Erfgoeddag: Beluiken in Gent en omgeving
Op 27 september 1970 opende de Heemkundige Kring “De Oost-Oudburg” een eigen Documentatiecentrum voor Streekgeschiedenis in het Groot-Begijnhof van Sint-Amandsberg. Dit begijnhof is het enige neo-gotische begijnhof in Vlaanderen en werd omstreeks 1874 gebouwd, gefinancierd door de Hertog van Arenberg. Net zoals 12 andere Belgische begijnhoven (inclusief het kleinere Gentse begijnhof in de Lange Violettestraat) werd het Groot-Begijnhof van Sint-Amandsberg opgenomen op de lijst van werelderfgoed, opgesteld door de UNESCO.
Aansluitend bij het jaarthema “Armoe troef†toont het Documentatiecentrum voor Streekgeschiedenis zijn uitgebreide documentatie over de honderden beluiken in Gent en omgeving. De Gentse beluiken waren een product van het 19de-eeuwse kapitalisme. De reeksen kleine armoedige werkmanshuisjes waren meestal rond een binnenkoer gegroepeerd. Duizenden mensen woonden er samen in de schaduw van de fabrieken. Comfort was beperkt tot enkele gemeenschappelijke toiletten en een pomp op het binnenplein. In 1880 waren er in Gent 697.
De huisbaas was dikwijls de fabrieksbaas, waardoor een dubbele afhankelijkheid ontstond. De meeste beluiken verdwenen na WO II. Het Documentatiecentrum voor Streekgeschiedenis beschikt over een uitgebreide documentatie daarover (kaarten, foto’s, knipsels en andere getuigenissen), vooral uit de nalatenschap van Roger Moreau. Hij was een specialist in de materie en verzorgde er een aantal gewaardeerde publicaties over.
De tentoonstelling vindt plaats in de kerk van het Groot Begijnhof te Sint-Amandsberg op 1 mei van 10 tot 18 u. Tegelijkertijd loopt in die kerk ook een tentoonstelling over armoedebeleving van begijnen, ingericht door het bestuur van het Groot Begijnhof. Sinds midden april vindt u daar eveneens een tentoonstelling over de relatie tussen de prinsen van Arenberg en het begijnhof van Sint-Amandsberg, naar aanleiding van de voorstelling van een nieuw boek over de grootjuffers van de begijnhoven in Gent. De kerk van het Groot Begijnhof is niet zo vaak open. Dit is een ideale gelegenheid om de kerk eens van de binnenkant te bewonderen. En neem meteen ook de gelegenheid om rond te lopen in de rest van het Begijnhof en te genieten van deze oase van rust midden in de drukke Dampoortwijk.
© 2011 GENTBLOGT VZW
Op een veel beperktere schaal is er op Erfgoeddag 2011 over dit zelfde onderwerp ook een kleine presentatie in het Rozier-Plateaugebouw over de beluiken op de Blandijnberg. Daarnaast is er ook een kleine boekenverkoop en rondleidingen in het reeds gerenoveerde deel van het gebouw waar binnenkort een eerste deel van de nieuwe Faculteitsbibliotheek Letteren en Wijsbegeerte zal worden gehuisvest. Voor meer info, zie https://www.ugent.be/nl/actueel/nieuws/erfgoeddag-2011.htm en https://www.ugentmemorie.be/nieuws/erfgoeddag-het-leven-op-de-blandijn. Iedereen is ook daar van harte welkom!