Gentblogt

Elke week is een beetje voorleesweek, dat spreekt voor zich

maandag 23 november 2009 16u16 | ilse | 4 reacties
Trefwoorden: voorleesweek.

Deze week is het voorleesweek. Als u uw klein grut nog niet voorleest, is het een uitstekend moment om ermee te beginnen, dus. Want voorlezen is fijn, zowel voor de kindjes als voor degene die voorleest: er zijn weinig dingen gezelliger dan een baby of peuter op schoot en een leuk boekje om in te kijken of uit te vertellen.
Zelf ben ik er 10 weken geleden mee begonnen, bij mijn nu drie maanden oude baby. Enige wiskunde leert u dus dat ik begonnen ben met voorlezen toen ze een week of drie was. En neen, ze verstaat dat nog niet: het is haar voorlopig nog om het even wat er gelezen wordt, dat mag zelfs een krantenartikel zijn of een interview uit de Humo. Maar ze vindt het wel leuk.
Want eigenlijk draait het bij voorlezen om meer dan alleen het verhaal. Het is voor ons hier thuis een momentje om gewoon rustig met de baby te gaan zitten en alleen aandacht te hebben voor elkaar, zonder praktisch te worden: geen pampers verversen, geen etenstijd en bijhorend gedoe. Gewoon schootzitten en lezen. Heerlijk.
Er zijn echter nog redenen om voor te lezen, niet alleen bij kleine baby’s, maar ook bij grotere kinderen.

Als u leest heeft u niet de neiging in babytaal tegen een kind te praten, om maar iets te zeggen. Dat is goed voor de taalontwikkeling. Jonge baby’s leren nieuwe woorden door het kijken in simpele plaatjesboeken. Doordat ze zien hoe iets er uitziet als je het benoemt, leggen ze het verband tussen het ‘ding’ en het woord dat daarbij hoort. Dit simpele aanwijsspelletje is ook heel leuk voor baby’s die nog niet kunnen praten, want baby’s herkennen woorden al maanden voordat ze die zelf kunnen uitspreken. Als baby iets ouder is, zijn er boekjes met korte teksten om voor te lezen, zo leert een kind hoe een zin is opgebouwd.
Maar er is meer: kinderlevens zijn bijzonder druk, met al dat ontdekken en exploreren. Boekjes lezen is een manier om rust in te bouwen, en die rust tegelijk te combineren met focus op één activiteit.

En dan zijn er nog honderden andere redenen: boeken stimuleren de fantasie, verhalen kunnen helpen om voor kinderen moeilijke zaken beter te plaatsen en er grip op te krijgen (denk aan verdriet, maar ook bijvoorbeeld op schoolreis gaan), en het is gewoon ook heel leuk.

Een kleine rondvraag op de redactie leerde dat we een aantal fanatieke voorlezers onder ons hebben. Dus geven de redactieleden hun beste voorleestips…

Bij Ivan zijn ze nogal aan de beren: om wakker te worden is ‘Wij gaan op berenjacht’ van Helen Oxenbury en Michael Rosen bij hen een groot succes! En voor het slapengaan wordt ‘Welterusten… kleine beer’ van Martin Waddell en Barbara Firth vaak bovengehaald, zelfs al kennen ze het letter voor letter uit hun hoofd.
Bij San en Michel ook beren op het programma: ‘Goed zo, kleine beer’ ook van van Martin Waddell en Barbara Firth doet het goed, maar ook De Nijntjes en Musti’s zijn daar grote favorieten. De sprookjes van Disney (de geschreven Disney versie dus van o.a. Peter Pan, Sneeuwwitje, Jungle Book…) staan hoog in de hitlijst, en ‘Tien kleine kikkervisjes’ van Debbie Tarbett wordt tegenwoordig ook sterk gewaardeerd door de vier kindjes daar in huis.
Bij Veerle B. scheert Heks Kweetetal hoge toppen en ‘Supermuis’ (Leo Timmers) doet het ook geweldig goed, bij Lien wordt momenteel gelezen over Kaatje en mama’s buik (Lien is weer zwanger), en over de Sint.

Els S. schreef in haar mailtje: “ook hier scoren de klassiekers Jip en Janneke, Nijntje en Musti hoog evenals Winnie the Pooh. Ook nieuwere boeken zoals Tipper, Tijgerbaby en de rest van Kathleen Vael behoort inmiddels tot de favorieten. Ik kom tot de vaststelling dat wij onze dochter van inmiddels 4 haar boeken in 2 reeksen heeft ingedeeld: enerzijds zijn er de boeken die beneden staan en die overdag worden gelezen en anderzijds zijn er de boeken die op haar kamer liggen en die dienst doen als voorleesboek voor het slapen gaan. Er ligt steeds een exemplaar uit die collectie klaar op haar nachtkastje en daaruit lezen we dan voor terwijl we samen in de schommelstoel zitten.
Nu het kouder wordt (en ze in tegenstelling tot de voorbije winters geen slaapzak meer heeft) wikkelen we ons in een dekentje wat het gezelligheidsgevoel (en de warmte) sterk vergroot. Bij het licht van het nachtlampje (een paddenstoel, die samen met het behang van Sneeuwwitje voor het sprookjesgehalte zorgt) worden afhankelijk van de vermoeidheid, het tijdstip van de avond en de planning voor de volgende dag kortere of langere stukken voorgelezen om vervolgens zonder problemen onder de wol te kruipen tot de volgende ochtend.
Heel soms mag er eens een boekje van beneden mee naar boven (vooral de nieuwe exemplaren) maar het is ‘not done’ om de voorleesboeken van boven naar beneden mee te nemen.
Daarnaast springen we Рuiteraard Рook regelmatig eens binnen in de bib aan de Zuid (waarbij het ritje op de tram deel uitmaakt van het plezier). De keuze is er altijd heel snel gemaakt, in enkele tellen kiest ze vijf boeken waarbij ik nog snel een kleine screening doe en haar soms een beetje bijstuur maar meestal zit haar keuze wel goed. Eens thuisgekomen wordt de steevast verwacht dat minstens ̩̩n maar liefst meerdere van de gekozen boeken meteen worden voorgelezen.
Kinderboeken vind ik bovendien van de moeilijkste dingen om te weerstaan. Als ik een boekenwinkel binnen loop, zal ik heel vaak minstens met een kinderboek weer buiten komen. Het is ook een geschenk dat ik heel graag krijg en heel graag geef.”

En tot slot is er nog Veerle, die prat kan gaan op 15 jaar voorleesgeschiedenis, aangezien haar kindjes ondertussen tot de pubers en volwassenen behoren. Zij stuurde me een mailtje:
“Voorlezen, een ritueel dat we toch zo’n 14 à 15 jaar gedaan hebben, avond aan avond, elke dag, want voorlezen hoorde bij het bedritueel. Ik kan dus niet schatten hoeveel lettertjes, woorden, zinnen, hoofdstukken, boeken de revue zijn gepasseerd. Soms zelfs ontelbare keren hetzelfde boek: op een bepaald ogenblik, Marijke was toen een jaar of vier, waren de verhalen van Pinkeltje duidelijk favoriet en lazen wij over Pinkeltje en Pinkelopa en Pinkelotje en hun avonturen. Het scenario ging als volgt: ik begon een stuk te lezen, dan moest ik stoppen en ‘las’ zij verder – zij kende hele paragrafen uit het hoofd en ‘las’ die dan voor – toen ze de draad kwijt was (wat ze overigens niet toegaf) was het van “en nu mag jij weer”.

Favorieten waren:

• ongeveer het hele oeuvre van Annie M.G. Schmidt (incl. Jip en Janneke uiteraard, en over Beertje Pippeloentje – gaan al mee van toen ik klein was)
• de boeken van Babette Cole
• de boeken van Eric Carle (met als absolute favoriet Rupsje Nooitgenoeg, en dan nog “Papa, pak je de maan voor mij?”, “Wil je mijn vriendje zijn?)
• de boeken van Max Velthuijs
• de boeken over Elmer
• de boeken over Kleine ijsbeer (Hans De Beer)
• de boeken over het heksje Lotje
• de boeken over Dribbel
• de boeken over Nijntje
• Eefje Donkerblauw (Geert de Kockere)
• Eeuwige favoriet, over een mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft (Erlbruch / Holzwarth)
• Dierentuin (Anthony Brown)
• De boeken van Kiki, het eendje (Amy Hest)
• Te groot voor een noe-noe (Jill Murphy)
• Hennie de Heks (Paul Korky en Valerie Thomas)
• De mooiste vis van de zee (Marcus Pfister)
• Jawel, ook enkele Tiny-boeken
• Woeste Willem (Dieter en Ingried Schubert)
• Waar ik niet geweest ben. De reizen van Stien Steenbreek (Anna Höglund)

Om niet te vergeten, enkele Engelstalige boekjes uit De Slegte, die ze keer op keer wilden horen:

• Little Bear and the Paganini Circus (Margaret Greaves)
• Rainbows (Leila Berg / Lisa Kopper)
• George Mouse’s Caravan (Heather S. Buchanan)

Ook enkele leesboeken die ze graag hoorden:

• Heks Kweetetal en Juffrouw Verdorie (Patricia David)
• Iep (Joke Van Leeuwen)

En later, toen ze zelf konden lezen, passeerden de boeken van Roald Dahl, Thea Beckman, J.K. Rowling, Marc De Bel, Anthony Horowitz, Astrid Lindgren, Tonke Dragt en vele anderen de revue.
Ik zal maar stoppen want ik kan zo nog even doorgaan en de rest van de bibliotheek opschrijven.

Nog een opmerking: sommige boeken zijn bijzonder leuk om te lezen, en in te kijken en te bladeren, maar niet om voor te lezen (genre “Wil je mijn vriendje zijn”, “Over een mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft”). Deze boekjes zijn zeer repetitief (wat kinderen heel graag hebben) maar zijn een echte uitdaging om wat variatie in je stem en intonatie te leggen.
Het blijft ook opvallend hoe kinderen keer op keer, tientallen keren na elkaar, naar hetzelfde boek (of dezelfde film) grijpen. Dat heeft als voordeel dat je boeken zeker kunt aankopen, het is de moeite, want ze worden soms letterlijk stuk gelezen.”

U weet nu wat wij lezen als we na een lange redactiedag onze kinderen onder de wol stoppen. En u? Leest u wel eens voor? En vindt het kleine grut het net zo leuk als bij ons? Als u tips heeft, of mooie anekdotes: we horen het graag in de commentaren. Vertel ons uw voorlees-verhaal!

De Voorleesweek 2009 loopt nog tot 29 november. Meer info vindt u op voorlezen.be.

© 2009 GENTBLOGT VZW