RSSVraag het aan Ridvan: Nederlands
De vraag van deze keer komt van collega Ivan. Hij geeft Nederlands aan anderstaligen en dat kan je wel een beetje merken aan de vragen.
De laatste jaren is “Turks-als-vreemde-taal” een populair aanbod geworden in het avondonderwijs. Bij de Vlaamse cursisten hoor je vaak dat Turks een leuke taal maar een zeer moeilijke taal is, vooral omwille van de complexe grammatica die nauwelijks raakvlakken heeft met de onze. Maar hoe ervaren Turkse Gentenaren eigenlijk het aanleren van Nederlands. Wat vinden jullie de grootste problemen bij het leren van onze taal? En hoe zit het met het Gentse dialect, ervaren jullie dat als een hindernis?
Ridvan: Geloof mij, het Nederlands is ook een moeilijke taal voor anderstaligen. Voor Turkstaligen zijn de grootste problemen de lidwoorden en het geslacht van de woorden. En eigenlijk is dit ook gemakkelijk te verklaren. Het is namelijk zo dat er in het Turks geen lidwoorden zijn. Bovendien is het Turks bijna fonetisch. Eigenlijk komt het neer op het volgende: wat je leest moet je uitspreken en wat je uitspreekt moet je schrijven. In het Nederlands is het niet zo eenvoudig. Denk maar aan de fameuze “dt†fouten. De “g†die soms “ch†wordt geschreven. Soms is de “c†een “c†en soms een “kâ€. Soms is de “t†een “t†en soms een “sâ€. Begrijpe wie begrijpen kan. Maar het Gents dialect is volledig niet te begrijpen door anderstaligen. Ook al vind ik het persoonlijk een “pracht van een taalâ€. Maar iemand uit Zeebrugge zal iemand “die goe Gents klapt†ook niet verstaan zeker?
En nu we toch bezig zijn. Wat zijn eigenlijk de gangbare ideeën omtrent het gebruik van het Nederlands thuis. Is de algemene regel: “Thuis Turks en op school Nederlands” of hoe zit dat precies? Is de achterliggende gedachte dan eerder dat Turkse kinderen geen voeling mogen verliezen met de taal van hun ouders, of is het eerder een praktische reden, bijvoorbeeld dat de grootouders nu eenmaal onvoldoende Nederlands spreken om vlot te kunnen communiceren met hun kleinkinderen. Of is er nog een andere reden? En zie jij verschillen in taalontwikkeling tussen enerzijds kinderen die thuis soms Nederlands oefenen en anderzijds kinderen die thuis uitsluitend Turks spreken en horen en enkel Turkse televisie kijken wegens alleen maar sateliet-abonnement. Of denk je dat het weinig verschil uitmaakt, aangezien er op school al voldoende Nederlands geoefend wordt?
Ridvan: Wat het Nederlands thuis betreft heb ik geen exacte cijfers, maar ik denk dat er in de meeste Turkse families thuis gewoon het Turks als voertaal gebruikt wordt. Wat zeker niet betekent dat er geen Nederlands wordt gesproken in de Gentse Turkse huishoudens. Integendeel. Maar om één of andere reden blijven Turkse mensen belang hechten aan de eigen taal en culturele achtergrond. Als je het mij vraagt zal dit nooit veranderen. Opgelet, dit hoeft niet per definitie nefast te zijn voor de integratie van de Turkse gemeenschap. Onderzoek heeft uitgewezen dat iemand die goed op de hoogte is van de eigen roots even goed participeert aan de samenleving als een ander. Meer zelfvertrouwen heeft en opener van geest is.
Met pijn in mijn hart, en eigenlijk ook schaamte, stel ik echter vast dat de taalontwikkeling van Turkse kinderen niet altijd is wat ze hoort te zijn. Niemand kan ontkennen dat het goed beheersen van het Nederlands van vitaal belang is om als gemeenschap en individu te slagen in de Vlaamse samenleving. Dus is dit een probleem. Ongetwijfeld zal dit verschillende oorzaken hebben. Maar ik weet wel waaraan het niet ligt. Laat mij dit verduidelijken. Vaak hoor of lees je dat het zeer belangrijk is dat anderstalige kinderen naar de kleuterschool moeten gaan om beter Nederlands aan te leren. In de media komt dit over alsof Turkse (en andere allochtone) ouders hun kinderen niet naar de kleuterschool sturen. Wel, ik wil dit formeel tegenspreken. Ik ken niemand, maar ook niemand, uit mijn omgeving die bewust zijn kinderen niet naar de kleuterschool stuurt. Soms vraag ik mij af waar onze beleidsverantwoordelijken hun informatie halen. Dit doet de beeldvorming rond allochtonen geen goed.
Wat wel een probleem is voor de taalontwikkeling zijn die lelijke ronde dingen die je soms ziet hangen aan de gevels in bepaalde Gentse wijken. In heel veel Turkse woonkamers kijkt men naar Turkse media via hun satelliet. Dus ook kleine kinderen. Hierdoor krijgen zij minder gelegenheid om via bepaalde Vlaamse kinderprogramma’s meer voeling te ontwikkelen met het Nederlands. Waardoor het kind misschien bepaalde affiniteiten mist die van cruciaal belang zijn binnen de taal. Van hieruit doe ik graag een oproep aan Turkse ouders om hun kleuters te laten genieten van de wondere wereld van Ketnet en andere kinderprogramma’s.
Heb je je altijd iets afgevraagd over onze Turkse Gentenaars of Gentse Turken, mail me op patricia@gentblogt.be en misschien wordt jouw vraag wel in de volgende Vraag het aan… Ridvan beantwoord.
© 2009 GENTBLOGT VZW
lelijke ronde dingen die je SOMS ziet hangen aan de gevels in bepaalde Gentse wijken?? Ik zie ze CONTANT hangen in zo goed als elke wijk…
Ik zou dit zelfs vrij asociaal gedrag durven noemen.
Jongens toch! Volgens uw redering zijn dus de internationale uitzendingen uit Vlaanderen en Nederland aansporing tot associaal gedrag: dus verbieden!
van mij moet er niets verboden worden…alleen een beetje tactvoller omgesprongen worden met de plaatsing en hoeveelheid van die schotels…ik vind dit ergens een vorm van visuele vervuiling…
Iedereen is toch vrij om zijn tv-leverancier te kiezen? Ik kan ook voor Tv Vlaanderen gaan, maar dan hoort dat ding er wel bij natuurlijk. Het aanbod van Telenet en Belgacom zal niet echt interessant zijn veronderstel ik dan
ik heb zelf naast Telenet, TV-Vlaanderen maar heb de schotel een eindje achter het huis opgesteld zodat er niemand er visueel last van heeft…
zo hoort dat. waarvoor dank!
om eerlijk te zijn, je wordt al zodanig slecht via de Vlaamse media geïnformeerd, dat er niets anders rest als via een schotel naar de wereld te kijken.
het ding heeft waarschijnlijk ook een OFF-knop…zeker eens proberen…
Ik herken vele argumenten van Ridvan. Ik sta volledig achter zijn standpunt dat men onmogelijk het privégebtuik van een andere taal mag verbieden. Dit wekt uitsluitend een negatief gevoel, en dit ligt volgens mij zeer dicht bij een ethnische zuiveringsoperatie. Reken toch eens op het gezond verstand van de mensen. Forceren is onzin.
Dank u voor deze antwoorden, Ridvan.
Het privégebruik van een andere taal kan en mag men inderdaad zeker niet verbieden !
Wel heeft men zich de vraag te stellen waarom die kinderen een taalachterstand hebben ? Er zijn moeilijker talen dan het Turks! Voor Chinezen is het bv. erg moeilijk om Nederlands te leren, hun kinderen leren het echter moeiteloos. En studeren grandioos ! In mijn eigen familie zijn er ook “kinderen” die in een totaal andere taalachtergrond hebben te studeren, en dit briljant doen ! Ik weet van kinderen die opgevoed werden in 3 talen, zelfs 4 talen zonder schoolachterstand ! En wie had destijds geen klasgenoor die thuis Frans praatte? IK heb bij hun nooit een leerachterstand opgemerkt!
Heeft men die “taalachterstand” niet ergens anders te zoeken ? Zoals bv. desinteresse van de ouders voor de schoolresultaten ? Of misschien zijn die kinderen gewoon te moe ? Op welk uur stuurt een doorsnee Belgische ouder een 8-jarig kind naar bed en op welk uur gaan die 8-jarige kinderen met taalachterstand naar bed? Misschien zijn er nog meer van die vragen ?
Bedankt! Deze reeks artikels met Ridvan overtuigde me al van bij het begin. Volhouden! Dit verdient een award als initiatief dat de kloof dicht tussen culturen.
ik heb me dikwijls afgevraagd waar velen de pretentie vandaan halen om de taalvaardigheid van anderstaligen negatief te beoordelen of zelfs af te keuren: er zijn wel een pak vlamingen die ook geen “nederlands” spreken of foutloos kunnen schrijven.(ze verdienen zelfs geld met het maken van liedjes in een onverstaanbaar taaltje)
zelfs studenten, tv.acteurs, politiekers…doen steeds minder moeite.
ik zou eens willen weten hoeveel vlamingen die reeds jaren in hun nieuw “thuisland” wonen de plaatselijke taal kennen. (alle chinesen moeten engels leren en ze zijn met een pak meer, en thuis)
er is bij het aanleren van een andere taal meestal een stimulans nodig en vooral een achtergrond.
ben je door je werk, streek en gemeenschap,bv. niet verplicht beschaafd nederlands of frans te leren, dan ga je dat niet doen.
iedereen weet dat de vlaming nu eenmaal niet zapt naar buitenlandse tv.zenders. wie leest een anderstalige krant?
ga je evenwel bv. gaan werken waar een andere taal belangrijk is, dan wil je die inspanning wel doen.
elke taalkundige zal je vertellen dat je eigen moedertaal goed kennen de basis is om een nieuwe te leren: anders heb je geen referentie!
nu zitten die ouders met een probleem: “we praten, (als ze het kunnen), met onze kinderen nederlands en vergeten onze eigen taal, of proberen de twee te houden”.
99% zijn in het tweede geval. dat lukt alleen als die ouders ook reeds perfect de twee kennen en dat zijn er verdomd weinig. waar zouden ze het geleerd hebben? op school? naar de resultaten kijkend van onze achtienjarigen, ben ik heus niet optimistisch.
dus, binnen een paar generaties lukt dat wel.
wat ik wel erg vind, is dat door een bepaald soort gedrag, en daar zou ik graag de sociologische achtergrond eens van willen kennen, het spreken van hun moedertaal gebruikt wordt om zich te manifesteren.
als vlamingen hebben we dat ook nog mee gemaakt, en soms hoor je dat nog: gents frans.
wat azerty aanhaalt, de niet betrokkenheid van de ouders bij de school, daar zou men zich nog in vergissen: al was het met een nichtje of neefje die vertaalt, ik zag meer turkse ouders op het einde van het jaar dan “autochtonen”.
“iedereen weet dat de vlaming nu eenmaal niet zapt naar buitenlandse tv.zenders. wie leest een anderstalige krant?”
Qué ?
Rony astemblief hoor …
We hebben als Vlamingen (omwille van het kleine taalgebied) wel al sinds mensenheugenis allerlei series en films gewoon in de oorspronkelijk taal op de buis met ondertitels en leren zo makkelijk(er) grote wereldtalen als Engels en Frans. (ik ben nog altijd club Dorothé dankbaar voor mijn redelijke kennis Frans :P)
Dit is ook wat Ridvan aanhaalt en wat een Zuid-Amerikaanse bedienster ons ook vertelde toen we onlangs op reis waren in Barcelona over het feit waarom Spanjaarden niet zo goed zijn in andere talen
Het is alles behalve goed voor het ontwikkelen van de kennis van een andere taal dat alles en nog wat wordt gedubt op het grootste en makkelijkste medium, de TV. (Fransen zijn in datzelfde bedje ziek en Turken dus blijkbaar ook)
Dat men dingen als Dora dubt ok, maar series en films die zich richten op een publiek van +8-jarigen hoeven wat mij betreft absoluut niet gedubt te worden.
Persoonlijk vind ik het soms zelfs leuker om bepaalde dingen in de originele taal te zien (bv. Japanse manga’s en Aziatische films)
dus ja,
ik kan me zeker aansluiten bij het pleidooi van Ridvan om anderstaligen te motiveren om hun kinderen te laten kijken naar programma’s in het Nederlands/Vlaams op ketnet/nickolodeon/Cartoon network
beste tom,
1. bij navraag in verschillende krantenwinkels, is de verkoop van buitenlandse kranten, bijna verwaarloosbaar. buiten turkse, maar ik denk niet dat veel “vlamingen” die kopen. en dat in een stad als gent!
2. juist zoals jij erger ik me aan gedubte filmen of, wat nog erger is, voice-over.
daarom geef ik steeds vlaanderen als voorbeeld in het buitenland. ik ken niet veel landen waar men zo consequent is.
(uit noodzaak, kijk ik ginder steeds naar de chinese zenders: mijn, passief, chinees is met sprongen vooruit gegaan, en het is verdomd leuk ook)
in vroegere tijden, toen er nog geen schotels als paddestoelen tegen gevels groeiden, was men wel verplicht naar de zenders te kijken van belgie en omliggende landen: daar hebben we veel van geleerd.
maar nu dankzij de vooruitgang, waar ik niets tegen heb, kunnen mensen hun tv.dagen doorkomen zonder ook maar ééns naar vrt of vtm te kijken.
dat zal wel veranderen: ook die jonge gasten willen kunnen meepraten met hun “vlaamse” leeftijdsgenoten!
Rony, wat dit betreft: elke taalkundige zal je vertellen dat je eigen moedertaal goed kennen de basis is om een nieuwe te leren: anders heb je geen referentie!
hebt je zeker gelijk. Kijk naar de Noorse landen. Daar worden kinderen uit anderstalige families in hun eigen taal onderwezen en dit met zeer veel succes.
Ik verneem, dat men dit “experiment” nu ook in Vlaanderen hier en der doet, maar ik denk het gebeurd nog veel te weinig.
ook ik ben zeer blij met deze reeks! nog van dat
het toverwoord is: moedertaal, wil zeggen, je leert de taal van je moeder.
Alleen zou er op de werkvloer maar één taal behoren gesproken te worden, al was het maar uit respect voor mekaar als collega’s, maar ook om misverstanden ten alle tijden te vermijden.
Alweer een artikel van het soort dat Gentblogt dat tikkeltje meer maakt, super, bedankt aan de heren en dame! En een zeer goede oproep van Ridvan, hopelijk blijft die niet zonder gevolg.
Uiteraard kunnen en mogen we het Nederlands (en geen enkele taal) opdringen in de privé-sfeer. Kennis van het Nederlands is echter uitermate in onze samenleving, als we er een echte samenleving van willen maken en als we willen dat mensen voldoende kansen krijgen (of beter: grijpen) in die samenleving. Het is dan ook belangrijk dat Nederlands meer is dan de “taal van de school van de kinderen”. Nederlands als een volwaardig onderdeel van de identiteit, naast de Turkse/Marokkaanse/… roots. In dat opzicht pleit ik er dan ook voor dat scholen de kinderen in contact brengen met Nederlands in een ontspannende sfeer, buiten de schooltijden om. Ik denk bijvoorbeeld aan het (gratis) uitlenen van Nederlandstalige strips, Nederlandstalige DVD’s, Nederlandstalige computer- en gezelschapsspelletjes op een laagdrempelige/ontspannende en niet schools belerende manier.
Niettemin moeten we vaststellen dat de kinderen meestal goed Nederlands praten, oa dankzij het onderwijs en het feit dat ze vreemde talen makkelijker oppikken, maar de ouders er meestal nogal mee sukkelen. Daar zou het zeker niet slecht zijn mocht het Nederlands wat meer ingang vinden, en er breder gekeken wordt dan enkel naar de satellietzenders uit het land van herkomst.
Hoe komt het dat men er nu eindelijk aan denkt het Nederlands op een sympathieke manier over te brengen naar de anderstaligen, en dat men dat voor zestig jaar op een echt arrogante en brutale manier instampte. Is het misschien omdat wij franstaligen als zwak en gewillig bekeken werden, en de huidige nieuwe Belgen als meer assertief en soms wel harder dan wij kunnen optreden.
Peter, deze keer ga ik eens met u akkoord!
60 jaar? Dat is alleszins ver voor mijn tijd ;-)
Ik meen mij trouwens te herinneren (uit de geschiedenisboeken ;-)) dat er tot pakweg 100 jaar geleden een andere taal was die er in Vlaanderen op een brutale manier ingestampt werd. Neemt uiteraard niet weg dat we die geschiedenis beter niet herhalen met een andere taal.
Ik denk niet dat franstaligen ooit als zwak en gewillig bekeken werden. Sommigen stellen zich op bepaalde plaatsen allesbehalve zwak en gewillig op ;-)
Het aantal tik- en taalfouten op deze stek zijn verbijsterend! Blijken van geestelijke luiheid en gebrek aan respect voor de lezer. Het betoog van Ridvan vond ik een opsteker.
Alle tv-zenders van de EU zouden verplicht door alle Europeanen op de kabel moeten kunnen worden ontvangen. Zonder a
Het aantal tik- en taalfouten op deze stek zijn verbijsterend! Blijken van geestelijke luiheid en gebrek aan respect voor de lezer. Het betoog van Ridvan vond ik een opsteker.
Alle tv-zenders van de EU zouden verplicht door alle Europeanen op de kabel moeten kunnen worden ontvangen. Ik dacht dat er in die zin al een aanbeveling van de EU bestaat of in de maak is, om het dubben te verbieden en onderschriften min of meer te verplichten. Zonder aan bepaalde maffiagroepen hier een gelegenheid te bieden om meer auteursrechten af te dwingen.