Matthew zelf.

Matthew Coe: hij schreef geschiedenis, als de man die er (naast al het andere) voor zorgde dat muziek spelen op straat legaal werd, in de stad van zijn afkomst: Leeds, en die op een andere stad zo veel indruk maakte dat de gevolgen van zijn bezoek nog steeds zicht- hoor- en voelbaar zijn: Gent.

© 2008 GENTBLOGT VZW