Filo, Foto, Feest (in die volgorde, in ‘t Prinsenhof)
Peter Sloterdijk is een filosoof, doch; dat betekent niet dat u krijsend moet weglopen. Ook al omdat het artikel niet over Sloterdijk gaat, wat u kunt merken aan de titel. Hebt u net zoals ikzelf een hekel aan inleidende uiteenzettingen, ga dan snel naar het eind van dit artikel waar zich ergens de kern van de zaak bevindt.
Hoewel de goesting mij bekruipt om u bij wijze van oefening in moeilijk schrijven en ook wel zelfkwelling de sferen-trilogie uit de doeken te doen neem ik mij voor zo stil mogelijk te zwijgen, te meer iemand anders eerstdaags speciaal voor naar Gent komt om dat te doen.
Ik zal mij dus beperken tot een aantal kleine weetjes die u warm zouden moeten maken voor het controversiële denken van de wijsgeer.
Sloterdijk haat journalisten en mediahypes, al veroorzaakt hij er af en toe wel eens eentje en is hij in ‘t geheel niet mediaschuw.
Hij heeft twee grote werken geschreven, namelijk het tweedelige Kritik der Zynischen Vernunft (1983) en de nu de net afgewerkte trilogie Sphaeren. Sloterdijk schrijft met heel mooie woorden en durft in één beweging ernst en ironie te gebruiken. Dat geeft zijn werk een luchtig tintje, waardoor andere (afgunstige? slecht verdienende?) filosofen vinden dat de man eigenlijk geen echte filosoof is.
Het feit dat hij razend populair is heeft daar wellicht ook iets mee te maken; zijn werk is één grote literaire eyecatcher en gaat over onderwerpen die mensen nauw aan het hart liggen: onze tijd, waarin hyperindividualisme, waarin fragiele mensjes zich verder en verder terugtrekken in hun woningen, zonder geborgenheid, zonder unieke waarheid en zonder God. In hun wereldjes kiezen ze zelf in hoeverre ze deel willen uitmaken van de buitenwereld, en ze zijn getekend door de teloorgang van het ‘literair humanisme’, het echte trage lezen van boeken, dat vele eeuwen buiten kijf stond als een element van ‘menswording’.
En hoe het zover is kunnen komen? De maatschappij is als het ware dichtgeslibd door allerlei dingen die een mens tegenhouden een uniforme maatschappij te vormen. TV, autostrades, massa’s diversiteit in vrijetijdsbesteding, vakantiebestemmingen, luxegoederen en het internet zorgen er voor dat ieder zijn eigen leefwereld heeft en binnen die leefwereld uiteraard ook andere leefwerelden ontmoet, maar dan wel in grote mate deze die hij zelf gekozen heeft.
Sloterdijk is ook een heel goed schrijver, en hij is zot van metaforen zoals bollen, globes, bellen, cirkels en sferen, sponzen, wervelingen en schuimen. Het laatste staat symbool voor Sloterdijks hyperindivualistische tijdperk (veel anderen zullen oordelen dat dit niet meer is dan een andere benaming voor postmodernisme of postmodernisme).
Is het dan zo simpel? Wellicht niet, anders zou economist, kunsthistoricus en filosoof Ed Romein niet de moeite nemen om het allemaal in onze taal te komen uitleggen in het midden van de Prinsenhoffeesten, waarbij de man de theorie van Sloterdijk komt vertalen te midden van de antipode van het hyperindividualisme, namelijk een ‘Gents buurtfeest’ (term die haar ingang in de wijsbegeerte nog niet helemaal gevonden heeft, maar kom).
Ed Romein (1972) studeerde algemene economie aan de Erasmus Universiteit en kunstgeschiedenis aan de Universiteit Leiden. Thans werkt hij aan de afronding van zijn studie filosofie aan de Erasmus Universiteit en is als promovendus verbonden aan de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur in Den Haag en is geen suffende professor maar een jonge, gedreven Sloterdijkfan.
Sloterdijks goochelwerk met plastische termen is ook een inspiratiebron voor kunstenaars.
Zo ontstond in Gent ‘Archipel 2007′, een tijdelijk collectief van fotograferende schuimen. De naam Archipel (eilandengroep) verwijst naar de individuele fotograaf (maar analoog kan dit net zo goed naar iedere individuele mens zijn) die door een zelfgekozen samenwerking wel als groep in beeld komt, als het ware op de kaart komt te staan.
De schuimende eilanden van dienst zijn: Hans Dekeyser, Bram Vandeveire, Peter Waterschoot, Hendrik Braet, Edwin Koster en Anja Hellebaut.
Sommige van de deelnemers maken deel uit van dit ongeheime genootschap en sommige al dan niet in vast dienstverband voor dit online tijdschrift.
Als u in het huis aan het Gewad de tentoonstelling bezoekt van deze young urban foams, en u net naar de lezing bent geweest of u daarentegen onderweg er naartoe bent, geniet dan met volle teugen van wat u ziet, met de volgende Sloterdijkse oneliners in het achterhoofd:
- Luxe overleeft door de ontkenning luxe te zijn
- In iedere woning en in iedere sociale kring wordt het leven opnieuw uitgevonden; totalitarisme is daardoor niet meer mogelijk
- Juist in het postnationale tijdperk is het zaak ‘de dwingende reden om samen te zijn’ niet uit het oog te verliezen.
- De mens is een product van een domesticatiedrama.
- Wie nu nog conservatief is lijdt aan een gebrek aan gebrek
en zo heerlijk toepasselijk:
- Er heerst een wanverhouding tussen de competentie van de politiek en de eisen van de werkelijkheid.
Daarna kunt u met een gerust hart buiten wandelen, want er is geen schoner motief voor pinten pakken dan cultuur; en dit keer kunt u het dan nog doen met de geruststellende gedachte dat één der grote denkers van dit moment u zal steunen bij de idee dat collectief pinten (of troela’s, of tourtellen) pakken de redding van de maatschappij betekent, als ge tenminste een welgemeend “Schol” weggeeft voor de eerste slok.
Weekend van 1 & 2 september 2007 (tijdens de Prinsenhoffeesten) Gewad 15 – 9000 Gent > open van 10u tot 18u locatie = oud pand in volle verbouwing
Foto © 2004 Peter Rigaud
© 2007 GENTBLOGT VZW
https://www.henryk-broder.de/images2/sloterdijk.jpg : een zeer veelzeggende foto
gisteren probeerde Hendrik mij nog te overhalen om af te zakken naar de expo door in als het ware sloterdijkse terminologie mijn geest te bezoedelen, ik ben alvast heel curieus maar ik ga d’r toch niet geraken jammer genoeg :s
succes archipelaars!
spijtig dat er geen: Vlaamse Sloterdij bestaat; er moet iets tegen de leegte in die land gebeuren;
Is er leegte in ons land dan? Eigenlijk vind ik dat meestal niet.
vergetelheid in redactie: zaterdag 1 september om 15u is de lezing !
hallo Eve, ja er is leegte in dit land, en zeker als het om na-denken draait. Op gebied van filosofie, literatuur etc. staat dit land echt stil. Maar misschien is dit gewilt; komt vaak toch zo over.
Er is net een nieuw boek van Sloterdijk uit, of althans in Nederlandse vertaling, ‘Woede en tijd’, over woede als cultuurelement. Zeer de moeite waard. Ligt in stapeltjes bij de FNAC.
Ik heb veel plezier gehad met de lezing, meer van dat!
Kan Gentblogt geen bezoek van Sloterdijk aan Gent organiseren?
Sloterdijkblogt?
Jammer dit gemist te hebben. Komt er nog?
Ik kan niets beloven, als ik nog eens met Sloterdijk op de lappen ga zal eens vragen of hij zelf afkomt. Dat het tijdelijke collectief ‘het Archipel’ bestaat uit Gentse fotografen en dus zeker nog in één of andere gedaante, samen of apart, zal opduiken is dan wel weer erg waarschijnlijk.
Ik zou al zeer tevreden zijn mocht ik de foto’s van Hans en co niet gemist hebben: daar kan Gentblogt toch iets aan helpen?