Gomorra
Matteo Garrone levert met Gomorra een ijzig documentaristisch drama af over de meest tot de verbeeldingsprekende maffia in Napels, de Camorra.
Het is allesbehalve een evidentie op dergelijke gesloten, rigide geleide en strikte gelede organisatie te verbeelden. Garrone baseerde zich op het boek van Roberto Saviano die sindsdien ondergedoken leeft, om aan de hand van 5 verhalen de beklemmende situatie van het dagelijkse leven van de inwoners van Napels te schetsen. Een voor een maken ze deel uit van de maffia, willens nillens, en ze proberen zo goed als kwaad het kan te laveren tussen verplichtingen en loyauteit ten opzichte van vrienden, familie en maffiosi.
Het is geen keiharde actiefilm, de paar schoten die worden gelost klinken realistisch droog en zijn voorbij voor je het weet, maar dat grijpt je meer bij de keel dan die Hollywoodiaanse actiefilms waarin hele decors aan flarden geschoten worden. De regisseur slaagt erin de koude en kille werkwijze van de Camorra te illustreren: als de machine niet meer draait dan verwijder je de niet geoliede radertjes met een droge klik.
We volgen Don Ciro, een oudere man die als accountant, de lonen uitdeelt aan de mensen die de maffia verdienstelijk zijn geweest. Hij is een pure uitvoerder van bevelen, ondanks het geklaag van bepaalde inwoners van de groezelige flatgebouwen, kan of wil hij hen niet helpen. Maar op een bepaald moment wordt hij die wil overleven en uit de problemen blijven door gewoon te doen wat hem is opgedragen, toch voor een keuze gezet.
Hetzelfde gebeurt met Toto, een dertienjarige jongeling die met de oudere tieners van de wijk rondhangt en ergens bewonderend naar hen opkijkt, want ook hij wil zijn deel bijdragen tot het groter geheel. Een geheel waarvan hij niet snapt hoe moorddadig en hoe misleidend en manipulerend het is. Voor hij het weet wordt ook hij een schakel in het allescontrolerende maffiakluwen.
Dan heb je nog de twee kameraden Marco en Ciro, de een al dwazer en sulliger dan de ander, maar met grote ambities. Ze hebben geen respect voor de geldende wetten en gaan hun eigen gangetje in het leven. Ze plegen overvallen, stelen drugs en wanen zich de nieuwe clanleiders van de stad. Wanneer ze in een vlaag van overmoed enkele wapens stelen, blijkt dat met dergelijke ondermijnende activiteiten, zelfs van “onschuldige kinderen” zoals de twee bestempeld worden, niet gelachen wordt.
Van een totaal andere aard is het verhaal van Roberto. Via via kan hij aan de slag als assistent van Franco een dubieuze zakenman die zich specialiseert in het verwerken van toxisch afval. U ruikt het al van ver komen…
Hallucinant hoe in deze scenes de gewetenloosheid speelt en de nonchalance waarmee ‘problemen’ worden opgelost door dergelijke malafiede zakenmannen. Roberto is de enige figuur in het verhaal die beseft dat hij een keuze heeft en niet gedwongen kan worden.
Tot slot volgen we de kleermaker Pasquale. Hij werkt in een atelier van een maffiosi en voelt zich er goed bij. Hij brengt geld in het laadje, maar aangezien hij niet genoeg verdient, beslist hij ook voor de Chinese textielfabrieken te werken.
De rode draad in het verhaal is de keuze of net het gebrek aan keuze waarmee de personages geconfronteerd worden. Welke keuze je ook maakt, er zijn altijd gevolgen. Zelf denken is verboden en eigengereid optreden wordt genadeloos afgestraft. Je doet wat van je verwacht wordt.
Ondanks het trage tempo van de film, de eerder documentaire filmstijl, grijpt deze film je naar de keel. Je voelt je helaas niet helemaal betrokken bij de personages, al staat de camera midden in het gebeuren.
Ik vrees dat de realiteit nog koelbloediger is dan deze film.
Nog te zien in studioscoop, Sint-Annaplein, om 22u30.
van regisseur Matteo Garrone met Salvatore Abruzzese, Salvatore Ruocco, Gianfelice Imparato, Simone Sacchettino, Vincenzo Fabricino, Vincenzo Altamura, Italo Renda
© 2008 GENTBLOGT VZW
nu nog den titel correct schrijven en we zijn er helemaal :-)
is dat ‘t enige wat je’r over te vertellen hebt maat?
Twee maand geleden zag ik ‘m … en ik was ‘t al helemaal vergeten. Niet meteen een topper dus. Vermoedelijk door de afstandelijkheid, het geweld om het geweld. Er zijn betere films over maffiosi, al was de blik op hun betreurenswaardige praktijken wel interessant.