RSSCinéma Invisible: wat als het beeld plots wegvalt?
Voor haar project Cinéma Invisible ging Heleen Van Haegenborgh pluizen in het IICADOM ofte het International Institute for Conservation, Archiving and Distribution of Other people’s Memories, de (fictieve) archiefinstelling voor gevonden privédocumenten van Jasper Rigole. Rigole, die in 2004 afstudeerde aan het KASK, ging eerder dit jaar lopen met de eerste prijs in de nationale competitie van Courtisane, met zijn 8mm-project Paradise Recollected. Uit dat archief gebruikte Van Haegenborgh een aantal audiocassettes, die via improvisaties in een luisterspel werden omgezet.
Een fantastisch concept, zo vonden wij, en ons enthousiasme was dan ook groot toen wij, ondanks het late uur (aanvang: 22u30) en de schier oneindige trapgang, ons naar de Domzaal begaven. Deuren om 22u, stond er op de site, maar dat liep naar gewoonte een beetje uit. Ook dat kon geen domper op de feestvreugde zetten, want op de hoogste verdieping bevond zich één van de installaties uit Almost Cinema, de tentoonstelling in het kader van het Gentse Filmfestival. Je connais des gens qui sont morts is de beklemmende titel van een installatie van visueel kunstenaar Kurt D’Haeseleer & performer Bérengère Bodin. Bodin kruipt op gezette tijdstippen zelf in de installatie, maar zoveel geluk hadden we nu ook weer niet. Je connais des gens qui sont morts houdt het midden tussen een werf en een crime scene, die zó weggehaald lijkt uit C.S.I., dat we niet Bodin, maar Gil Grissom om de hoek verwachtten te komen. Als dit werk representatief is voor de rest van de tentoonstelling, dan zullen we ons maar beter haasten om ook die rest te bezoeken.
Edoch, wij gingen voor de film; t.t.z.: de geluidsband. Met o.a. een reisverslag en de leesoefeningen van een 6-jarig jongetje, waarbij, zo dachten wij toch uit de inleidende tekst te verstaan, incidentele filmmuziek zou worden geïmproviseerd. Het eerste stuk zat alvast goed. Geen idee waar het over ging, maar op de geluidsband hoorden wij de zee, en een boel scherp krijsende meeuwen die door drummer Lander Gyselinck heel gevat van repliek werden gediend toen hij met zijn drumsticks over de cimbalen schreed. De andere muzikanten vulden die soundscape wisselend aan, van Jürgen De Blondes gitaar over Kristof Rosseeuws baswandeling en geprepareerde piano van Heleen Van Haegenborgh zelf. Wij zakten behaaglijk onderuit in het aanvaardbare comfort van de domzaalzetels voor de rest.
Mogelijks werd in de aankondiging net iets te veel de nadruk gelegd op die tapes. Op een aantal momenten zagen we de muzikanten elk wel even prutsen met een ouderwetse speelgoed(?)cassetterecorder, maar meer dan een ornamentele functie leken die niet te hebben. Het geluid stond allemaal op de computer van Jürgen “Köhn” De Blonde, en voor de rest van het concert had die geluidsband eigenlijk zelden of nooit een hoofdrol te spelen. Wij herinneren ons nog het heerlijke Cyclophonics (bijna drie jaar geleden), waarin ook Rosseeuw meespeelde in de geïmproviseerde soundtrack bij de internationale Vlaamse duinencross in Koksijde, waarin de bewegingen van de renners — van démarrages tot valpartijen — in de muziek werden geïntegreerd. Dit was veel minder het geval in dit project, waarbij de geluidsbanden niets meer leken dan een toevallig instrument, dat op zijn best mocht meespelen, maar al te vaak ietwat te veel naar de achtergrond werd verdrongen.
Het project toonde nochtans veel potentieel, met allemaal juiste spelers, van bronmateriaal over muzikanten tot scenografie (leutig lichtspel), maar het slaagde er net niet in om de drempel naar uitstekend te overschrijden. Er had iets meer inkleding mogen zijn, van een zichtbare stapel cassettebandjes tot een manueel bediende cassettespeler in the spotlight; een duidelijke rode draad (al dan niet verhalend) om tot een grotere conceptuele samenhang te komen. Kortom: goede muziek, maar de verwachtingen werden niet ingelost. Wij kijken uit naar de verdere evolutie.
Almost Cinema, gratis toegankelijk nog van 13 tot 17/10, telkens vanaf 18u (op zaterdag vanaf 14u).
Cinéma Invisible, gehoord op 8 oktober in de Domzaal van Vooruit.
© 2009 GENTBLOGT VZW