Winters Bone
Wie zin heeft in een avondje film hoeft zich de komende maanden niet in te houden, de oogst in de filmzalen belooft de moeite te worden. Vele aanraders waartussen het soms moeilijk kiezen is. Maar mag ik, nu de winterdepressie op zijn laatste benen loopt en het einde van de troosteloze, grijze kou bijna in zicht komt, toch nog even de aandacht vestigen op een Winters Bone, een Amerikaanse parel die op Sundance 2010 de prijs voor beste film in de wacht sleepte.
Liegen heeft weinig zin, vrolijk zal je van deze film niet worden. De sfeer op een miezerige en kille zondagmiddag werd in de zaal nog wat kouder en troostelozer. Maar een filmliefhebber hoeft niet altijd getrakteerd te worden op lachsalvo’s en happy ends om te genieten. Of wel? Voor wie tekent voor een fascinerende, aangrijpende, straf geacteerde en goed gemaakte film, is Winters Bone een traktatie.
De film situeert zich in de Ozarks, een afgelegen, arme bergstreek in Missouri. De mensen daar leven volledig afgezonderd van de maatschappij. Iedereen is familie van iedereen en het leven verloopt bijna volgens clanregels. Ieders doen en laten wordt scherp in de gaten gehouden. De mooie kant is dat de mensen elkaar helpen, de keerzijde van de medaille is dat overtreders niet door de politie maar door de gemeenschap worden aangepakt en dat de sancties bijzonder hard zijn. Het is er koud, de huisjes zijn troosteloos en bieden weinig comfort, en er lijkt weinig of geen werk te zijn. In de film zijn de keuzes beperkt: vrouwen gaan in het leger of trouwen jong en zorgen voor de kinderen, mannen gaan in het leger of trouwen jong en voorzien hun gezin van een inkomen door methamfetamines (drugs dus) te brouwen.
De film volgt de zeventienjarige Ree die, wanneer haar vader Jessup verdwijnt, de zorg voor haar jongere broer en zus en voor haar depressieve moeder moet overnemen.
Naar school gaan zit er niet meer in, Ree slaagt er maar net in om zonder enige vorm van inkomsten de eindjes aan elkaar te knopen. Al is dat dan door haar broer en zus te leren hoe ze een eekhoorn moeten schieten en klaarmaken of door van buren en familie wat restjes te krijgen. Hoe zwaar dit leven ook is, het belooft enkel slechter te worden wanneer op een dag de sheriff aan de deur staat en blijkt dat vader Jessup op borg vrij is en dat die borg onder meer uit het huis en land van het gezin bestaat. Komt Jessup niet opdagen op zijn proces, dan staat het gezin binnen de week op straat. Ree, die niks meer heeft gehoord van haar vader, kan dit niet laten gebeuren en besluit uit te zoeken waar haar vader zit. Dit lijkt immers de enige manier om haar gezin van de afgrond te redden. Maar ze stoot hierbij vrijwel onmiddellijk op harde reacties van haar omgeving. Waar Jessup zit, zijn niemands zaken en wanneer ze vragen blijft stellen, krijgt ze het deksel op weinig subtiele wijze op de neus. Maar Ree is een product van haar harde omgeving en geeft niet zomaar op.
Zoals ik al zei, geeft de film geen vrolijk gevoel. Toch zijn er veel redenen om te gaan kijken, waarvan de puike acteerprestaties van de twintigjarige Jennifer Lawrence als Ree en John Hawkes (Deadwood, Lost) als beenharde oom Teardrop er maar twee zijn. Regisseur Debra Granik slaagt erin om ver weg te blijven van de clichés en een film te maken zonder veroordeling, deze mensen hebben er uiteindelijk ook niet voor gekozen om hier te worden geboren en proberen zich vooral staande te houden op de enige manier die ze kennen. De film is geen groots epos, maar een eenvoudig verhaal van een jong meisje dat probeert terug te vechten. Het resultaat is een beklijvende film die je niet koud kan laten.
Winters Bone, gezien in Studio Skoop, Sint-Annaplein 63.
© 2011 GENTBLOGT VZW