Gastblog – De Noordpool – een andere wereld?
Greenpeace gaf vorig jaar het startschot voor een grootse Save the Arctic campagne, waarmee ze van de Noordpool een wereldreservaat maken, naar analogie met Antarctica. Daarom organiseren ze op internationaal niveau een mobilisatiedag rond de Noordpool op zaterdag 20 april. Twee Gentenaars schrijven in het kader daarvan deze week een gastblog.
De Noordpool. We horen er af en toe over vertellen in het nieuws. Smeltende ijskappen, afkalvende gletsjers. Maar vooral toch ver van ons bed, nee? Onze stad ligt op welgeteld 4331 km van de geografische noordpool. Toch ook weer niet zo ver dus. Vooral niet als je weet hoe die witte ijsmassa bovenaan onze aardbol mee het klimaat en dus ook ons weer beïnvloedt.
Want al doet de lente nu toch schoorvoetend zijn intrede, de strenge en vooral ook uitzonderlijk lange winter die ons de voorbije maanden op de proef heeft gesteld, was slechts een voorsmaakje van hoe het smeltende poolijs ook hier bij ons een impact heeft. Nog nooit bleef er zo weinig poolijs over na de zomerperiode in het noordpoolgebied als vorig jaar. Toen al voorspelden wetenschappers een uitzonderlijk koude winterperiode in Noord- en West-Europa. Onze Belgische klimaatexpert en vicevoorzitter van het internationale VN-klimaatpanel Jean-Pascal Van Ypersele bevestigde dit ook eind maart. Het massaal gesmolten poolijs – dat normaal zonnestralen weerkaatst – zorgde voor ongewoon warme temperaturen in het noordpoolgebied en dit heeft de klimaatsystemen in het Hoge Noorden heftig door mekaar geschud. En dit hield dus de voorbije maanden koning Winter wat langer bij ons.
Eén boosdoener, je raadt het al: de opwarming van de aarde. Die zet zich boven de poolcirkel nog een pak sneller door dan elders in de wereld. Een half jaar geleden kon ik dit ook zelf vaststellen, aan boord van een Greenpeaceschip in de Noorse archipel Spitsbergen.
De witte en desolate kracht en pracht van het noordpoolgebied blies me tijdens deze expeditie echt van mijn (dikke) sokken. We ontmoetten onderweg enkele ijsberen, walrussen en zeehonden. We voeren met zodiacs tot bij verschillende gletsjers, waarvan plots ook een stuk ijs ter grootte van een flatgebouw naar beneden donderde. Het noordpoolgebied is in constante verandering. Beïnvloed door oceaanstromen, weer en wind, maar ook en vooral door de klimaatverandering. De wetenschappers die we ontmoetten, getuigden ook over wat ginder de warmste zomer was geweest in de voorbije 1800 jaar. En het is een vicieuze cirkel: met steeds minder poolijs en meer donker zeewater in de Arctische zomer absorbeert het noordpoolgebied steeds meer warmte. Dit versnelt op zijn beurt de opwarming, ook in dit fragiele ecosysteem.
Experten die het noordpoolijs al decennia lang monitoren, zien nu met lede ogen hoe het gebied in een razendsnel tempo wegsmelt. Een ijsvrije zomer in het noordpoolgebied zou in het slechtste geval al realiteit kunnen worden nog voor het einde van dit decennium. So what, denk je misschien. Diezelfde experts wijzen op de catastrofale versnelling van het klimaatprobleem dat dit met zich mee zal brengen. Zo zou één ijsvrije zomer in het noordpoolgebied qua opwarmingseffect overeenkomen met 20 jaar menselijke CO2-uitstoot die er in één klap zou bijkomen. Slik.
De Noordpool is dus geen mythische plek of een ‘andere wereld’, maar een bedreigd gebied met de kracht om ons leven ingrijpend te veranderen.
Greenpeace organiseert op zaterdag 20 april een internationale I ? Arctic-actiedag. Wereldwijd zullen mensen hun hart tonen voor de Noordpool. Wees er op 20 april vanaf 14u aan de Gentse Kouter bij, om samen met o.a Francesca Vanthielen een groot menselijk spandoek te maken waarmee we bescherming voor het noordpoolgebied vragen. Meer info: www.savethearctic.org/ilovearctic en www.savethearctic.org
© 2013 GENTBLOGT VZW