De vliegenvanger
U bent wel één en ander gewoon van ons, maar een stukje over een vliegenvanger? En dat midden in de winter? Ja dus, maar geen gewone vliegenvanger natuurlijk. Een Gentse vliegenvanger die meer bepaald te vinden is in de IJkmeesterstraat, een steegje ingesloten tussen Nieuwpoort en de Sint-Jansdreef.
We hebben het over Excelsior, het standbeeld waarvan ik ook niet wist wat ik ervan moest denken toen ik het voor de eerste maal zag. Een beeld van een halfnaakte jongeman die naar de hemel reikt. Oude Gentenaars noemen hem spottend de vliegenvanger…
Inmiddels weet ik wel al beter, Excelsior is Latijn voor het streven naar meer, hoger op, … En daar staat dat beeld voor. Eigenlijk is het een uitgebeeld gedicht van Jan van Beers. Geen Gentenaar, maar een Antwerpenaar die met zijn gedichtenbundel Jongelingsdromen debuteerde in 1853.
En daar staat onder andere een gedicht in over een jonge man die de bergen in trekt. Hij klimt en klimt, steeds hoger en hoger maar uiteindelijk stort hij uitgeput neer en zijn laatste woord is; Excelsior!
Maar Excelsior was ook één van de laatste brouwerijen in Gent, één van de zovele die we in Gent ooit hebben gehad. Maar ook die ging jammer genoeg over de kop en in 1997 maakten de gebouwen plaats voor een groot huisvestingsproject dat de naam van de brouwerij erfde. En ook het uithangsbord. Om het plaatje compleet te maken werd het beeld van Excelsior uit het Koning Albertpark gehaald er erbij geplaatst.
De vliegenvanger dus, één met een poëtische achtergrond die een deel van het Gentse verleden met zich meedraagt. Reden genoeg om er een artikeltje aan te wijden dacht ik zo. Excelsior!
© 2007 GENTBLOGT VZW
Excelsior, dat zegt mij toch nog iets …. lang geleden hé, was dat de brouwerij Meiresonne?
Je geheugen vertoont gaten…
Brouwerij Meiresonne( nu braakliggend terrein en parking) was niet dezelfde brouwerij. Deze lag aan de Van Arteveldestraat dichtbij Sint-Anna.
Celta Pils, zegt je dat niets?
Een melkdrinker
Juist ja, maar ‘t is allemaal al zo lang geleden hé … Ik had ooit familie die in de nabije omgeving van Celta Pils woonde.
Familie, ik dacht de kleinzoon, van de Excelsior-eigenaars had tot voor kort een uitstekend restaurant ‘Excelsior’ in de Hoogpoort. Ze concentreren zich nu op hun ander restaurant, de Facon in de Hoogstraat.
Er hingen daar allemaal oude foto’s van de tijd dat de brouwerij nog bestond (?) Heel sfeervol en lekker nostalgisch (ook het eten was altijd heerlijk!). Ook bij de Max en in de Progres kan ik met veel genoegen wegdromen bij al die oude foto’s…
Facon was een andere Gentse brouwerij, gelegen aan de Eedverbondkaai en gesloten in 1969. Als je weet dat Gent ooit bijna 100 brouwerijen had, dan kunnen ze nog een tijdje doorgaan met restaurants naar gewezen Gentse brouwerijen te noemen.
Ik heb horen vertellen dat er vóór 1900 zeker 100 brouwerijen waren in Gent. die populariteit was niet verwonderlijk, want de stad was overbevolkt en het drinkwater was vaak besmet. Maar water was er in Gent in overvloed. Onder de nieuwbouw van Sint-Bavo zitten er maar liefst drie bronnen die zodanig veel druk gaven dat zelfs de dikste betonlaag met moeite weerwerk bood. Reken dan nog de bronnen aan de koepoortkaai en de overkant (Excelsior) en het limonadefabriekske van Gand Thermal (Keizer Karelstraat) bij en je komt aan een behoorlijk ‘vochtrijk’ gebied.
De wijk rond het Baudelopark werd vroeger trouwens de Waterwijk genoemd, dat zal ook niet toevallig zijn. En wat verder, voorbij de Sleepstraat, heb je de wijk Sluizeken Muide. Van daar tot aan de Nieuwevaart had je ook heel wat brouwerijen. Ik dacht dat er daar vroeger aan Sluizeken-Muide een dertigtal brouwerijen waren. En dat vanwege de waterkwaliteit.
En wat verder langs de Brabantdam, kant van het water waren er ook heel wat brouwerijen. Heel wat straatnamen verwijzen trouwens naar een brouwerij of café zoals de Zwaardsteeg aan de Brabantdam.