Het Lam Gods onder de loep
Op 19 april 2010 wordt begonnen met het opstellen van een diagnose over de staat van conservering van het Lam Gods retabel. Bezoekers kunnen de werkzaamheden dagelijks volgen in de Doopkapel. Deze wordt tijdelijk afgesloten door een glazen pui en speciale aandacht wordt besteed aan publieksinformatie over gebruikte methoden en technieken. De werkzaamheden zullen plaatsvinden in de periode april- november 2010.
Het Lam Gods van Hubert en Jan van Eyck is het meesterwerk van de Vlaamse schilderkunst in de 15e eeuw. Het centrale thema is de verlossing van de mensheid door het kruisoffer van Christus. Dit onderwerp is eerder visionair dan louter verhalend weergegeven. Het werk is geschilderd met olieverf op panelen van eikenhout.
Het behoud van cultureel erfgoed vraagt om constante waakzaamheid en zorg. Dit geldt zeker voor topstukken in kerkelijke monumenten zoals het Lam Gods retabel, waarvan de laatste grote restauratie in 1950-51 plaatsvond. Het retabel werd in 1986 in een streng beveiligde nieuwe behuizing geplaatst in de Doopkapel van de Sint-Baafskathedraal.
Het Lam Gods is nu weer aan een onderhoudsbeurt toe, waarbij stof van het verfoppervlak zal worden verwijderd en loszittende verf zal worden vastgezet. Tevens zal aan de hand van diepgaand materiaaltechnisch onderzoek worden onderzocht of een nieuwe restauratie op korte termijn nodig is.
Urgente behandeling en onderzoek worden gefinancierd door de Vlaamse Overheid, Agentschap Ruimte en Erfgoed en het Agentschap Kunsten en Erfgoed (Topstukkenraad), het Provinciebestuur van Oost-Vlaanderen en de J.P. Getty Foundation. Nationale en internationale “expert meetings†garanderen een maximale uitwisseling van kennis.
Participerende instituten in behandeling en onderzoek zijn het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium in Brussel, de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Monumentenwacht Oost-Vlaanderen, VZW Faro, Klimaatnetwerk Vlaanderen/Nederland en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (Science for Arts).
Bron: persbericht (aangepast op 17/03/2010 om 21:05)
© 2010 GENTBLOGT VZW
en wanneer wordt dit meesterwerk weer uit die bunker naar de Vijdtkapel verplaatst? Was er geen spraak van dat men de huidige opstelling toch niet zo ideaal vond ?
Of blijft het belangrijkste dat de kassa blijft rinkelen? De lichtinval op het schilderij werd toch zo ontworpen om het volledig tot zijn recht te laten komen in de Vijdtkapel;
De kassa moet blijven rinkelen… In de Vijdtkapel moet je 0,50 € betalen om even het licht op het valse Lam te laten schijnen.
Er mag wel geld van de belastingbetaler naar de eigenaar van het Lam vloeien maar als die belastingbetaler wil zien wat men met zijn geld heeft uitgericht, dan is het weer kassa.
Foto’s maken mag je ook al niet, daarvoor is een kassa met kant-en-klare foto’s.
Schilderijen verkleuren bij het fotograferen met flits, daarom dat er niet mag gefotografeerd worden. Je zou kunnen zeggen, verbied dan de flits, maar ik neem aan dat er te veel mensen zijn die daar dan niet naar luisteren. Fotograferen verboden maken lijkt mij de makkelijkste oplossing.
En voor de mensen die toch beelden naar huis willen nemen is er dan het winkeltje.
Ik denk echt niet dat dat fotoverbod te maken heeft met winstbejag…
Inderdaad, de vele flitsen die het schilderij zou moeten ondergaan gedurende de jaren door toeristen, zou het beschadigen. Een enkele flits voor een goede reproduktiefoto, met studiobelichting, kan natuurlijk geen kwaad, maar alleen dan voor dat doel. Dus is het zeer logisch dat er geen foto’s gemaakt mogen worden. Dat is ook de reden in de musea.
Zouden we nog niet even wachten op de diagnose van de staat van conservering van het Lam Gods? En op de bevestiging dat het meesterwerk al dan niet geleden heeft onder die spots in de bunker van de Doopkapel? Die “sttreng beveiligde behuizing” was destijds een noodoplossing, want de toenmalige opstelling in de Vijdkapel, waar men het veelluik bij wijze van spreke kon aanraken, was allesbehalve ideaal. Bovendien is bij een evacuatieoefening het binnenste paneel van St Jan de Doper gevallen, met onherstelbare schade tot gevolg. Zo kon het ook echt niet verder.
Een van de problemen van de fotos komt ook daardoor dat men niet weet of het iemand is die een aandenken foto maakt of een beroepsforograaf die de foto voor handels doeleinden maakt en soms in publikaties misbruikt.
het moet wel echt een domme fotograaf zijn die nu nog naar daar trekt om een foto te maken voor een publicatie: ik vermoed dat in de biblio.zuid er alleen al een paar honderd afbeeldingen zijn.
iets anders is het flitslicht maar ook weer achterhaald. het zou me te ver voeren op technisch gebied maar vroeger was het licht anders van samenstelling. onze huidige flitsen kunnen normaal geen kwaad. een opname met een pak studiospots die daar een uurtje op schijnen is veel schadelijker.
wat mij meer stoort aan dat verhaal is dat wij allemaal moeten betalen voor het behoud van privé.eigendommen.
ofwel is het privé, zoals mijn huis, en sta ik in voor het onderhoud ofwel kan ik het niet onderhouden wegens geen geld en dan moet ik het “verkopen”.
waar blijft de redelijkheid als je je kot laat restaureren door de gemeenschap om dan te beslissen wat er mee gebeurt. het kan zijn dat napoleon hier ooit serieus huis heeft gehouden maar een vlugge blik op de kerkelijke eigendommen die zonder mogelijke tegenspraak (gemeentewet-kerkfabriek) door ons allen worden onderhouden heb ik bedenkingen.
wie van ons kan zijn eigendom laten schilderen, van nieuw dak voorzien, sanitair aanleggen, zelfs de tuin in orde zetten op kosten van de gemeenschap om het drie jaar later op de markt te gooien? dat gebeurt. (info op aanvraag)
natuurlijk is dat niet het geval met het st.baafs maar kan iemand mij eens berekenen hoeveel in het behoud is gegaan in de laatste eeuw terwijl er ergens iemand is die gewoon beslist wat er in “zijn” kot kan of niet kan.
voor subsities heb ik een heel eenvoudige oplossing: naargelang dat je er geld in steekt ben je ook eigenaar! simpel toch.
om mij niet te verdenken van anti-kerkelijk gedrag: ook voor andere gebouwen of patrimonia gaat dat op.
Als je concentreert op een detail uit het schilderij, en dan probeert door het schilderij te kijken, dan krijg je een soort 3D effect. Echt straf van de broertjes.
(voor de beginners, concetnreer je op een wit besje in de struiken, dat is makkelijkst).
Rony informeer eens eerst wie eigenaar is van het Lam Gods,
zeker geen priveé eigendom, ook niet van de kerk,
ik dacht dat ik mijn stukje juist algemeen had gehouden: het gaat niet over dat schilderij maar over alle priveé dingen die gemeenschapsgeld opslorpen voor restauratie.
niet dat ik tegen behoud ben, in tegendeel, maar de huidige formule klopt niet meer.
Een hint over de eigenaar : ‘t lang geleden verkocht aan een Pruissisch ventje, daarna is het teruggekomen, zur zeit des adolfs is het dan naar een zoutmijn verhuisd, de Amerikanen hebben het teruggebracht en het heeft niet veel gescheeld of het was in Brussel blijven hangen.
Het Lam Gods heeft drie eigenaars: twee die aangeduid zijn door Vijd zelf: het kapittel van Sint Jan (nu sint Baafs), de stad Gent, en als derde van veel recentere datum de Belgische(Ja!) Staat sinds het verdag van Versailles in 1918. De documenten hieromtrent bestaan nog steeds.
Dus het onderhoud moet door deze drie actoren gedragen worden.