RSSLatcho Parkos
Ondertussen in het Pierkespark in de Brugse Poort … het eerste echte Romafestival op Gentse grond was een feit. Was, want het is voorbij intussen.
Voor wie het niet wist, of niet wilde geweten hebben. Voor zij die het vergaten of voor zij die het niet kon schelen. De onverschilligen, de niet-geïnteresseerden, de struisvogels. Voor de politiek: een verslag.
We gaan hier geen pluim in iemand zijn gat duwen en we gaan niet speechen. Maar wie wél aanwezig was danken we. Zonder speciale reden zelfs. Ze gaan geen prijs winnen. Gewoon een dank.
Dus.
Dat er niet wordt stilgezeten in en rond het park. Dat kon u intussen al wel vermoeden. Afgelopen weekend en het weekend daarvoor kwam er volk over de vloer, véél volk. Het sowieso al kleurrijke park werd nog straffer gekleurd door het Romfestival. Op poten gezet door ‘Bij De Vieze Gasten én de plaatselijke Romafamilies.
Al maanden werd er gewerkt aan dit Romaproject. Van de voorbereiding die al in het voorjaar op gang werd getrokken, tot het uiteindelijke festival zelf: een twee weekends durende feest voor de Romabevolking in Gent in het kader van Kosice 2013, de Culturele Hoofdstad van Europa.
Maanden vooraf werden er huisbezoeken bij de Roma uit de buurt afgelegd, vergaderingen opgezet. Afspraken gemaakt, genegeerd, opnieuw gemaakt en opnieuw vergeten. Een moeizaam en langzaam traject. Vertrouwen winnen en direct weer verliezen. Het samenwerken met de plaatselijke Romagemeenschap was in deze zeer belangrijk. Hun input en kennis was van cruciaal belang om de opzet van dit project, linken zoeken tussen Roma in Kosice, Slovakije en Roma in de Brugse Poort, tot een goed einde (lees: begin) te brengen.
Kroon op het voorbereidend werk was een studiereis naar Kosice door de fotografen en de schrijvers van De Vieze Gasten, vergezeld door een Gentse Romafamilie om een ‘brug te leggen tussen de beide gemeenschappen’. Grote woorden. Maar zonder het gezelschap van de Kroka familie zou het ons nooit gelukt zijn te doen wat we daar hebben gedaan. We zouden nooit voorbij de koppigheid, de trots en de vijandigheid van De Slovaakse Roma in Kosice zijn geraakt. Dan zou er zelfs geen verhaal te vertellen geweest zijn.
Deze reis resulteerde uiteindelijk in een fototentoonstelling én een speciale editie van de buurtkrant ‘Ons Kommeere’ waar zowel Fixatief, het fotocollectief en de Schuunschgreivers, het schrijversbataljon van De Vieze Gasten hun ei in kwijt konden.
Afgelopen weekends was er muziek, dans, eten en drinken. Gratis, want ook dat was belangrijk. We doen even een poging om de activiteiten in een notendop in uw schoot te gooien.
Er was het startschot van het festival met de opening van de expo ‘Kosice-Gent’ op vrijdag 20 september. Gevolgd door een swingend optreden van de Ledebirds in samenwerking met het Brusselse Mec Yek op zaterdagavond. Moet het gezegd dat de tribune van De Vieze Gasten op haar funderingen daverde? De dag nadien, op zondag, gaf Goeste Majeur een Romamuzieknamiddag waar jong talent, à lle talent, zijn/haar ding kon komen doen.
Tussendoor werd er geademd, geëvalueerd, gezucht en gepuft en geïmproviseerd waar nodig bleek. Roma hebben zo hun onhebbelijkheden, dat valt niet te ontkennen. Tel daar onze onhebbelijkheden bij op en je krijgt een vurige mix.
Het weekend erop stond er nog meer muziek op het programma. Vrijdagavond 27 september werd verrijkt met de komst van Kajkos, dé man van de RomPop. Dé held voor de Roma, een icoon, een God. Met hoofdletter. Een feest, een orgie. Honderden Roma in een veel te kleine zaal. Verhit, verdoofd en ongeduldig. Het dak vloog eraf. Maar eerst vlogen we met zijn allen van de tribune. De testosteron en het lange wachten lieten zich gelden.
Resul Tapmaz, u kent hem vast wel, was erbij. Hij zal de euforische stemming bevestigen. Hij was trouwens de enige van het Bestuur die zich heeft laten zien en dan enkel nog op deze dag, dus we gaan ervan uit dat hij zich –nadat hij zich al die moeite had getroost- niet heeft laten afschrikken door de vechtpartij en de zaal weer is durven binnengaan daarna. Enfin, ondanks de strubbelingen was dit optreden een schot in de roos. Goedkoop maar oprecht sentiment tot in onze tenen.
Zaterdagavond werd er een afschuwelijk slechte Bollywoodfilm vertoond (‘Om Shanti Om’, voor wie durft) –hey, smaken verschillen nu eenmaal- en zondagnamiddag werd het festival afgesloten met een concert door Goeste Majeur in samenwerking met Opre Roma en het Romakinderkoortje van het Klimrek, de buurtschool.
Keschink! Alle optredens waren gratis dus daar was het ons niet om te doen maar toch, kassa kassa op emotioneel en menselijk vlak.
Dit was een groots opgezet project. (Ai, toch nog een pluim, in ons eigen kont zowaar). Veel van alles. Van frustratie tot euforie. Pure ergernis tot ontroering. Alle regionen van de menselijke emoties werden doorlopen. Hoge noten en tonen in mineur. Ook dat is samenwerken.
Wat kunnen we besluiten uit dit alles? Dat het de moeite waard was (en is) dingen op te zetten en te doen met de Roma in Gent (en in Kosice). Dat naar elkaar luisteren en elkaar proberen te begrijpen loont. Ondanks de tegenslagen en het cultuurverschil en het taalprobleem. Dat Roma mensen zijn zoals u en ik die hun leven op rails proberen te krijgen; in hun geval dikwijls in een soms zeer vijandige omgeving. En dat vooroordelen nergens goed voor zijn.
En neen, we hebben de problemen niet opgelost. En dat zullen we ook niet zo een twee drie doen. Die ambitie hebben we zelfs niet. Maar we hebben wel de ambitie om op zijn minst te proberen de Roma opnieuw op de kaart te zetten. De sociale kaart, de politieke kaart … noem maar op. Want dat ‘Europa’ hier een rol heeft te spelen dat is ons intussen duidelijk geworden. Alweer grote woorden. Wie de foto’s ziet zal zich verbazen over het Europa in Kosice op nog geen duizend kilometer van ‘ons’ Europa. Pijnlijk.
We doen hier mee verder. Zoveel is zeker. Waardigheid en respect op de rode loper. In ’t groot of in ’t klein, dat maakt niet uit. Het is gewoon de moeite waard.
U kunt de expo in het Pierkespark nog bekijken tot eind dit weekend. Dan verhuist ze voor een paar dagen naar de Machariuswijk, het weekend van 26 oktober. En daarna trekt ze verder. Net zoals de Roma dat vroeger deden. De speciale ‘ons Kommeere’ vindt u in de Brugse Poort bij diverse handelaars en op openbare plekken. Allemaal gratis tot meerdere eer en glorie van onszelve, de Mensen.
© 2013 GENTBLOGT VZW