RSSJan Fabres pittige orgie
Er zat één voorstelling in mijn abonnement die ik zelf niet gekozen heb. Het is ook de enige voorstelling waar ik niet alleen naartoe ben geweest, wat een toeval. Ik kreeg mijn liefste zo ver dat hij vorig jaar mee ging naar de publieksdag van Vooruit, de avond dat ze hun nieuwe seizoen voorstellen aan abonnementshouders. De orgie van de tolerantie van Jan Fabre was één van de blikvangers. Enkel in De Singel en in de Vooruit. “Die zouden we toch eens moeten zien?” Ik was niet bijster enthousiast, maar bestelde de kaarten. Mijn enthousiasme werd er niet groter op toen ik hoorde over een voorstelling met scharen op scène door iemand wiens mening ik meestal wel weet te appreciëren.
Jan Fabres handelsmerk lijkt wel choqueren te zijn, of noem het provoceren. Iets waarvoor ik het niet zo heb, eigenlijk. Fabre ging alvast voluit in De orgie van de tolerantie, een aantal mensen verliet zelfs de zaal. Maar deze keer draaide ik stilaan bij. Provoceren, choqueren, uitdagen… Fabre wist te prikkelen…
De orgie van de tolerantie is een verregaande aanklacht tegen onze manier van denken, onze manier van doen, onze samenleving. Alles is te koop, 24 uur op 24, 7 dagen op 7. En ook al worden we overstroomd door informatie door al het slechte in deze wereld, ook al 24/7 dan nog raakt het onze olifantenhuid niet. Fabre laat het ons zien met een wedstrijd masturberende sporters in marcellekes met gestreepte kousen, aangemoedigd door hun trainers, zwangere vrouwen die boodschappen baren gezeten op winkelkarretjes, een man die als een razende hond tekeergaat met een geweer in zijn achterste, mensen die gefolterd worden omdat ze te weinig consumeren, een work-out voor meer geld, een racistische uitval tegen de Kroaten, de zwarten, de joden…
Ik begrijp wel waarom sommige mensen het voor bekeken hielden. In het begin vond ik het te veel sex, te pas en te onpas werd gemasturbeerd op scène. Nogal gemakkelijk, leek me. Zo kan iedereen provoceren. Maar hebben we dat al niet eens gezien? Ergens…
Fabre doorprikt echter de pure provocatie. Zijn aanklacht tegen de tolerantie van onze huidige maatschappij lijkt meer dan gemeend. Hij lepelt de boodschap gewoon in het publiek in dat ze er een indigestie van krijgen of tot ze wild enthousiast worden. Het appalus op het einde was één van de meest gemeende die ik dit seizoen gehoord heb. De voorstelling heeft een strak tempo doorspekt met aanstekelijke muziek, snedige teksten, een wisselend palet van uitdagingen… Af en toe laat je je als toeschouwer afleiden door de harde beelden, terwijl ook de tekst je aandacht verdient. Maar gelukkig durft Fabre al eens in herhaling vallen, zonder repetitief te zijn. De mode-industrie, religie, fastfood, ons consumptiegedrag… niemand ontsnapt aan de genadeloze kritiek van Fabre.
Hij durft de toeschouwers ongegeneerd op het verkeerde been te zetten bijvoorbeeld met een heuse scheldtirade door de acteurs. Het f-woord wordt hierbij niet geschuwd, provocatie natuurlijk. Iedereen passeert de revue: de minister van Cultuur, festivaldirecteurs, Jan Fabre, programmatoren, Jan Fabre, joden, Jan Fabre (of had ik dat al gezegd?). Met alle acteurs op een rijtje vooraan op het podium lijkt het enkel het ideale einde van de voorstelling, voor je het weet word je meegesleurd in een crooner van jewelste met een wervelend spektakel van dansers en zo wordt het toch nog een beetje een dansvoorstelling en paste de voorstelling dus toch nog een beetje in het dansabonnement.
Echte durvers waagden zich nadien nog aan een voorstelling van Ontroerend Goed. Ik hield het op een stevige pint. Met een voorstelling van bijna twee uur heeft Fabre heel wat materiaal voorgeschoteld om eens goed over door te bomen…
De orgie van de tolerantie, gezien in Vooruit op 30 april.
© 2009 GENTBLOGT VZW
De link naar Ontroerend Goed vraagt om een reactie ;-) Ontroerend Goed brengt een heel andere stijl van theater, eerder individueel. Waar ik nu nog steeds positief verrast terugdenk aan ‘The Smile Off Your Face’, een individuele rolstoelervaring die ik graag onderging op het muziek- en kunstenfestival Motel Mozaïque in Rotterdam, zal hun voorstelling Under The Influence enkel bijblijven dankzij die kennis van me die er – als enige tot nu toe – een persoonlijke ervaring van maakte door effectief mee te doen en op te gaan in hun party performance met harde beats, rustig chillen en contactdans, maar waarin echter weinig strookte met de vooraankondiging die veel spannender en heel uitdagend klonk.
Geef me dan maar Fabre, in al zijn kunstuitspattingen! Hij is één der groten van deze decennia, grensverleggend in diverse disciplines.
Als ik een tip mag geven aan Vooruit: Haal eens wat meer voorstellingen die enkel in deSingel spelen naar Gent, zoals bijvoorbeeld Toneel Amsterdam onder regie van Ivo Van Hove.
Fabre en Ontroerend Goed, beide gezien op 30 april.
persoonlijk vond ik het zeer saai, die voorstelling, echt waar…
allez Fabre dus hé, maan man man, boooooring.
ik ben bijgedraaid ergens halverwege de voorstelling, maar ik snapte het enthousiaste applaus ook niet zo goed. Dan heb ik toch al betere dingen gezien dit seizoen
ik heb de voorstelling ook ondergaan,maar niet ten volle uit moet ik toegeven.
jan fabre als beeldend kunstenaar kan ik wel smaken , maar hij zou er goed aan doen het daar bij te houden.
De hamvraag is : wat moet men nog doen en tonen op de scène om nog straffer uit de hoek te komen?Fabre die er op toneel zelf een eind aan maakt, al masturberend?
Er zullen blijkbaar nog altijd wel mensen gevonden worden om deze platvloersheid toe te juichen, gewoon uit schrik om voor conservatief uitgekreten te worden.
voor mij mag dit, maar geef hier toch geen subsidies aan a.u.b.Terug naar “echt “toneel,zonder dat obligate ‘kijk eens wat ik allemaal durf’
Jan Fabre – Orgie van de tolerantie
In het begin van het stuk dacht ik: “ach, een potje masturberen tot het walgelijk wordt, om te provoceren, dat werkt niet bij mij, dat is zo passé”. Het heeft tot het midden van het stuk geduurd dat het me werkelijk greep, het effect dat het stuk zou kunnen hebben, maar het niet heeft, wat juist strookte met de titel: “orgie van de tolerantie”. De titel schoot mij te binnen en ik moest toegeven: ook ik was schuldig, ook ik voelde niet of heel weinig walging, als ik al walging voelde toonde ik het niet, niet luidop, ook ik tolereerde de groteske verkrachting van de schoonheid! Ik riep niet: “stop, maak er een eind aan, weg met die gortigheid!”. Ik riep niet: “leve de schoonheid!”. Neen, ik nam het allemaal in me op en vond het fascinerend. De boodschap is duidelijk, maar ik heb haar niet doorleeft. Maar zeer weinigen hebben de zaal verlaten. De staande ovatie op het einde bekrachtigde de accuraatheid van de titel. Er was geen weerstand, er brak geen verzet los, geen boegeroep, niemand bestormde het podium om schoonheid te declareren… Toneel of niet, uit beleefdheid of fascinatie, uit slaperigheid of wellust: we waren allen schuldig aan deze orgie van de tolerantie. Gruwelijk geslaagd. Welk toneel grijpt zo diep naar de ziel en het gedrag van de toeschouwer? Het is zoals Lars von Triers Dogville waar je op het einde volmondig met heel je lijf en ziel meeroept: dood! brand! kill them all! Het is geen toneel meer, het is een onderzoek naar moraliteit en ethiek, weerstand en opstand, schoonheid en echtheid… en onze tolerantie tegen de teloorgang van schoonheid.