Gentblogt

Tegen de rand. Op de Patersholfeesten geeft fotograaf Hendrik Braet muren een gezicht

zaterdag 11 augustus 2012 13u55 | Wouter Aers (tekst), Hendrik Braet (beeld) | 3 reacties
Trefwoorden: Patersholfeesten, tentoonstelling.

Fotograaf Hendrik Braet, sinds zijn tentoonstelling Bellevue beter bekend als ‘Ridder Hendrik’, zet met zijn nieuwe project Tegen de Wand een nieuwe stap in zijn gestage verovering van de publieke ruimte. Maar konden de haastig aangeplakte foto’s in de catacomben van het viaduct aan het Zuid nog worden gelezen als een venijnig vlugschrift, een ondergrondse daad van verzet, een met de camera bevochten overwinning van de schoonheid op de anonieme, grauwe lelijkheid van het kruispunt erboven, dan grijpt Braet in Tegen de Rand met de klassieke trefzekerheid van de ervaren meester terug naar een van zijn oude liefdes: de portretkunst.

Samen met de fotograaf struin ik door het Patershol. Overal word ik verrast door de levensgrote bustes van toevallige passanten, telkens gefotografeerd voor een muur en op exact dezelfde plaats opgehangen. Of liever: aangeplakt. ‘De portretten zijn als het ware affiches’, lacht Braet. ‘Ze zijn dan ook met behanglijm bevestigd. Toch beter kunst aan de muren dan van die spuuglelijke reclame-affiches!?’ Het is een verdere evolutie van Braets graffiti-kunstenaarsschap: ‘Kunst hoort op straat, niet opgesloten in een kamertje voor een select publiek’.

De geportretteerden kijken je van op de muur strak aan, alsof ze zich terzelfder tijd in, op en vóór de muur bevinden. Zeker wanneer het een oude, knoestige muur betreft, vervaagt de grens tussen foto en muur op wonderlijke wijze: de stenen die door de foto heen priemen geven deze reliëf, net zoals omgekeerd uit de muur een gebeeldhouwde kop lijkt op te doemen. Een spiegelende conversatie van geven en nemen is het, waarin de muur de diepte van het portret enkel opslorpt om deze ééndimensionaal in zichzelf te laten rusten tot het meervoudig aan de kijker kan worden teruggeven. Of nog: een semantische paringsdans van beeld en referent, een festijn van betekenis waar zelfs de droogste kunsttheoreticus wel wild van moet worden. Per slot van rekening wordt misschien de muur zélf het kunstwerk, en de foto slechts het onbeduidende kiezeltje dat ons hiertoe de weg wijst?

‘Ik wou buiten de grenzen van de foto gaan, het beeld doen opgaan in de omgeving’, legt Braet uit. ‘Je kijkt niet enkel naar een foto, je ziet een foto van de muur waarop deze bevestigd is. De foto loopt over buiten zichzelf, in de omgeving en heeft daardoor eigenlijk niet langer een interne gelaagdheid nodig. Door de portretten binnen hun eigen omgeving op te hangen ontstaat de gelaagdheid vanzelf.’

Dat brengt de fotograaf bij het in zijn oeuvre zo belangrijke aspect van de tijd: ‘Net zoals in mijn expositie Hier in Heirnis registreer ik het verdwijnende heden. Je ziet de muur zoals deze in het verleden was, op dat korte ogenblik waarop er iemand voor stond te poseren.’ En het ontlokt Braet een nog groter ontboezeming, wanneer hij gedreven cola achteroverslaand uitlegt: ‘Uiteindelijk claimen al mijn foto’s, net zoals de tags van de graffiti-kunstenaars of de foto’s van fotograaf jr deze ene, onvervreemdbare waarheid: “dit is mij territorium, ik besta.”

© 2012 GENTBLOGT VZW