RSSSchitterende Decleir in Onder het melkwoud
Het bekendste werk van Dylan Thomas, vertaald door Hugo Claus en gespeeld door Jan Decleir en Koen Desutter, qua indrukwekkende namen in één zin kan dat tellen. Geen wonder dus dat de theaterzaal van Vooruit goed vol zat voor de eerste opvoering van Onder het melkwoud. Mijn verwachtingen waren zeer hooggespannen; het was de eerste keer dat ik Decleir op het theater aan het werk zou zien.
Waar tegenwoordig de scene vaak eerder strak en leeg is, lijkt het alsof beide acteurs in een zolderkamertje zitten. Elk op een houten stoel aan weerszijde van een tafeltje dat volgeladen lijkt met rommel. Maar ook aan hun voeten ligt het vol met rare objecten; een metalen deksel, een strijkstok, grote lampen, een trommelstok,… Niet helemaal verwonderlijk als je bedenkt dat Under Milk Wood oorspronkelijk een hoorspel was, voorzien van allerlei geluidjes om de sfeer van het verhaal te versterken.
Decleir steekt van wal met een zeer poëtische monoloog waarin hij het dorp schetst dat in diepe slaap verzonken is. In een bijzonder mooie, ritmische, kleurrijke taal roept hij de verschillende mensen tot leven aan de hand van hun dromen. De oude blinde Captain Cat die droomt van al zijn gestorven makkers, schoenmaker Jack Black, de dubbele weduwe Mrs. Ogmore-Pritchard die zelfs na hun dood haar mannen blijft terroriseren, postbode Mr. Willy Nilly die samen met zijn vrouw alle brieven van het kleine dorp openstoomt en leest eer hij ze bezorgt, frivole Polly Garter met babies van allemaal verschillende mannen maar dromend van die ene die al lang dood is,…
Na die inleiding stapt ook De Sutter in het verhaal, wat een zeer welkome afwisseling is en meteen meer vaart in het stuk brengt. De acteurs nemen zowel de verhalende rol op zich, meestal vanuit het oogpunt van een van de vele inwoners van het dorp, maar spelen soms ook een van de personages. Ze spelen subtiel op elkaar in en wisselen elkaar af.
Decleir schittert als de rasacteur die hij is. Onvoorstelbaar hoe hij, zittend op een rommelig podium met enkel zijn stem en zijn mimiek, de verschillende personages tot leven roept. Hij kan even geloofwaardig een zeventienjarig meisje neerzetten dat wacht op haar eerste kus als de oude Captain Cat die droomt van vervlogen tijden. Gewoon naar Decleir kijken is ontzettend leuk en op zich al reden genoeg om naar dit stuk te komen kijken. Al is dat een beetje te weinig eer voor De Sutter, die qua acteerprestatie eigenlijk helemaal niet moet onderdoen. Een van de meest rakende stukken vond ik trouwens het lied dat beide mannen samen zingen, breekbaar, in harmonie en gewoon ontzettend mooi.
Het stuk duurt een kleine twee uur en bevat ontzettend veel personages, waardoor ik het soms moeilijk had om mijn aandacht erbij te houden. Ik was regelmatig de draad kwijt. Maar op zich geeft dat helemaal niet. Het is een verzameling van indrukken, een schets van één dag in een piepklein Welsh dorp, en je mist niets als je even wegdroomt. Langs de andere kant is het spijtig, want er is zoveel om van te genieten; de prachtige tekst van Claus die weliswaar enige inspanning vraagt om te volgen, maar die inspanning rijkelijk beloont door zijn rijkheid en ritme, de twee rasacteurs die viool spelen op een wasdraad, die de kleurrijke personages neerzetten en het verhaal verder inkleuren met verschillende geluidjes, die hun stem en mimiek ontzettend knap gebruiken.
De personages zijn soms tragisch, hoe ze vastzitten in het kleine dorp, in hun beperkte leven van hunkeren, jaloezie, afgunst, wrok en melancholie, maar de manier waarop ze worden neergezet is ook onweerstaanbaar grappig en helpt het stuk lichter en amusant te maken. Je zit vaak te glimlachen of zelfs luidop te grinniken, zeker als de zoal grappige tekst op schitterende manier (bekkentrekkend, puffend en grommend, roepend en fluisterend) in de verf wordt gezet door deze twee topacteurs.
Onder het melkwoud, met Jan Decleir en Koen De Sutter, gezien in Vooruit op 29 maart en nog te zien op 31 maart en 1 en 2 april.
© 2010 GENTBLOGT VZW
vraag: komt deze voorstelling ook in een van de Nederlandse theaters?
Hoi Maria Elisabeth Meeuwsen,
Zaterdagavond 15 mei komt dit stuk in de Stadsschouwburg van Groningen, er zijn nog kaarten beschikbaar….
het was inderdaad een schitterende voorstelling, waar ik weken later nog met plezier aan terugdenk. Luidop grinnikende toeschouwers waren niet het leukste onderdeel van de opvoering, twee rijen achter me zat er zo’n exemplaar die blijkbaar al te gretig liet horen hoe leuk hij het allemaal vond. Soit. Claus heeft maar één fout gemaakt in zijn vertaling, en da’s het overbodige lidwoord in de titel: “Under Milkwood” vertaal je beter als “Onder Melkwoud” dan “Onder HET melkwoud. Milkwood is immers de naam van het dorp, en niet de naam van een verzameling bomen… naar ‘t schijnt heeft hij zichzelf later dit schoonheidsfoutje heel kwalijk genomen. Maar heel erg chapeau voor Decleir én Desutter, en ook veel bewondering voor het decor, dat in al z’n rommeligheid perfect bij de interpretatie van Desutter en Decleir past!