RSSCaermersklooster
Bij deze krijgt u alvast wat achtergrond bij wat u deze voormiddag misschien gemist heeft. Later volgt nog een bijna-live verslag van de rondleiding door het Caermersklooster zelf.
Sinds het hier zwart op wit staat, kan ik er niet meer onderuit: Ik moet een artikel schrijven over het Caermersklooster. Waarom ik het voor me uitschuif? Omdat er zovéél over het Caermersklooster te vertellen valt dat ik niet weet waar te beginnen. Zal ik over de Kerk en het Oud Huis schrijven? Over de Infirmerie, het Nieuwe Spreekhuis of toch maar het Nieuwe Pandhof? Onvolledig wil ik zeker niet zijn, dus moet ik over alles schrijven. Of misschien… misschien kan ik jullie een link voorschotelen naar een site waar alles van naaldje tot draadje staat uitgelegd? Beste lezers, alles wat u wilde weten over het Caermersklooster vindt u hier. Neen, niet tevreden. Ik voel me zelfs een beetje schuldig tegenover jullie, beste lezers. Laat ik beginnen bij het begin, in de 13de eeuw, en dan zien we wel weer verder.
Onder druk van de Islam streken de geschoeide karmelieten in de 13de eeuw neer in Gent, in wat vanaf dan het Caermersklooster zou noemen. Er zijn vermoedelijk nog restanten van de oorspronkelijke bewoning in het Oud Huis. Nadien is het Oud Huis compleet uit zijn voegen gebarsten. In de Lange Steenstraat werd eerst een rechthoekige constructie aangebouwd, daarna een koor toegevoegd, de kerk werd naar het Zuiden uitgebreid, enz. enz.
De karmelieten zijn een katholieke bedelorde, die collectieve armoede belijden. In hun onderhoud voorzien ze door — hoewel ze het zelf eerder aalmoezen zouden noemen — te bedelen en eigen arbeid. Dat de hele bouwonderneming vele jaren (lees: eeuwen) in beslag heeft genomen, is dan ook niet verwonderlijk.
Aan de fotografen van Gentblogt had ik gevraagd of één van hen tijd zou hebben om het Caermersklooster op de gevoelige plaat vast te leggen, en zeker ook een fotootje te trekken van de merkwaardige houten consoles onder de dakrand van de voorgevel, die met barokke duivelskoppen versierd zijn. Ook dat kunt u, beste lezer, hier lezen. Nu weet ik dus weer waarover ik eigenlijk wilde schrijven!
In de 17de eeuw lieten de karmelieten een ziekenzaal bouwen. Onder de dakrand van de voorgevel lieten ze duivelskoppen aanbrengen. Sommige zijn geïnspireerd op dierenkoppen, andere op mensenhoofden. Die saters moesten het gebouw en haar (tijdelijke) bewoners beschermen tegen het Kwade. Dat hadden de geestelijken zelf niet bedacht, want al sinds de Middeleeuwen werd ‘de techniek’ toegepast bij waterspuwers en kraagstenen. Waterspuwers die ervoor zorgen dat het regenwater niet langs de gevels naar beneden stroomt en kraagstenen die bovenliggende elementen van gebouwen, een balkon bijvoorbeeld, dragen.
Dat architectonische elementen het Kwade moesten verjagen, vertelt veel over de medische kennis van de karmelieten in die dagen, vind ik. Als we vandaag de parking van het UZ oprijden, mogen we dus van geluk spreken dat er onder de dakranden van K1, K2 enz. geen saters te bespeuren zijn. Hoewel de architectuur van het Caermersklooster me toch beter bevalt dan die van de grijze blokken van het UZ. Er valt voor alles iets te zeggen…
De karmelieten hebben hun zaakje in ziekenverzorging ondertussen gesloten en vandaag is het Caermersklooster in gebruik als Provinciaal Centrum voor Kunst en Cultuur van Oost-Vlaanderen. Regelmatig worden er tentoonstellingen gehouden. Vorig jaar nog over het werk van Stanley Kubrick in het kader van het Internationaal Filmfestival van Gent en nu “Het abc van de volkstuin†in samenwerking met Kadoc Leuven en “Down to Earthâ€, een fototentoonstelling van Freya Maes.
Caermersklooster, Vrouwebroersstraat 6, Gent
© 2007 GENTBLOGT VZW
Ik verschoot enorm dat het Caermersklooster zo groot was, want van de buitenkant zie je niet zoveel.
Wat gerestaureerd is, is een pareltje (kerk, infirmerie,…). Wat nog in verval staat, zou zo snel
mogelijk gerestaureerd moeten worden. ‘t zou zonde zijn mocht dit verlorgen gaan…