Sint-Baafskathedraal met spits ?
We krijgen wel meer mails binnen met rare voorstellen maar toen we de mail van Ernest Schaumont gelezen hadden moesten we toch achter ons oor krabben. Nu is de discussie over een torenspits op de Sint-Michielskerk zo oud als de straat -er zijn zelf héél concrete plannen over gemaakt, maar het idee van Ernest… eerlijk gezegd: daar hadden we nog niet aan gedacht. Hij schreef ons het volgende:
“Beste redactie. Tijdens de Gentse Feesten heb ik nog eens goed de Sint-Baafskathedraal bekeken, mijn parochiekerk, en daarbij gedacht: “Daar zou toch een spits op moeten staan om af te zijn”. Wat is nu een toren zonder spits? Dat is zoals een Strop zonder zijn ‘kuurde’. De skyline van Gent-Centrum (de beroemde drietorenrij) zou er wel bij varen en de Gentenaars zouden weer iets hebben om trots op te zijn. Veel kan dat niet kosten, een ijzeren gebinte, een schalieberd en de bekleding met schaliën. Maar de kunstkenners, restaurateurs zullen het eens moeten worden over de vorm en dat is een paar andere mouwen. Hoe denkt u er zelf over, hoe denkt er de lezer van Gent.blogt erover? Willen wij eens een enquête doen en het ludiek houden? De groetjes. Schaumont Ernest.”
We dachten eerst aan een grap. In het licht van de restauratie van het Sint-Baafs is dit eigenlijk niet zo een gek idee. Een korte spits zoals op de Sint-Niklaaskerk? Of eerder een ranke spriet zoals op de kerk van Ekkergem?
Yuk! Dat laatste zien we hier op de redactie niet echt zitten maar zoals mijn tante nonneke zei toen ik vroeger tegen mijn goesting mijn rijstpap moest opeten: Degustibus et coloris non est disputandum! (Waarbij ik dacht op te maken dat ik met haar niet moest ‘disputeren’. Ha, ze konden die klein gasten toch nogal wat wijsmaken met hun Grieks! Maar we dwalen af…)
Zodus, beste lezers, het woord is aan U! Wat denkt U van een ranke torenspits op de mooiste kathedraal van België?
© 2005 GENTBLOGT VZW
Een toren op de Sint-Baafs zou een meerwaarde kunnen geven indien ze een eigentijdse stijl zou krijgen. Het mag een beetje gedurfd zijn. Er zijn al meer dan historische gebouwen genoeg waarmee Gent kan pronken. De ‘kunst’ zal er volgens mij uit bestaan om een goed evenwicht te vinden tussen de historische stenen en het nieuwe materiaal. Het moet in elk geval opvallen. Om een voorbeeld te geven van geslaagde mengeling oud-nieuw: die gevel met glazen constructie zie van dat huis op de hoek van de Cataloniëstraat, dicht bij de kathedraal.
Ik kan me goed voorstellen dat men inderdaad alles wil doen evolueren. Iets nieuws heeft altijd aantrek. Nu “alles” mag niet altijd “alles en omhet even wat” zijn. De toren van Sint-Baafs heeft al twee spitsen gehad, als ik me niet vergis. Beiden werden door onweer of brand vernietigd. Ik denk niet dat een derde poging de moeite waard is.
Anderzijds het idee met nieuwe materialen te werken is wel een brug te ver, en het aangehaald voorbeeld van de aanbouw van het Metselaarshuis is nu juist wat het zeker niet mag worden. Luister maar naar de commentaren van de bezoekers ter plaatse!
De Unesco dreigt ermee de Dom van Keulen te schrappen van haar lijst “werelderfgoed†indien het stadsbestuur van de Rijnstad haar plannen doorzet om in de omgeving “eigentijdse†kantoortorens op te dringen. De Unesco zou wel eens hetzelfde kunnen overwegen met ons Belfort (ook op de lijst van het werelderfgoed) indien ons stadsbestuur volhardt met zogezegde “eigentijdse†architectuur in de omgeving ( denk maar aan die “stadshal†naast het Emile Braunplein). De discussie over het “afwerken†van onze torenspitsen is sinds het begin van vorige eeuw (toen het Belfort een “nieuwe†spits kreeg om een neogotische miskleun te vervangen) achterhaald. In het vooruitzicht van de Wereldtentoonstelling van 1913 heeft men inderdaad overwogen om de toren van onze onvolprezen Sint-Michielskerk af te werken en zelfs het gotisch deel van het Stadhuis volgens de oorspronkelijke plannen uit te breiden. Men was zo wijs om ervan af te zien wegens de gigantische kosten. Vijftig jaar geleden was er ook discussie over het al dan niet heroprichten van een scherpe spits boven de gerestaureerde Sint-Niklaaskerk. In de jaren tachtig opteerde men dan weer om het Toreken op de Vrijdagmarkt van een “nieuwe†spits te voorzien.
Gent blijft ook vandaag de handen vol hebben met de dure restauratie (en het onderhoud) van een ongelooflijk rijk –en nog altijd onderschat- bouwkundig patrimonium. Laat onze vertrouwde “stompe†toren van de kathedraal zoals zij is: een absoluut meesterwerk van Brabantse gotiek die, zoals wijlen prof. Broeder Firmin De Smidt opmerkte, ondanks haar massa een ongelooflijke elegantie uitstraalt. Stelt u voor: een tweede toren aan de kathedraal van Antwerpen, een afgewerkte Romboutstoren in Mechelen, de oorspronkelijke spits terug op het belfort van Brugge, nauwkeurig gereconstrueerde kerken (OLV op ons Sint-Pieterplein, St-Donaaskathedraal in Brugge, Sint-Lambrechtkathedraal in Luik…). Indien onze historische steden die weg inslaan; kunnen toeristen evengoed naar Las Vegas, waar zij al die monumenten “in reconstructie†kunnen bewonderen zonder van de ene naar de andere Europese stad te hollen.
Eigentijdse licht- en lasertechnieken laten dan weer wel toe om onze torens “af te werkenâ€. Het zou als alternatief voor een vuurwerk een boeiend klank- en lichtspel kunnen worden onder de noemer “spitstechnologieâ€.
Wat mij betreft blijft onze St. Baafskathedraal zoals ze nu is.
Ze valt op tussen al de andere spitsen, ze is beroemd en befaamd en ik vind ze mooi zo en geen enkele toeirist die er zich aan stoort, ze komen ‘t meest van al voor haar inhoud met voornamelijk Het Lam Gods.
Dat men eerst maar eens zorgt voor de (brood)nodige stuttings- en renovatiewerken of anders laat haar romp het nog afweten, laat staan een spits erboven op.
Trouwens andere voorbeelden zoals de Romboutstoren Mechelen (en er zijn nog meer) hebben diezelfde charme vanwege o.a. geen spits.
@hé Frans, we dachten op ‘t zelfde moment ongeveer ‘t zelfde !
Je hebt dat goed verwoordt en in die lasertechnieken kan ik helemaal komen.
Ik heb ook een twee- of drietal jaar geleden de “Symfonie der Stenen” gezien op het St.Baafsplein; er was toen trouwens heel veel enthousiaste jeugd aanwezig.
Idd, onaangeroerde historie en eigentijdse spitstechnologie gaan perfect samen.
In dezelfde lijn: de kathedraal van Amiens(Fr) heeft een nachtspectakel(?) met de projectie van de vermoedelijke originele kleuren ( polychromie) op de wit-grijze gevel. Dit heeft als enig negatief effect dat de projectietoestellen op het voorplein wat storend opgesteld staan.
@Ferre: wat zou je denken van een plaatstalen gele spits met rode punten en blauwe bloemen?
Wil je zo’n spits?
http://meforyou.balder.prohosting.com/Torenspits_St._Jacobs.JPG
Jullie zijn allemaal hopeloos bekrompen. Als dat Metselaarshuis niet eens kan! Destijds heeft men zich ook niet zoveel aangetrokken van Renaissance naast Gothiek.
Het zijn de steden waar destijds het meest gedurfd en gebouwd werd die nu het mooist zijn.
Is daarom het stadhuis lelijk? Integendeel. Is Beaubourg in Parijs een gedrocht? Nee.
Wij zijn dus allemaal hopeloos bekrompen en missen “visionairen” zoals Brussel het mocht hebben met VDB en consoorten. Gelukkig hebben wij een RTT-toren, Gent-Zuid en zijn viaduct en Flanders Expo als vooruitstrevende en eigentijdse alternatieven voor die domme toeristen die zich vergapen aan onze Graslei en de historische torenrij. Zouden wij dan toch (voor de tweede keer in onze geschiedenis) dat Lam Gods niet verkopen en met de opbrengst hedendaagse kunst verzamelen om er ons verkeersvrij stadscentrum mee op te fleuren? Beaubourg? Een wanhopige poging van Parijs om de toonaangevende stad te blijven voor hedendaagse kunst. Het gebouw staat NIET naast Notre Dame of op de place de la Concorde (daar staat wel “oude brol”: een obelisk van duizenden jaren). De collectie impressionisten staat niet tentoongesteld in een “eigentijds” gebouw maar in een afgedankt treinstation (in Gent willen sommigen liever het Sint-Pieterstation slopen). Misschien kunnen wij uit onze Gentse “bekrompenheid” geraken door een spits te plaatsen op de Boekentoren. Dan pas zul je wat horen!
Over die stadhal valt anders ook wel iets leuks te zeggen. Weten jullie nog dat de drie modellen voor het Braunplein opgesteld stonden in de Bourdon en dat ‘de mensen’ mochten kiezen. er was toen een overweldigende meerderheid die voor een bankjespark koos, met slingerende paadjes en stukjes groen, charmant, een fijne ontmoetingsplek…en toch heeft de jury het oordel van ‘de mensen’ naast zich neergelegd, ja, die weten er immers niets van hé, en koos men voor de hedendaagse stadshal. Waarom? Beton daar kun je tenten op zetten, anders kon de bierbeurs, de gentse feestenstoet, en meer van dat fraais niet meer doorgaan….zouden de dekenijen daar iets mee te maken hebben?
Hedendaagse architectuur: ja!
Bij de haren gegrepen concepten;nee!
gegroet!
@Ferre, of jij ons nu allemaal hopeloos en bekrompen vindt, dat is jouw aanvoelen.
D’r zijn mensen die historisch erfgoed radikaal wegvegen voor totale vernieuwing.
D’r zijn er die historische normen en waarden ook in hedendaagse bouwprojecten willen doortrekken
en daarbij kom zeg. kathedraal = klaar & af.: al een tijdje.
+ als mijnheer pastoor een spits wil, dat hij ze dan zelf betaalt!
P.
Sorry te vlug doorgestuurd, hier het vervolg
En d’r zijn er die NAAST het hooghouden en appreciëren van waardevolle historie ook plaats geven aan hedendaagse leefbaarheid met uitsluiting van vermenging.
Rennaissance NAAST Gothiek, akkoord, maar Eclectisme daar mag men niet te ver in gaan, vind ik.
in sint- truiden is misschien een mooie hedendaagse afwerking van een torenspits te vinden , men slaagde er daar in om op een subtiele manier een uitkijkpost te creëren over de stad, misschien een leuk idee voor de sint- michielskerk?
Spitse fantasie is dat van meneer Schaumont, maar niet aan mij besteed.
Het is al beestig moeilijk om al die monumenten te behoeden voor verval, in deze eeuw van passerende tientonners.
De komende restauratie van de kathedraal zal sowieso een torenhoge rekening opleveren (en dat is wel aan mij besteed).
@Peter.
Wie bracht Robrecht en Daem op het idee om daar een stadshal te bouwen?
In elk geval was een student hen voorgeweest.
Zie
http://meforyou.balder.prohosting.com/Project_Benoit_Thielemans_1988.JPG
(geen beeld= klik op je PC nogmaals op -> Ga naar)
Die visuele vermenging van de spits van Sint-Jacobs met de Bontick-Sofitel-creatie vind ik een prachtige combinatie. Wel moeilijk uit te voeren…. tenzij quasi virtueel.
@Maybe: ik herinner me over de jaren heen de ontwerpen die onze architectuurstudenten in Sint-Lucas voor hun eindwerken moesten uitwerken…… prachtige utopieen en monsterachtige gedrochten.
Het is zeer belangrijk dat we onze inbeelding, imaginatie kunnen op hol drijven, maar de rede moet blijvend overwinnen.
De discussie is stilgevallen,dus zal ik maar de deur zachtjes sluiten.Toch één bemerking op de algemene teneur van “laat het zo” en “het kost geld”.Als men denkt dat een stad zoals Dresden na het bombardement in 1945 volledig werd heropgebouwd (in bijzonder de Frauenkirche) zonder dat de bevolking in opstand kwam ,dan zeg ik maar één ding,”chapeau”.Die mensen weten wat het is geen historisch centrum te hebben,die kunnen de eigenheid van historische gebouwen nog naar waarde schatten en willen er iets voor doen.
blijf maar met uw pollen af van die toren, géén rommel erop! ‘t is eruit, doe goe!
da’s gesproken! zet replica in pvc ergens in Las Vegas. Toch blij dat er nog belangstelling bestà à t voor ons erfgoed en Vlaanderen van de spanjaarden bekomen is! Ik stond als énige voor gek versleten bij de afbraak van de toen nog enige stolphoeve in ons land, uit nalatenschap van Rubens (maar daar ni vanaf). Een prachtschuur(oorspronkelijk woonhuis).
Toen stelde ik me wel vragen over het voort bestaan van erfgoed in ‘t algemeen.
Er al eens aan gedacht onze bouwwerken virtueel op alle mogelijke manieren af te werken of te verfraaien, op een speciale virtual reality website?
bvb
http://www.wwwwwwwww.be
(warempelwijwillenwerkelijkweerwonderlijkewerkenworshippenwaw)
ja, boerburg is een gedrocht, het paleis en nieuw inquisitiepaleis in a’pen met zijn belgisch kotsgroen
het is flink spotten met het ernstige werk van weleer!
Stiekem ben ik er wel voor te vinden.
Ik heb een ideetje, laat ons het gravensteen afbreken! REDEN: het is oud, er kan niemand in wonen, de kosten lopen hoog op, verwarming en verlichting enz.
We kunnen er mss sociaale koopwoningen in de plaats zetten.
Of beter nog alles dat oud is werpen weg, incluis de mensen!
Houden zoals het is. We gaan toch niet prutsen aan een zicht dat zo typerend is voor Gent… Zet er een spits op en je hebt een toren van dertien in een dozijn, hoe modern die spits ook mag zijn. En als ik zie wat men in Gent (en eigenlijk in Vlaanderen in het algemeen) verstaat onder ‘moderne architectuur’ dan hoeft het al helemaal niet meer.