RSSTulpan – The Escapist
Het Filmfestival, dat is jezelf met veel plezier urenlang opsluiten in donkere zalen terwijl buiten de zon schijnt op de misschien wel laatste mooie herfstdag van 2008. Dat is je dagen zo vol plannen met van cinemazaal naar theater naar familiefeest hollen dat je geen seconde meer thuiszit. Dat is niet kunnen kiezen tussen de tientallen interessante films en spijt hebben als er een pareltje aan je neus voorbij is gegaan. Dat is elke keer weer verwachtingsvol afwachten wat er na het filmfestivalfilmpje op je af zal komen; de Kazachse steppen, een groezelige gevangenis in Londen, iets Zuidamerikaans of net gewoon Belgisch. Het is ondergedompeld worden in tientallen sferen en verhalen en dat allemaal kort na elkaar.
Mijn Filmfestival begon pas op zaterdag, maar wel meteen goed. In de namiddag lieten we de Belgische herfstzon voor wat ze was om ons mee te laten voeren naar een verhaal tussen de schapen, kamelen en yurten op de verlaten steppe van Kazachstan met de film Tulpan.
Tulpan is het meisje waar hoofdpersonage Asa graag mee wil trouwen, al is het maar omdat ze het laatste meisje op de steppe is waar hij mee zou kunnen trouwen en omdat de baas van zijn schoonbroer hem geen kudde schapen wil toevertrouwen als hij niet getrouwd is. En een eigen gezin, een eigen yurt en een eigen kudde, net zoals zijn zus en haar man, dat is zijn grootste droom.
Tulpan gunt ons aan de hand van enkele opmerkelijke personages, zoals de prettig gestoorde Boni, de barse moeder van Tulpan die Asa van haar erf verdrijft en de barse schoonbroer Ondas een blik in het leven op de steppe. Een hard leven, waar alles afhangt van die kleine kudde schapen en waar het leven zich afspeelt op die door de wind gegeselde vlakte en met z’n zessen in een kleine yurt. Een leven waarin je als gezin enkel elkaar hebt en de mensen dan ook vooral daaruit hun levenslust lijken te putten. Een rustige film voor mensen die houden van een authentiek verhaal zonder veel tierlantijntjes of grote verhaallijnen, maar gevuld met de kleine verhalen van leven op de steppe. Misschien niet de beste film in zijn genre (ik genoot persoonlijk meer van The story of the weeping camel enkele festivaledities terug) maar wel mooi.
Het filmfestival is ook hopen dat er in je selectie films ergens eentje zit met ‘special guests’, waarbij de regisseur of een van de acteurs hun opwachting maken en vlak voor de film even worden geinterviewd. Ook dit jaar hadden we weer dat geluk, want gisterenavond verscheen plots Rupert Wyatt in de zaal, oftewel de regisseur die met The Escapist een debuutfilm van niveau heeft afgeleverd. Niets zo boeiend als een regisseur toelichting te horen geven bij zijn film. Het leerde ons bijvoorbeeld dat de gevangenis waarin de film is opgenomen tegenwoordig een museum is in Ierland en ook al werd gebruikt in In the name of the father en The Italian Job. Wyatt wees er ons ook op dat de geluiden in de film al iets verraden over de plotse wending die er op het einde in het verhaal zit, maar dat om die dingen te ontdekken je de film minstens twee keer moet zien. Een film met een heen en weer springende verhaallijn en een ‘twist’, dat klonk veelbelovend…
In The escapist wordt dus voortdurend heen en weer gesprongen tussen de ontsnapping van enkele gevangenen en het plannen van die ontsnapping kort daarvoor. Het plan komt van Frank Perry, een aandoenlijke zestiger die absoluut buiten wil omdat zijn dochter, die hij al meer dan tien jaar niet meer heeft gezien of gehoord, aan de drugs is en al twee keer bijna dood was. Om zijn plan te kunnen uitvoeren verzamelt hij een bont allegaartje van andere criminelen rondom hem.
De film is donker, het leven in de gevangenis soms te hard om aan te zien, maar toch wordt het nooit deprimerend, aangezien er steeds wordt afgewisseld met de actie van het ontsnappen en de verschrikkelijke spanning die dat teweeg brengt. The escapist neemt je in een rotvaart mee langs de dagen die voorafgaan aan de ontsnapping en laat je soms op het puntje van je stoel van spanning of net helemaal weggedoken van angst of walging kijken.
Na die trip van anderhalf uur stond ik helemaal onder de indruk weer buiten. Dit was dan misschien nog maar mijn tweede film van deze editie, dat hij in mijn persoonlijke top drie eindigt, staat nu al vast. Ik kan niet geloven dat dit een regie-debuut is. De film zit zo schitterend in elkaar, zo wel op de manier waarop beide verhaallijnen verweven zijn als de manier waarop op het einde alles plots anders blijkt te zijn (die ‘twist’ weet u wel), hoe de acteurs en het gevangenisleven treffend worden geschetst zonder echt veel dialoog of achtergrond te geven, hoe het gebouw van de gevangenis een eigen rol speelt, hoe dreigend en drukkend de beelden en vooral de geluiden zijn en hoe het spannend is zonder ooit te vervallen in hersenloze actie.
Deze film kan ik u dus absoluut warm aanbevelen. Wie zich haast, kan hem vandaag nog zien om 12u30, voor de anderen is het wachten tot februari 2009 eer hij in de zalen komt.
© 2008 GENTBLOGT VZW