RSSOude loodsboot de Stern in de Gentse haven uit de vaart gehaald
Jarenlang lag er in het Grootdok in de Gentse haven een oude loodsboot, de ‘Stern’. Deze was vele jaren de vaste stek voor de schippers en matrozen van het Havenbedrijf Gent. Na een grondige inspectie blijkt het schip niet langer zeewaardig te zijn. Op dinsdag 28 oktober wordt het in de haven naar Galloo gesleept om er gerecycleerd te worden.
De Stern maakt zonder twijfel deel uit van het varend erfgoed, ook al is hij niet beschermd. Het schip staat immers geïnventariseerd bij het agentschap Onroerend Erfgoed van de Vlaamse Overheid. Het Havenbedrijf Gent nam zich dan ook voor dit schip te laten renoveren en een nieuwe bestemming te geven. Recent werd bij de inspectie van het schip helaas vastgesteld dat de geklonken stalen romp zo dun was geworden dat hij water doorlaat. Het schip herstellen is daarom technisch niet meer mogelijk. Na wikken en wegen heeft het Havenbedrijf beslist om het schip uit het dok te halen en te laten recycleren. Op dinsdag 28 oktober 2014 wordt het in de haven naar het recyclagebedrijf Galloo gesleept om er te worden ontmanteld en verschroot.
Loodsboot 5
De Stern werd in 1950 als Loodsboot 5 gebouwd op de Oostende scheepswerf Béliard Crighton. Dit schip lag eerst op de Westerschelde of op de Noordzee. Het diende als verblijfplaats voor loodsen in afwachting van of na hun beloodsing. Sinds enkele decennia lag de Loodsboot 5 als de Stern in het Grootdok in de haven van Gent. Het was er de verblijfplaats voor de matrozen en schippers van het Havenbedrijf Gent. Zij staan in de haven onder meer in voor het onderhoud van het wateroppervlak, het ophalen van zwerfvuil en zeeschepen voorzien van drinkwater. Sinds eind 2013 verlieten deze medewerkers het schip en namen ze hun intrek in de nieuwe werkruimten in het recent gebouwde Bezoekerscentrum Haven Gent.
Het 499 ton zware schip is 49,5 meter lang, 8,4 meter breed en heeft een diepgang van 3,6 meter.
© 2014 GENTBLOGT VZW
Het is grote onzin dat een geklonken stalen romp die dunner is geworden zou betekenen dat zo een schip “herstellen daarom technisch niet meer mogelijk” zou zijn. Realiteit zal wel zijn dat ze na de zorgvuldig geplande verhuizing verleden jaar naar een gebouw op de wal nu niet meer willen investeren in het onderhoud van zo een afgeleefd, nauwelijks onderhouden oud schip waar ze na hun verhuis geen bestemming meer voor hebben. Of geplande zakelijke budgettaire logica tegenover bewaren van erfgoed en monumenten.
Als schipperskind weet ik dat een geklonken ‘vlak’, want zo heet dat in schippersjargon, probleemloos vernieuwd kan worden. Als het vlak te dun is zijn schippers zelfs verplicht het te vervangen, zoniet raken ze hun verzekering kwijt. Vergelijk het met de hedendaagse autokeuring. Als klein meisje heb ik mijn vader en moeder nachten lang horen discussiëren of ze die investering gingen doen. Ze hebben uiteindelijk besloten bij een Nederlandse scheepswerf een nieuw vlak te bestellen. Waarom een Nederlandse scheepswerf? Mijn ouders voeren voornamelijk op de Rijn naar Duitsland en Zwitserland. Duitsland hield na de Tweede Wereldoorlog de prijs van staal kunstmatig hoog. Nederlands staal was aanzienlijk goedkoper en dan is de keuze snel gemaakt. De Nederlandse scheepswerven en waarschijnlijk ook de Belgische, deden in die tijd goede zaken, want ze kregen ook de Duitse schippers als klant.
beste stan, zo’n stalen schip is alleen voor veel geld min of meer herstelbaar.
ik wil niet technisch worden maar heb wel een stalen sloep van nog maar zestien meter, 1914, proberen herstellen. ik ben moeten stoppen. ik wil u de technische gegevens besparen maar “het is het niet waard” met enorm veel pijn in mijn hart.
Rony, je bevestigt wat ik zeg namelijk dat het geen zaak is van “technisch niet meer mogelijk†maar wel dat het gewoon geld zou kosten. In Nederland, Frankrijk en ook België ligt het vol met stalen boten die veel ouder zijn dan deze Stern en als een plaat dunner wordt dan wordt die meestal op een scheepswerf gewoon vervangen of verdubbeld (= nieuwe plaat er bovenop).
beste stan, natuurlijk gaat het om centen. de vraag is alleen of een loodsboot uit de jaren 50 dat wel waard is.
ik ken dat schip niet, nooit gezien, dus moeilijk om een oordeel te geven over zijn maritiem belang.
het is niet alleen de huid maar je moet ook die platen ergens aan kunnen klinken en als de spanten ook…
je kan alles bewaren maar na zoveel ervaring in het herstellen van alles wat maar drijft kom ik tot het besluit: is het wel de moeite waard? en vooral: wat gebeurt er nadien mee?
Er werden in Europa reeds tal van schepen bewaard, eventueel op de wal als een attractie of een soort ‘monument’ wanneer men het drijven niet meer kan garanderen.
Gent heeft grootste plannen voor de revitalisering van de oude dokken (zie https://www.roi-project.be/projecten/gent/oude-dokken) – waarom het schip bv in zo’n omgeving geen plaatsje geven.
Sommige monumenten en esthetische verfraaiingen bij dit soort stedenbouwkundige projecten zijn véél duurder dan het op de kant zetten van het schip.
Dan blijft het bewaard, en kan men eventueel binnen ettelijke jaren nog altijd tot restauratie beslissen.
Overigens kan iedereen, elke burger of vereniging, een wettelijke bescherming aanvragen bij de minister bevoegd voor de monumentenzorg. Dat is nu minister Bourgeois.
Nu weten we nog altijd nog niet waarom deze boot uit 1950 de moeite is om te bewaren…
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/ivm/varend/83
Schepen ouder dan 50 jaar worden een zeldzaamheid, en dit type zeker en vast.
Overigens, volgend jaar wordt het Europees Jaar van het Industrieel en Technisch Erfgoed, zie: https://www.e-faith.org/home/?q=content/european-industrial-and-technical-heritage-year-2015.
Wat doet of plant Gent in dat verband ?
Het redden van een schip zou al een mooi project zijn ;-)