RSSVergeten schrijvers: Simone Bergmans (2)
Bij Gentblogt lappen we de seizoenen aan onze laars: onze literaire lente loopt het hele jaar door. Daniël van Ryssel, lange tijd redacteur van het tijdschrift Yang, is voor ons in zijn uitgebreide archieven gedoken. Hij heeft een reeks mooie stukjes geschreven over literaire figuren die op de achtergrond zijn geraakt, maar ooit een rol van enige betekenis hebben gespeeld.
In dit tweede stukje selecteerde Daniël van Ryssel een fragment uit Moi… ce Malade (vertaling: Cécile Vanderstraeten).
Ik… die Zieke
De mensheid is niet alleen bevolkt met heiligen en wijzen, maar met mannen en vrouwen. Een wereld van verschil. Mannen en vrouwen tonen hier het verschil in hun mentaliteit en hun reacties lijken contradictorisch. De man verdraagt moeilijk ziekte en pijn maar hij aanvaardt het resultaat eenmaal genezen en hij veegt de spons over fysieke schade die hij vergeet en die weinig belang heeft. De vrouw daarentegen verdraagt pijn goed en stoïcijns, maar aanvaardt nooit gebrekkig te zullen zijn. Ze vergeet het niet en die morele verwonding blijft haar vers en levendig in het geheugen tot op het einde van haar dagen.
Amputeer een vrouw een been, amputeer een man een been. Denk je dat ze hun leven met gelijke kansen hernemen? Je durft niet te antwoorden omdat de bittere waarheid te wreed is om uit te spreken. Men zegt van een vrouw: ze is gebrekkig. Men zegt van een man: hij heeft een been geamputeerd. Een wereld van verschil.
De man zal een metgezellin vinden, een familie stichten, er zijn altijd vrouwen die bereid zijn van hem te houden en zijn handicap te aanvaarden. Dergelijke verbintenissen zijn courant, het omgekeerde is uitzonderlijk. De man lijdt in het heden, zijn superioriteit rust op zijn fysieke kracht. Het lijden van de vrouw merkt haar hele leven, ze lijdt reeds in de toekomst.
De “zwakke†vrouw past zich beter aan aan de fysieke pijn dan het sterke geslacht. Ze lijdt gemakkelijker omdat haar trots niet is aangetast. De man die zijn superioriteit steunt op fysieke voordelen en op de essentiële rol van het fysische bij veroveringen, lijdt meer en nochtans loopt hij veel minder risico wat de gevolgen betreft. Hij wanhoopt vlugger, hij gaat naar radicale oplossingen die hem bevrijden met een minimum aan pijn, hij zal de amputatie opeisen, die de vrouw zal weigeren tot haar dood. Het resultaat heeft niet dezelfde consequenties voor de een als voor de ander, vandaar een verschillende moraal en psychologie.
De vrouw die sociaal altijd lijkt te gehoorzamen, gehoorzaamt moeilijk van nature. Inderdaad, ze gehoorzaamt nooit, ze plooit. Tegenover het lot richt ze zich op en ze doet het geweld aan. Ze heeft het instinct en geloof in het onmogelijke en het mirakel.
De man waant zich meester van alles, hij doet het lot geweld aan door snelle oplossingen. De vrouw worstelt wanhopig om ongeschonden te blijven tegen om het even welke prijs omdat ze met zekerheid weet dat ze, fysiek verminderd, niet meer bestaat als vrouw.
Ze ontplooit meer heroïsme en moed om enkele centimeters been te bewaren, dan om zich een situatie of een persoonlijkheid te scheppen. Deze worsteling is instinctief. De man mag zijn twee benen verliezen, zijn moraal blijft intact als zijn viriliteit dat ook blijft. Neem de vrouw haar twee benen af en er is geen sprake meer van vrouwelijkheid.
© 2009 GENTBLOGT VZW