RSSEn waar de Sterre bleef stille staan
U heeft ongetwijfeld al gehoord van de jonge cineast Gust Van Den Berghe en zijn majestueuze kunstfilm En waar de sterre bleef stille staan. Een uit de hand gelopen afstudeerproject. Filmfestival Gent, Filmfestival Cannes, de Best Director Award op het filmfestival van Athene, dat zijn toch opmerkelijke successen voor een film die slechts van een studentje afkomstig is.
Waarom al die fuzz?
Omwille van het bijzonder bevreemdende, omwille van het bijzonder magistrale, omwille van de bijzonder cinematografische aparte wereld die Gust ons voorschotelt?
De film is even geniaal als saai en langdradig traag, even arty als farty, spielerei op de rand van het verdraagbare maar met bij momenten echt geniale shots.
En waar de sterre bleef stille staan vertelt een kerstverhaal van de Lierse schrijver Felix Timmermans. De drie armoezaaiers Suskewiet, Pitje Vogel en Schrobberbeeck zijn echte parvenues. Ze hebben genoeg van hun armoede en honger en besluiten deze Kerstmis ‘Driekoningen’ te gaan zingen. En met succes want ze zingen zich rijk. Wanneer ze echter op de terugweg naar het café in het bos verdwalen, zijn ze onverwacht, als echte Drie Koningen, getuige van de geboorte van een klein kindeke Jezus. Ondersteboven van deze wonderlijke gebeurtenis schenken ze al hun zuurverdiende giften weg. ‘s Ochtends twijfelen ze echter aan hun gevoel van vervulling. En wanneer ze de volgende Kerst besluiten opnieuw te zingen ontstaat er ruzie over hun intenties. De wegen van het drietal scheiden.
Gust slaagt erin een bevreemdende sfeer te creëren. Dit doet hij met minutenlange shots en door te werken met acteurs met het syndroom van Down en met acteerervaring in Theater STAP. Bijgevolg moest hij filmen op hun tempo. De wereld van deze acteurs is namelijk een stuk trager dan de onze, je merkt het in de regie en ook het tempo van de film. De korrelige, laag contrast, zwart-witfilm maakt dat de sfeer even antiek lijkt als het tijdloze verleden of heden waarin de film zich lijkt af te spelen.
Er wordt amper in gesproken, maar hoe de acteurs hun rol vertolken met mimiek, gebaren en intonatie is knap en overtuigend en vooral authentiek.
Het verhaal kabbelt heel traag voort, er is amper een muziekscore. Je wordt als kijker binnengetrokken in een vreemde wereld van een bijna “stomme film” met dat verschil dat de stomme films nogal in derde versnelling leken te gaan en hier drie keer zo traag dan normaal.
Je moet wat geduld hebben en je moet ervoor openstaan. Dit staaltje cinematografie bevat enkele shots die ronduit geniaal zijn, ik denk aan de fanfare.
De boodschap die Felix Timmermans ons geeft, moet iedereen maar zelf uitmaken. Het is en blijft een kerstverhaal en de verbeelding ervan door Gust Van Den Berghe houdt de kern meer dan in ere.
Aangezien de film ontsproten is aan het brein van een student en met bijzonder weinig middelen tot stand is gekomen, moet je toch je hoedje afzetten voor Gust. Hij kreeg daarbij ook de dankbare steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds, Theater Stap, Erasmus Hogeschool Brussel – Rits en de gemeente Kasterlee. De film werd bovendien geproduceerd door Tomas Leyers voor productiehuis Minds Meet, bekend van o.a. Lost Persons Area van Caroline Strubbe en de korte film Kaïn van Kristof Hoornaert.
Toch heb ik een dubbel gevoel bij dit eigenzinnige werk. Deze film raad ik aan aan mensen die echt een cinematografisch experiment kunnen smaken.
Van Gust Van Den Berghe met Peter Janssens, Paul Mertens , Jelle Palmaerts
Te zien in waar ge maar kunt
© 2010 GENTBLOGT VZW