RSSPrentenkabinet
Deze foto ons bezorgd door Arthur De Decker is er een van het hoekhuis De Gekroonde Hoofden op de hoek van het Gewad en de Brugstraat. Weet er iemand welke gekroonde hoofden er worden afgebeeld op de gevel?
Verder vraagt Arthur zich het volgende af : Ik weet niet van welk jaar deze foto dateert doch zou het kunnen dat Sieske de Gistmarchand, die de olifant van de Gentse dierentuin kocht in 1904, hier toevallig naast dat karretje staat?
© 2006 GENTBLOGT VZW
De 14 medaillons in de bogen van de vensters en deuren stellen bustes voor van 14 graven van Vlaanderen, te beginnen bij Boudewijn IX, die in 1204 als kruisvaarder te Constantinopel tot keizer gekroond werd. De reeks eindigt bij Filips II.
Zucht. Dat zijn zo van die dingen die je als Gentenaar zou moeten weten, maar neen. *Schaam op mij*.
Kunnen Gentenaars zelf deelnemen aan inburgeringscursussen? ;-)
Dat het rechstonderaan eindigt met Filips II, dat wist ik, maar de rest?
Allé Gundilo, opsommen die handel!!!
“In de Draecke” is de historische naam van De Gekroonde Hoofden. Oorspronkelijk gewaagde men van “het gouden hooft ten voorhoofde van de Borchstraete” maar in 1560 werd die woning omgebouwd tot een herberg en kwam er de huidige gevel die enig is in Gent.
Over zijn gehele oppervlakte is hij verdeeld in timpaans, dit zijn halfronde, inspringende ruimten, veertien in totaal.
In ieder prijkt een portret van een graaf van Vlaanderen.
Aan weerskanten van ieder portret (allen werden gemaakt naar schilderijen of medailles uit die tijd) staat de beginletter van de naam. Het bleek een kunst die grafelijke namen te weten te komen want ze zijn ofwel in ‘t Vlaams, Frans of Latijn.
In de geveltop staan :
Boudewijn van Constantinopel (B.C.) en Willem van Dampierre (W.D.)
Op de verdieping eronder :
Gwijde van Dampierre (G.D.) – Robrecht van Bethune (R.B.) – Lodewijk van Nevers (L.N.) en Lodewijk van Maele (L.M.)
Daaronder beginnen de moeilijkheden want de Hertogen van Bourgondië waren Franse prinsen :
- P.H. is Philip le Hardi of Filips de Stoute
- I.B. is Jan van Bourgondië of Jan zonder Vrees
- P.B. is Philips van Bourgondië of Filips de Goede
- K.B. is Karel van Bourgondië of Karel de Stoute
Boven het gelijkvloers, nog moeilijker, want hier werd Latijn gebruikt voor Keizer Karel en zijn familie :
- M.C. Maximiliaan Comes
- P.F. (Philips Filius) of Filips de Schone
- K.R. (Karel Rex) of Keizer Karel
- P.F. (zijn zijn) Filips II
In de 19e eeuw was die gevel in zeer slechte staat en besloot het stadsbestuur die te restaureren. Dit duurde echter tot in 1917.
Wanneer men de kalk en de verwering van de bas-reliëfs afkrabde, ontdekte men dat die beeldhouwwerken gepolychromeerd waren.
De ronde achtergrond waarop ze staan was zwart, de sieraden waren verguld en de decoratieve elementen rood.
Alles werd hersteld zoals het vroeger moet zijn geweest en men kreeg een gevel die zelfs de mooiste gevel op de de Brusselse Grote Markt overtrof.
Alle bladen schreven over dit fantastisch huis en “De Graven van Vlaanderen” werd na de Eerste Wereldoorlog een toeristische bezienswaardigheid van eerste rang.
(Bron “Gentse gevebeelden” van Karel Haerens – druk.Het Volk)
Een hele boterham en nu uitprinten en erop af…….
Dank u Iris.
Nog deze aanvullingen: de foto dateert van voor de restauratie van begin 20ste eeuw. De vier onderste timpanen waren toen verdwenen. De afbeeldingen werden grondig hersteld door de beeldhouwers Oscar Sinia en Louis Mast die zich daarvoor baseerden op schilderijen en penningen.
Zeer merkwaardig is het ontbreken in de reeks van de officiële gravinnen van Vlaanderen nl:
- Johanna van Constantinopel ,dochter van Boudewijn van Constantinopel, was gravin van Vlaanderen tussen 1204 en 1244;
-Margaretha van Constantinopel, zuster van de voornoemde Johanna, was gravin van Vlaanderen van 1244 tot 1278. Zij hertrouwde in 1223 met Willem van Dampierre , met wie ze een zoon Willem had die erfgraaf was doch overleed in 1251. In 1278 deed zij afstand van de troon in Vlaanderen ten voordele van haar tweede zoon Gwijde van Dampierre.
-Ook Margaretha van Male, het enige wettelijk kind van Lodewijk van Male en die in 1369 huwde met Filips de Stoute, was van 1364 tot 1404 gravin van Vlaanderen doch ontbreekt bij de afgebeelde gekroonde hoofden.
Een vorm van seksisme?
Nog dit : de gevel werd in de jaren negentig van de vorige eeuw opnieuw volledig gerestaureerd en noemt sindsdien ‘t Valkenhuis.
Iris & Arthur,
Hartelijke dank voor de inlichtingen, we weten nog veel te weinig over onze eigen geschiedenis en vooral over onze eigen stad.
@Arthur, wees maar gerust dat dit zeker seksisme was.
Wat zeg is “was” ? D’r is nog werk aan de winkel ;-))
Maar allé, naderhand is wel al geweten dat er achter iedere sterke man, een sterke vrouw staat. Maar dat is alweer een ander debat.
@Roland, weet je, ‘t is dat een mens zo gauw vergeet en te veel in het heden moet leven. Opzoekwerk is heel nuttig om nog eens het geheugen op te frissen en de inbreng van anderen leert ons dat “ietske” méér wat de school soms vergat of niet mocht zeggen.
@Arthur, weet je ook vanwaar die nieuwe benaming ‘t Valkenhuis ?
In https://www.beeldbankgent.be vindt men nog meer details van de vroegere toestand van onze gekroonde hoofden: zoeken> start vrij zoeken> gekroonde hoofden, en in Burgstraat.
@ Iris: En ik dacht dat seksisme uit onze westerse wereld verdwenen was! Bij ons thuis heeft elk van ons, mijn echtgenote en ik, onze eigen belangstellingspool. Wij proberen beiden in ons vakje bij de betere te horen, en we geven het mekaar toe. Probeer dan maar aan onze kinderen te vragen wie de baas is: ik ben zeker dat ze onmiddellijk vragen: op wat vlak?
@ Roland: Het verleden is echt boeiend, en over ‘t algemeen bereid het verleden u, via omwegen, naar de toekomst, en dat is nuttig. Gent heeft ons allen nog veel te leren.
@Jean Marie, wat dat seksisme betreft, ik sprak wel “over “t algemeen gezien in de maatschappij”
Hier bij ons in de familie is het ook zoals bij jullie : ieder heeft zo zijn specialiteit die we verbaal uitwisselen als we samenkomen en elk steekt er naar eigen goeddenken iets van op.
Aan “wie is de baas” heb ik trouwens nooit meegedaan, ook niet in de opvoeding van onze kinderen.
@ Iris: Zou het niet de enige formule zijn om het met mekaar goed te hebben en niet te moeten zeggen dat we het met mekaar “uithouden”. Zouden we de woorden liefde en respect nog mogen uitspreken?
Maar ondertussen weten we nog niet waarom men dit pand nu “‘t Valckenhuis” moeten noemen. Iets met het nabije Gravensteen te zien?
Jean Marie: bedankt voor die verwijzing naar de beeldbank. “Mijn” ingezonden foto hier staat daar ook tussen!!
Het blijkt dus een foto te zijn van de fotograaf D’Hoy Constant genomen in april 1908. Het is dus theoretisch mogelijk dat Sieske De Gismarchand daar staat te poseren naast zijn kar. Deze kans is echter zeer klein want die had een kar met paard om rond te rijden met zijn marchandise.
Iris: van waar de naam ‘t Valkenhuis komt weet ik niet. Noemt die horecazaak nu nog zo?
@Arthur, op de site van de stad Gent, onder restaurants, staat wel degelijk “De Gekroonde Hoofden” (specialiteit Spareribs)
https://www.gent.be/
En ik denk wel dat het de beste spareribs zijn van de Stad. Wij en onze beste zwemmers vieren daar elk jaar onze afsluiting van het zwemseizoen na de Belgische Kampioenschappen, en…ambiance!
@ Jean-Marie:
‘kan wel niet goed zwemmen, maar ik feest graag …. voor wanneer is’t?
Het bewijs dat dit huis in de jaren negentig de naam ‘t Valkenhuis kreeg blijkt uit een foto in Ghendtsche Tydinghen van november 2000, p.396.
Nog ter informatie: in de Langemunt nr 24 staat het huis De Hazewind van 1570 met daarop ook een afbeelding van diezelfde hertogen van Bourgondië en Habsburgse vorsten volledig vergelijkbaar met die van het huis in de Burgstraat. Een mooie oude foto ervan staat in “Gent van toen en nu” p.176
Tuur, weet ge waarom er zo twee huizen in Gent staan met de prtretten vannonze vorsten?
Roland, als ge der bij wilt zijn : over t’algemeen is het de zondag avond na de laatste WE van de Gentse feesten, of gewoon naar de krant kijken.
ey, eigenlijk heb ik ook een vraagje over dit gebouw.
wie is eigenlijk de archtect van dit gebouw?
grtz
Wie is de architect van het Gravensteen, van de Sint-Baafsabdij, van de Sint-Niklaaskerk?
De gekroonde hoofden werd gerestaureerd begin twintigste eeuw door architect Amand Robert Janssens, tevens lid van de st-Jorisgilde, en dit in het kader van de opfrissing van het stadscenrum voor de wereldtentonstelling van 1913. In dat kader werd tevens de Vismijn, enkele gevels op de graslei, de gevels van het Veerleplein en de St-Michielshelling door hem aangepakt. Later zou hij ook plannen maken voor de restauratie van st-Niklaaskerk, die slechts gedeeltelijk werden uitgevoerd. De plannen van de restauratie maken deel uit van het fonds A.R. Janssens in het Gentse stadsarchief.
Amand Janssens: vermoedelijk uw grootvader, Christian? Ik heb er steeds een grote bewondering voor hem gehad.
Men is nu bezig de zijgevel van de gekroonde hoofden te restaureren. Ik ben benieuwd wat het zal geven. Ik vond de toestand tot nu wel boeiend: een gevel dat zijn eigen geschiedenisverhaal tentoonstelde.
Mijn overgrootvader, en ik ben ook benieuwd.