Discriminatie op de arbeidsmarkt na depressie hangt af van het geslacht van wie aanwerft en van de kandidaat
Is open zijn over een voorbije depressie als verklaring voor een periode zonder job een verstandige zaak bij het solliciteren? Of verlaagt het de kansen op een volgende job? Economisten Stijn Baert, Sarah De Visschere, Koen Schoors en Eddy Omey (UGent) zochten het uit aan de hand van fictieve sollicitaties in de Vlaamse arbeidsmarkt.
Depressie als reden voor inactiviteit: vrouwen die aanwerven tonen begrip, mannen veel minder
Globaal kregen in het veldonderzoek ongeveer 13% van de kandidaten die bij hun sollicitatie een voorbije depressie aangaven als reden voor een jaar waarin ze niet gewerkt hadden, een uitnodiging voor een gesprek. Voor kandidaten die geen reden opgaven voor eenzelfde periode van werkloosheid, was de kans op een uitnodiging precies even groot.
Maar wanneer een onderscheid wordt gemaakt naar het geslacht van de contactpersoon die vermeld werd in de vacature, bekomen we een heel ander beeld. Voor vacatures met mannelijke recruiters kregen sollicitanten die een eerdere depressie vermeldden ongeveer 40% minder uitnodigingen dan degenen die dat niet deden. Bij vrouwelijke selectieverantwoordelijken was het net omgekeerd: ongeveer 40% meer uitnodigingen voor kandidaten die hun inactiviteit verklaarden door depressie. Deze bevindingen stroken met eerdere internationale studies die aangeven dat mannen er in het algemeen een meer negatieve houding ten opzichte van depressie op nahouden.
Mannelijke selectieverantwoordelijken bestraffen eerdere depressie bij vrouwen, niet bij mannen
Uit verdere analyse blijkt dat mannelijke selectieverantwoordelijken vooral vrouwelijke kandidaten die depressie vermeldden minder vaak uitnodigden voor een sollicitatiegesprek. Ten opzichte van mannelijke kandidaten werd geen significante ongelijke behandeling op basis van vermeldde depressie gevonden. Dit resultaat strookt met eerdere studies die aantoonden dat depressie over het algemeen sterker wordt afgewezen door personen van het andere geslacht. Tegelijk is het in tegenspraak met studies die vonden dat mannen over het algemeen meer gestigmatiseerd worden wanneer ze uitkomen voor hun (voormalige) depressie.
Verder blijkt ook dat laaggeschoolden sterker bestraft worden dan hooggeschoolden wanneer ze hun jaar zonder werk verklaren door een depressie. Dit kan verklaard worden doordat een jaar zonder job veel minder vaak voorkomt onder hooggeschoolden. Zij kunnen door het vermelden van de depressie als reden beter af zijn dan wanneer ze geen enkele verklaren opgeven.
Methode
In dit onderzoek werden 608 fictieve sollicitaties als reactie op bestaande vacatures in de Vlaamse arbeidsmarkt. Het betrof sollicitaties van 37- en 38-jarige mannen en vrouwen die een jaar werkloos waren op het moment van de sollicitatie. Naar elke vacature werden 2 sollicitaties van eenzelfde geslacht verzonden. Beide sollicitanten waren, op details en lay-out na, volstrekt gelijkaardig met uitzondering van één kenmerk: één van beide kandidaten vermeldde in de sollicitatiebrief: “Naar een samenwerking in vertrouwen toe wens ik u nu reeds te melden dat ik het afgelopen jaar buiten strijd ben geweest wegens een zware depressie.†De andere kandida(a)t(e) gaf geen reden op voor zijn/haar werkloosheid.
Het veldexperiment werd uitgevoerd tussen november 2013 en maart 2014. De beroepen laborant, vertegenwoordiger, productiearbeider en barman werden getest om variatie inzake scholingsniveau en klantencontact in het beroep te hebben. De volledige anonimiteit van de geteste werkgevers wordt gegarandeerd.
Het geslacht van de selectieverantwoordelijke werd bepaald door het geslacht van de contactpersoon die werd vermeld in het vacaturebericht. Indien de reactie vanuit de werkgeverszijde een scherpere indicatie gaf omtrent het geslacht van de persoon die een beslissing nam omtrent deze eerste reactie, dan werd het geslacht aangepast.
Info
De onderzoeksresultaten zijn ter beschikking via: https://ftp.iza.org/dp8320.pdf.
© 2014 GENTBLOGT VZW