RSSVan kasteelvrouwen en brillen
Wist u dat kasteelvrouwen vroeger châtelaines genoemd werden? Omwille van de ketting rond hun middel waar zij hun sleutelbos aan hingen.
Helen Drutt English vroeg 78 kunstenaars uit 18 landen om een rolmodel te kiezen onder de titel Challenging the Chatelaine! De kunstenaars mochten vrij het type châtelaine (kettinkje) kiezen dat zij wilden maken en aan wie het opgedragen zou worden. Onder de rolmodellen bevinden zich historische figuren, hedendaagse iconen, denkbeeldige cartoonpersonages, een geliefde, een moeder, uitvinders, wetenschappers,… In een korte tekst licht de kunstenaar zijn keuze toe.
Challenging the Châtelaine looft de universele functie van dit sieraad, het is ver verwijderd van de middeleeuwse kasteevrouw wiens sleutelbos om haar middel symbool stond voor haar taak. Uiteindelijk werd het woord ook gebruikt voor het eigenlijke sieraad, een hanger aan een riem, en niet langer voor de persoon.
Theo viert zijn twintigste verjaardag!
Wim Somers en Patrick Hoet, opticiens, hadden genoeg van de mainstream brillen en lanceerden in 1987 een eigen brillenlijn onder de naam theo. Tien creaties tonen de evolutie die theo gemaakt heeft. Twintig jaar theo staat voor 20 jaar originele ideeën, baanbrekende ontwerpen en experimenten met materialen en kleuren.
Beide tentoonstellingen zijn nog te bekijken tot en met 27 april 2008.
Design museum, Jan Breydelstraat 5, 9000 Gent. Openingstijden: elke dag van 10.00 uur tot 18.00 uur. Maandag gesloten (uitgezonderd paasmaandag). Normaal tarief: € 2,50, reductie € 1,20 (vanaf 1/4 € 5/3,75)
© 2008 GENTBLOGT VZW
Ik begrijp de uitleg niet over de etymologie van “Châtelaine”. Een châtelaine is de vrouw van een châtelain, en beide zijn de bewoners van een château. Vanndar het woord. Dat dit dan in verbinding gebracht wordt met een kettinkje en een sleutel kan ik alleen begrijpen via het woord chaîne = ketting, maar de woorden chaîne en châtelaine hebben met mekaar niks gemeen.
Het is wel bij het haar getrokken, of er moet een andere uitleg bestaan…
Ik ben even aan het zoeken geweest J.M. en het komt wel degelijk van het Franse woord Châtelaine,
en was dus de kasteelvrouwe die een koord of ketting rond haar middel of hals droeg met daaraan de sleutels van het kasteel,en andere waardevolle of belangrijke voorwerp(jes), in latere tijd een geldbeursje b.v. En dit koord werd dus ook Châtelaine genoemd. Dus het zal van het woord Château komen.
Dus eigenlijk wat Els ook schrijft.
Misschien dat het gewoon omgekeerd was en dat deze kettinkjes zo werden genoemd net omdat ze door de “Châtelaine†gedragen werden?
Het woord chatelaine in de betekenis van een sieraad duikt in het frans op in 1828.
Het kan rond het middel gedragen worden alsook rond de hals.
Sorry Eve, maar inderdaad, het woord “châtelaine” in de betekenis van ketting komt van het gebruik door de kasteelvrouw, maar heeft op zich niks met het woord “chaîne” te maken. Uit mijn jeugd herinner ik me nog iets als een: “pars poro toto”, een deel voor het geheel.
Ik zou dus schrijven: “Weet u dat sommige kettingen ‘Châtelaines’ genoemd worden, omdat kasteelvrouwen dikswijls hun sleutels droegen aan een kettingkje rond hun middel.”
Getekend: de ‘muggezifter van dienst’ of JMDW! ;)
Wat een enige expo! De châtelaine is overigens een andere naam voor wat in Nederland vroeger bekend was als een “tuigje”. In de 19de eeuw werd het een châtelaine genoemd, inderdaad naar het tuigje met lange kettingen waaraan een kasteelvrouwe haar sleutelbos, haar bestekkoker, etc. aan een gordel om haar middel droeg… Het tassenmuseum in Amsterdam heeft er een hele vitrine mee. Je ziet châtelaines nog wel in streekdracht terug.