RSSCaermersklooster geeft zich bloot
Eerder las u al wat Tessa zo bevlogen van het Caermersklooster maakte, bij deze krijgt u ook een bijna-live verslag van de rondleiding voorgeschoteld.
Na de laatste stadswandeling in het MSK en na de Gentse Feesten was het weer hoog tijd voor een nieuwe stadswandeling. Naar aanleiding van de Patersholfeesten, die dit weekend plaatsvinden, viel onze keuze op een begeleid bezoek aan het Caermersklooster. Hét voormalig klooster van de ‘geschoeide’ pater Karmelieten.
De pater Karmelieten vestigden zich in Gent in het begin van de dertiende eeuw. Ze namen hun intrek in de refuge van de abdij van Cambron aan de Lange Steenstraat. In dit gebouw, dat nu het Oud Huis genoemd wordt, werd er bij de laatste renovatie een muurschildering uit de 15de eeuw blootgelegd. Spijtig dat de Calvinisten deze zwaar beschadigden bij de beeldenstorm; een pikhouweel was hierbij hun geliefkoosd instrument.
Al snel begon men met de bouw van de kerk. Eerst was dit een eenbeukige rechthoekig, maar algauw werd er een boogvormig koor aan toegevoegd. In de eerste helft van de zestiende eeuw werd er aan de volgende uitbreiding gedacht. Aangezien de kerk reeds tegen de straatkant was gebouwd, werd er aan de zuidkant een zuidbeuk en een kapelbeuk bijgebouwd. De kapelbeuk bevatte kapelletjes gesponsord door rijke Gentenaars die er bij wijlen ook hun laatste rustplaats kregen; één van hen was Antoon Van Hille. U ongetwijfeld allen bekend als raadsheer van de Spaanse koning.
Om geld te verdienen werden er dus ook burgers in de kerk begraven. Hoe dichter bij het altaar, hoe duurder de rustplaats. Omdat geld moest blijven binnenstromen, werden er op den duur mensen boven elkaar of in de zijmuren begraven. Gelukkig ging dit niet ten koste van de stabiliteit van het gebouw want door het uitkappen van muren zou die stabiliteit wel eens de benen kunnen genomen hebben.
Na de Franse Revolutie verloor de kerk zijn functie en werd ze ondermeer gebruikt als opslagplaats voor de decorstukken van de opera en als museum. Momenteel is er dan ook een tentoonstelling over de geschiedenis van de volkstuintjes aan de gang. Met echte kippen en konijnen!
Kom dat zien!
Vervolgens ging het richting sacristie, een iets majestueuzer gebouw (ze hadden al iets meer geld toen), dat nu als doorgang dient naar het tweede pandhof. Dit is de tweede versie van het klooster zelf: de vierkante wandelgang (kruisgang) met daarboven de cellen waar de paters verbleven. Sinds de Franse Revolutie heeft dit gebouw hoofdzakelijk een woonfunctie gekregen. In de jaren ’60 was het zelfs in trek bij kunstenaars, omdat de toenmalige kunstacademie aan de Academiestraat vlakbij lag. Vraag het maar aan Walter De Buck.
In 1995 werd het pandhof volledig gerenoveerd, maar de bestemming als woonfunctie is gebleven. Het werd een echt kleine commune en een oase van rust in het midden van de drukke stad.
De volgende stop was de achterkant van klooster, waar het neerhof gevestigd was. Dit was de boerderij van het klooster waarmee de paters zich van eigen voedsel konden voorzien. Ook brouwden ze zelf bier in een huis dat over de Plotersgracht gebouwd was. Zo hadden de paters nooit problemen om aan water te geraken voor het brouwproces. Een valse noot echter: het bier dat gebrouwen werd, was veel te flets.
Aan het neerhof grensde ook de infirmerie; tegelijk ook het gastenverblijf. Vanuit de twee ziekenzalen kon je rechtstreeks, via een opening, in de kleine kapel kijken. Zo konden de zieken vanuit hun bed mee de eucharistie vieren.
Niet alleen de zieken, maar ook gasten werden hier te slapen gelegd. Zo hadden de gasten wat meer luxe dan de paters; de gasten hadden bijvoorbeeld een haardvuur, de paters niet.
Laatste stop in de rondleiding waren de vijftiende eeuwse gebouwen die dienst deden als refter, keuken en bibliotheek. Deze bleken volledig vervallen te zijn. Meer nog, de gebouwen staan op de rand van instorten. Dit kon ons echter niet tegenhouden om eventjes de keuken te bekijken en een blik te werpen in de grote en kleine refter. Toen we echter ook de draaitrap wilden bekijken (met treden die vastgemaakt zijn aan de muur, in plaats van op de conventionele manier aan de pilaar in het midden), werden we tot de orde geroepen door iemand die blijkbaar veel te zeggen heeft in het Patershol en omstreken.
En daar eindigde de zeer interessante rondleiding van het Caermersklooster die ruim een uur en drie kwartier geduurd heeft. En ’t heeft geen seconde te lang geduurd. ’t Was echt de moeite!
De afwezigen hadden alweer groot ongelijk.
© 2007 GENTBLOGT VZW
Die kiekens waren overigens kweetniethoe schattig! Zo met veren op hun pootjes en zo :-)
‘t Was zeer interessant. Blij dat ik meegeweest ben.
(p.s.: die iemand was de deken van het Patershol)
en toen die kunstenaars daar woonden was het een leven van niets. veel plezier, als er geld was, werd er gefeest, maar meestal een pak miserie. niets van comfort, koud, vochtig. ik heb er mijn ervaring als engeltjesmaker aan over gehouden. een rubberen peer, een slangetje, marseillezeep, en twee voeten om erop te spingen. ik droom er nog van.
elke keer als ik daar voorbij kom, krijg ik nog kippevlees.
niets van romantiek. oh ja jaren nadien, als alleen de mooie dingen boven drijven. de tuin met de bloemen, vrouwen in gebloemde kleren, vrij en nog vrijer, en de mannen met baarden en …….
ik heb er een vriendin weten doodgaan, omdat ze met een priem die vrucht wou wegkrijgen. toen we ze vonden was ze leeggebloed.
het is natuurlijk mooi dat men nu de wandschilderingen in volle glorie terug kan tonen, dat men, eindelijk, het een beetje zijn oude pracht kan teruggeven, maar moesten de muren kunnen spreken…..
Echte Volkstuinkippetjes!