zaterdag 4 februari 2012 10u29 |
Koen Meirlaen |
.
110 jaar na de Belgica-expedities en 50 jaar na de bouw van de Koning Boudewijnbasis, luidde de International Polar Foundation een nieuw tijdperk in voor de Belgen op Antarctica. Het bouwde het eerste ‘zero emissie’-onderzoeksstation: het Princess Elisabeth Antarctica Station.
De International Polar Foundation heeft hiermee aangetoond dat het mogelijk is om een passiefhuis te bouwen en op een ecologisch verantwoorde manier te leven, zelfs in de moeilijkste omstandigheden ter wereld, op Antarctica. Ondanks het totale isolement van het witte continent en de extreme klimaatomstandigheden, werkt het station immers autonoom dankzij hernieuwbare energieën, en heeft het vrijwel geen enkele impact op de omgeving.
Het station wordt beheerd door het Belgische Poolsecretariaat, en staat open voor Belgische en buitenlandse wetenschappers om in Oost-Antarctica polair onderzoek in een brede waaier aan disciplines te verrichten.
Gentenaar Koen Meirlaan, leraar op de Sint-Hendrikscampus in Deinze, is mee naar Antartica in het kader van het AHA-project. Hij blogt vanuit dat koude continent, en wil Gentblogt daarin laten delen.
Donderdag 15 december
Om 9u 30 paraat in Zaventem voor de laatste interviews. Opnieuw ben ik geschrokken van de persbelangstelling. Het is erg fijn te zien dat ons AHA-project wordt opgepikt door zowel radio, tv alsook de geschreven pers.
12u35, afscheid nemen… en samen met Johan Berte het vliegtuig op. Met een tussenstop in Londen zullen we verder vliegen naar Kaapstad. Johan is een erg fijn gezelschap, het is zelfs een eer om met hem te reizen. Hij is immers de projectmanager van het Princess Elisabeth-station. Hij ging afgelopen negen jaren naar Antarctica en is verantwoordelijk voor de bouw/design van het station. Het spreekt voor zich dat hij heel wat te vertellen heeft.
Hij herdefinieert het begrip ‘stress’, als ik merk met welke deadlines hij moet omgaan en hoeveel zaken hij simultaan onder controle moet hebben… dan verdwijnen de zaken waar wij (op school, thuis,…) ons druk over maken in het niets. Johan werkte heel lang voor de ruimtevaart en dus hebben we het onderweg naar Antarctica over reizen naar de maan en Mars ;-)
Te weten dat je naar een continent gaat waar er geen auto’s, winkels, luxegoederen … zijn, staat in schril contrast met alle producten/gadgets in de waanzinnig grote luchthaven van Londen Heathrow. Op de tonen van Bon Iver vliegen we opnieuw boven België richting Afrika. Ik heb ‘vliegen’ altijd een speciale manier van reizen gevonden, enkele uren stilzitten om daarna in een geheel andere sfeer terecht te komen. Als je weet welke mooie landen we allemaal overvliegen, of welke woelige gebieden (Libië, …)
Een vorig avontuur in Afrika beleefde ik enkele jaren geleden in Burundi, Rwanda en Congo, dit in de vorm van een inleefreis met de scouts ter plaatse. Deze inleefreis maakte heel wat indruk op me, gezien de soms erbarmelijke omstandigheden waarin mensen dienen te leven. Ik ben benieuwd naar de ervaringen in Kaapstad…
Vrijdag 16 december – Kaapstad
7u 05, net geland. The sun is shining! Net een vlucht van meer dan 10 uren achter de rug. Weinig geslapen, maar wel 2 films gezien (vertel dit niet aan mijn vriendin, want afgelopen maanden viel ik door de vermoeidheid telkens na 5 minuten in slaap wanneer ze voorstelde samen een film te bekijken. Bijzonder romantisch, inderdaad). Michel wacht ons op aan de luchthaven. Hij woont en werkt in Kaapstad voor de International Polar Foundation.
Net naast de luchthaven toch heel wat townships (sloppenwijken) te zien. Michel vertelt dat deze 50 jaar geleden gecreëerd werden in de politieke sfeer van toen. Maar -in tegenstelling tot in vele andere landen- verbetert de situatie er. De meeste mensen hebben wel degelijk toegang tot elektriciteit. Michel dropt ons in Hotel Commodore, vlakbij The Waterfront. Op reis slaap ik meestal in een tent (bij voorkeur ‘into the wild’) of in een jeugdherberg, maar hier beland ik plots in een hotel met vier sterren. Toch even wennen. Misschien is dit ter compensatie van de koude nachten in de tent die ons te wachten staan tijdens de expeditie?
Even bekomen in de hotelkamer en dan de taxi inspringen richting de Tafelberg (= 1086 m boven zeeniveau). Levensgevaarlijk om hier de weg over te steken, half slaperig en nog niet aan het beseffen dat de auto’s hier net als in Groot-Brittannië aan de ‘verkeerde’ kant rijden. In Londen waarschuwen ze toeristen ‘LOOK RIGHT’, maar hier duidelijk niet. Gehuld in korte broek loop ik een uitloper van de Tafelberg op, de Lion’s Head. Ilire, Greg en David zijn immers eerder vertrokken en ik hoop ze te ontmoeten op de top van de Lion’s Head. Op weg naar de top, via een pad voorzien van kabels om naar boven te klauteren, heb ik een prachtig zicht op Kaapstad, de Tafelberg en Robbeneiland. Robbeneiland is berucht aangezien het ruim 400 jaar werd gebruikt voor gevangenen en bannelingen. Het water rond het eiland is ijskoud gezien de koude golfstroom die hier voorbijkomt. Ook zwemmen er talloze witte haaien in de zee.
Slechts drie ontsnapte gevangenen die naar de kust probeerden te zwemmen hebben hun vlucht dan ook overleefd. Van 1836 tot 1931 was Robbeneiland een leprakolonie. In 1959 werd het eiland ingericht als extra-beveiligde gevangenis van het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime. Robbeneiland is wereldwijd bekend geworden door de gevangenschap van Nelson Mandela en andere anti-apartheidsstrijders op het eiland. Er was een kalkmijn op het eiland waar de gevangenen kalksteen moesten winnen. Door het felle verblindende licht en het fijne stof in de witte kalkmijn raakten de ogen van Mandela beschadigd. Tijdens het werk in de kalkmijn konden de gevangenen soms wel met elkaar praten, hoewel ze het van de bewakers niet over politiek mochten hebben.
Op de top ontmoet ik de drie expeditieleden, die hier reeds enkele dagen zijn. Het gaat om drie Walen, ze hebben respectievelijk Albanese, Engelse en Italiaanse roots. Dat belooft, een kok met Italiaanse roots! Op weg naar de top besef ik ten volle wat voor gelukzak ik ben om dit te kunnen meemaken. Na maanden van voorbereiding en soms negeren van nachtrust, voelt deze lastige klim als een bevrijding!
Vanaf de top keren we te voet terug richting het hotel, een ideale verkenning van Kaapstad. Opnieuw een rollercoaster van indrukken. Blijkt dat het centrum (hier de ‘Stadskom’ genoemd) van Kaapstad erg Westers oogt, met heel wat dure wagens, bewaakte huizen en grote supermarkten. Veel toeristen bovendien, aangezien het hier zomer is.
Kaapstad is samen met Pretoria en Bloemfontein één van de hoofdsteden van Zuid-Afrika en is het wetgevend centrum van Zuid-Afrika. De stad, gelegen in de zuidwestelijkste punt van Zuid-Afrika, was oorspronkelijk een verversingspost voor Nederlandse schepen die op weg waren naar Oost-Afrika, Indië of het Verre Oosten. Het was daarnaast een van de eerste permanente Europese nederzettingen ten zuiden van de Sahara.
Op het einde van onze tocht, even halt gehouden in ‘Den Anker’. Onze directrice heeft gelijk, een heel gezellig café aan de haven waar ze heel wat Belgische bieren serveren. Ondertussen wordt het weer pijnlijk duidelijk dat de zon niet mijn beste vriend is… Vrienden zullen even lachen als ze dit lezen, jawel: stevig verbrande kuiten! Aangezien ik in alle haast de taxi ben ingesprongen, ben ik natuurlijk zonnecrème vergeten. Ik heb immers niet de gewoonte om in het midden van december zonnecrème mee te nemen als ik op stap ga. Mijn nek en bovenarmen zijn ook volledig roodgekleurd. Dit belooft niet veel goeds. Effectief, enkele uren later voelt het reeds erg pijnlijk aan… Misschien is dit als straf omdat jullie blijkbaar erg koude temperaturen hebben daar in België?
Johan had enkele vergaderingen vandaag aangezien ze in de toekomst veel meer met Zuid-Afrikaanse bedrijven willen samenwerken om o.a. transportkosten te drukken. Ook Gigi, de vrouw van Alain Hubert, woonde de meetings bij. Zij regelt alle praktische zaken van de expeditie en is de manager in de poolbasis, een heuse opdracht! Samen met Gigi, David en Johan gaan we eten in The Waterfront. Heel gezellige terrasjes, veel volk en een uitgelaten sfeer daar. Lange interessante gesprekken over de vorige expedities, over de toekomst van de poolbasis… voornamelijk in het Engels en Frans. De soms hilarische anekdotes doen vermoeden dat er een heel speciale periode te wachten staat… ’s Nachts komen de Duitse helikopterpiloten aan in het hotel, zij zijn juist terug van een missie in Marokko en gaan ons vergezellen in het Princess Elisabeth-station.
Ondertussen blijkt dat onze vlucht naar de Russische basis Novolazarevskaya op Antarctica met minstens één dag is uitgesteld. Blijkbaar heeft een krachtige storm daar lelijk huisgehouden. De satelliet is in de storm gesneuveld, dus het wordt moeilijker om contact te hebben. Moeilijk te geloven dat we naar een ijskoud, stormachtig gebied gaan als je hier aan het zwembad zit…
Straks komen de laatste expeditieleden vanuit België aan en beginnen de laatste voorbereidingen voor de transit naar Antarctica. Intussen blijken deze dagen voor de meeste expeditieleden een welkome rustperiode tussen een hectische voorbereiding en een enkele intensieve weken in de koude! En ik kan dat alleen maar beamen.
Blijkt dat ik na twee dagen reeds een boek kan schrijven vol getuigenissen, anekdotes, indrukken…
Ik had grote verwachtingen van de expeditie en voel nu al dat deze zeker zullen ingelost worden aangezien ik besef dat ik de eer en het genoegen heb om tussen topwetenschappers en –ingenieurs mee te werken aan de expeditie. Ik ben zeer dankbaar voor deze kans en zal ze ten volle benutten om zoveel mogelijk mensen te bereiken met ons AHA-project.
Draag het project gerust mee uit! Informeer vrienden, collega’s, familie … zodat we aan zoveel mogelijk mensen kunnen vertellen wat voor waardevol onderzoek er aan de andere kant van de wereld gebeurt.
www.facebook.com/ahaproject
www.twitter.com/ahapolarquest
www.skype.com: AHA-project
© 2012 GENTBLOGT VZW