RSSBlokkade van Cargill Gent
In de haven van Gent blokkeerde Agrocrisis, een actiegroep ter gelegenheid van de werelddag van de boerenstrijd, donderdag 17 april de toegang van agrogigant Cargill. De activisten beweren dat de multinational mensenrechten in het Zuiden schendt om het Noorden van veevoer en biobrandstoffen te voorzien. Een actie als deze heeft zonder uitleg weinig zin. Leo Broers geeft tekst en uitleg.
Nog voor dageraad sloegen zo’n vijfentwintig activisten toe in de Gentse haven. In geen tijd klommen ze over de ingangspoort van Cargill waaraan ze zich vast ketenden, terwijl anderen spandoeken uitrolden om hun aanklacht kenbaar te maken. De blokkade van de actiegroep Agrocrisis kwam totaal onverwacht.
“In landen als Paraguay, Brazilië en Argentinië wordt massaal soja verbouwd, vooral voor veevoeders en agrobrandstoffen. Mensen worden door de politie met geweld van hun land verdreven om plaats te maken voor sojaplantages. Soms worden zelfs paramilitairen ingezet tegen de boeren,†zegt An Maeyens (A Seed Europe), de woordvoerster van Agrocrisis.
Milieuschade voor vleesproductie
“Daarnaast wordt de leefsituatie van rurale gemeenschappen in de nabijheid van sojaplantages onmogelijk gemaakt door overmatig gebruik van bestrijdingsmiddelen. Om al die redenen trekken steeds meer boeren naar de grootsteden. In Paraguay alleen ruilen jaarlijks 90.000 mensen het platteland voor de stad. Deze tendens zal in de toekomst alleen maar toenemen als de vraag vanuit Europa blijft stijgen.â€
Een deel van die soja wordt door Cargill in Gent verwerkt tot krachtvoer voor onze veestapel. En zo heeft het leed van de kleine boer in Paraguay alles te maken met dat lapje steak op ons bord. “Voor één kilo vlees heb je al gauw zeven kilo graangewassen nodig. Als wij minder vlees zouden consumeren, zou Zuid-Amerika minder onder druk staan om soja te produceren. Wij willen mensen een aanzet geven tot consuminderen.â€
Solidariteit met kwetsbare boeren uit het Zuiden
Een tiental silowagens met sojaschroot konden door de blokkade het terrein van Cargill niet op. Maar de vrachtwagenbestuurders hadden begrip voor de argumenten van de activisten van wie ze een kop ‘eerlijke’ koffie aangeboden kregen.
De datum van de actie werd niet toevallig op 17 april gekozen. “Het is de internationale actiedag van Via Campesina (een mondiaal netwerk van organisaties van kwetsbare boeren). In 1996 werden op die dag negentien landloze boeren vermoord tijdens een landbezetting in Brazilië.†Simultaan met de blokkade van Cargill in Gent werden er wereldwijd een zestigtal acties gevoerd.
“Dit is een solidariteitsactie met de boeren van Zuid-Amerika,†zegt Steven. Hij draagt een strohoed en een groen sjaaltje, zoals de campesinos in Paraguay waarmee hij sympathiseert. Met een fietsslot rond zijn hals heeft hij zich vastgemaakt aan de ingangspoort van Cargill. “We zijn blij dat onze pers ingegaan is op de oproep, maar het is veel belangrijker dat de beelden terecht komen bij de organisaties van boeren in het Zuiden. Zodat ze zien dat ze er niet alleen voor staan.â€
Biobrandstoffen: voedsel voor het aandrijven van motoren
Nieuwe groeimogelijkheden in de energiesector laat Cargill niet liggen. De agrogigant opende onlangs een nieuwe biodieselfabriek en investeert momenteel in een raffinaderij voor koolzaad in de Gentse haven. Hiermee speelt de multinational handig in op de Europese richtlijn die bepaalt dat tien procent van alle transportbrandstoffen in Europa tegen 2020 biobrandstoffen moeten zijn. Door dit soort maatregels komen voedselgewassen in rechtstreekse concurrentie met energiegewassen te staan, wat meteen een van de oorzaken is voor de stijgende voedselprijzen en de daarmee gepaard gaande voedselrellen die wereldwijd uitbreken.
De druk op de EU om de doelstellingen rond biobrandstoffen te herzien wordt steeds groter. Zelfs premier Leterme sprak er zich onlangs bezorgd over uit tegen EU-commissievoorzitter Barroso. Leterme verklaarde dat hij zich als Vlaams minister van Landbouw reeds ethische vragen stelde bij het gebruik van voedsel voor het aandrijven van motoren.
Ghent Bio-Energy Valley
Toch draait de motor van de bio-energie nu al op volle toeren. Reeds in juni 2005 ging Ghent Bio-Engergy Valley van start. Dat is een ambitieus initiatief dat Gent op de kaart wil zetten als een tophaven voor productie, distributie en opslag van bio-energie. In dat samenwerkingsverband zitten ook de Universiteit van Gent, de Haven van Gent, de stad Gent, naast gespecialiseerde industriële bedrijven, waaronder Cargill.
Voor wie het lijkt alsof Agrocrisis net zo goed een ander doelwit had kunnen kiezen op de werelddag van de boerenstrijd, benadrukt An Maeyens toch nog eens het gewicht van Cargill in agroschaal: “Cargill is het grootste niet beursgenoteerde privé-bedrijf. Dat houdt in dat het zich niet moeten verantwoorden tegenover aandeelhouders en geen jaarverslagen publiek moet maken. Zo kunnen ze heel veel verbergen. Binnen de agrosector is het bedrijf zeer machtig en wereldwijd is het de grootste graanhandelaar.â€
De directie van Cargill was bereid in gesprek te gaan met twee vertegenwoordigers van Agrocrisis, maar wel weg van de camera’s. Van een onderhoud achter gesloten deuren wilden de activisten echter niets weten. “Wij hebben niks te verbergen,†klonk het. “Iedereen moet kunnen horen wat Cargill te zeggen heeft, anders hoeft het niet.â€
Om 17u30 –na exact 11 uur– werd de blokkade uiteindelijk opgeheven. De silowagens waren reeds van de baan en de activisten hadden hun punt gemaakt. Net zoals zovele andere activisten, landloze boeren en kleine boeren op zestig andere plekken verspreid over de hele wereld.
© 2008 GENTBLOGT VZW
“Als wij minder vlees zouden consumeren, zou Zuid-Amerika minder onder druk staan om soja te produceren. Wij willen mensen een aanzet geven tot consuminderen.â€: daarnaast dient het ook gezegd dat soja absoluut zou moeten verdwijnen voor ménselijke consumptie in het oosten, al vegetarisch alternatief in sojamelk, sojaburgers, soja-alles..
Al in 2006 waarschuwde ik er al voor: koeien en koeiescheten zijn rampzalig voor ons eco systeem, vooral in het Amazonegebied: https://www.belg.be/leesmeer.php?x=4361
simplisme is van alle tijden.
Begin april had ik de gelegenheid een debat bij te wonen waarbij meer uitleg over biobrandstoffen (Ghent Bio Energy Valley) werd verschaft aan bedrijven uit de transportsector. Deelnemers waren o.m. de plantmanager van Oleon (producent van biodiesel), de iniatiefnemer van de ‘Bio Valley’ enz. Kort samengevat kwam het hierop neer: men wacht dringend op een van overheidswege verplicht stellen van het gebruik van een biomengsel aan de pomp. Er werd tijdens het debat (zonder gelegenheid tot vragen stellen) gesteld dat de milieubewegingen ‘hun kar hadden gekeerd’, en dus niet (meer) pro biobrandstoffen waren. Er werd met geen woord gerept over de globale gevolgen van de productie van biodiesel en bio-ethanol (voor benzine). De indruk ontstond dat men vooral bezorgd was over het feit dat men de investeringen (in nieuwe fabrieken) die men had gedaan, niet zouden opbrengen. En zo ‘the song remains the same’: wij willen ons hier milieubewust voordoen zonder stil te staan bij wat ons gedrag betekent voor de rest van de wereld. Goed idee om zich vragen te stellen bij deze agrobrandstoffen (want met bio hebben ze niets te maken!!).
Dag Filip:
Wat het debat over biobrandstoffen betreft gaat het dezelfde weg op als andere alternatieve energiebronnen: ze zijn er wel maar zeker niet in voldoende mate. Nu wordt de prijs van landbouwgewassen door de productie van biobrandstof echter nodeloos hoog omhoog gedreven. Bedroevend als je weet dat er toch nooit voldoende zal geproduceerd worden om de vraag te voldoen.
De enige (voorlopige) oplossing is het vaststellen van een productie quotum. Er zijn dit jaar binnen Europa zoveel hectaren vrij beschikbaar, dat wil zeggen zoveel duizend ton gewassen aan rendement XXX, dus zoveel liter biobrandstof en niet meer.
Europa zou in de toekomst een beperkte hoeveelheid landbouwgewassen mogen invoeren, niet uit protectionisme, maar om de derdewereld landen te beschermen. In Thailand en Indonesie maakt men meer winst als men een zak rijst naar Europa verstuurd dan als men op de locale markt verkoopt, en die prijzen zijn daar ter plaatse al een veelvoud van enkele jaren terug.
guido, nu val ik bijna van mijn stoel: een liberaal die de markt wil reguleren! ik dacht dat de vrije markt alles ging oplossen, ze in tegendeel ging zorgen voor een betere verdeling. “de vrije markt zal de concurentie laten spelen, zodat de prijzen zullen dalen”
niet dus. leuk om dat te lezen.
dat we als linkse rakkers het toch niet zo verkeerd hadden om de energiesectoren in staatshanden te houden.
want door de vrije markt betaal je wel heel veel geld aan aandeelhouders als de lamp brandt of een eitje bakt.
en nb. niet die thaise boer verdient meer aan een zak rijst, nee, ze zijn met handen en voeten gebonden aan agrobedrijven waar ze hun zaad, meststoffen,enz. moeten bij kopen, en ook moeten aan leveren.
dan leve het zo verderfelijke china, waar eerst de bevolking eten krijgt, en indien er iets over is, de rest op de internationale markt komt. ok., de prijzen in de stad stijgen hier ook, daar tegenover staat dat de boeren ( zeker de tibetaanse, en andere minoriteiten) hun inkomen hebben zien verdubbelen in de laatste tien jaar.
@beste eve, soja voor beesten is niet geschikt voor mensen. andere soort. zoals de mais voor kippen niet dezelfde is als die die je op de bq. legt.
Een links liberaal, misschien?;-)
rony,
Ik heb het niet over het reguleren van de vrije markt hoor (anders was mijn post drie keer zo lang geweest) maar enkel en alleen over het afremmen van import van voedingsgewassen die hier omgezet worden tot biobrandstof.
In een normaal marktmechanisme zou elke tussenkomst inderdaad uit den boze zijn, maar hier gaat het om het pompen van water in een bodemloos vat. Je jaagt wereldwijd de prijzen nodeloos omhoog want de vraag zal altijd hoger zijn dan het aanbod. Bovendien zeggen de biobrandstof producenten dat ze niet kunnen werken zonder een flinke financiële (lees fiscale) stimulans. Het is dus te zot voor woorden om steeds meer te importeren om zoveel mogelijk fiscaal voordeel te verwerven en daardoor de prijs van voeding nog meer te ontwrichten.
Veel derdewereldlanden heffen trouwens loodzware invoerheffingen op geïmporteerde goederen, in India (en ik dacht ook in China) is dat 20%, Europa heft daarentegen een schamele 2,5% op import. Vlaamse bedrijfsleiders die willen exporteren zeggen dat het goedkoper is om een container naar Shangai en co te sturen dan naar Lyon, gewoon omdat ze daar de containers niet tijdig geleverd krijgen om ze vol te stouwen met goederen. Als de Chinese lonen gelijke trend zouden houden met de Westerse dan zou er hier wat meer geproduceerd worden en wat meer evenwicht zijn. Wanneer start die Chinese burgerrechtenbeweging trouwens?
Dat die Thaise boer de laatste 10-20 jaar met handen en voeten gebonden is aan de agro industrie, dat wereldwijd boeren uitgebuit en verjaagd worden om hier een tros bananen of een kop koffie op tafel, dat is inderdaad verschrikkelijk.
beste guido, de vrc. heeft al een goede tien jaar een ministerie voor burgerrechten, en in elke stad zijn een soort ngo’s actief. talloos zijn de laatste jaren de processen die aangespannen worden, maar natuurlijk niet de westerse pers halen. hier interesseert zich ook geen kat voor de lotgevallen van opgesloten kinderen is asielcentra in belgie.
wat die import betreft. china verhinderd dat bv. rijst aan dumpingprijzen hier op de markt komt: daarmee beschermen ze hun eigen boeren. die krijgen voor hun rijst een bepaald bedrag, de laatste jaren verdubbeld, en garantie van afname. daarmee remmen ze, naast andere maatregelen zoals het verplaatsen van industrie, de stadsvlucht af.
dat het prentje nog niet helemaal ingekleurd is, geeft zelf de eerste.minister toe, opelijk, maar dat er de laatste vijftien jaar verbetering is, op alle vlakken, kan niemand ontkennen.
nb.tik de morgen on.line, de gedachte, het stukje van lulu wong, aan. en dat is zeker geen rode rakker zoals ik.
Ik geloof me te herinneren uit mijn vroegere activiteiteswereld dat Cargill één van de grootste wereld bedrijven is die zijn resultaten niet moet publiceren omdat het eigendom is van één familie. Klopt dat. Anderzijds is het ook zo dat, evenals Monsanto, dit bedrijf alle touwtjes van productie tot de finale verbruiker probeert in handen te houden.
Op zich niks tegen, maar de ethische afwijkingen over de hele lijn zijn zo taltijk dat men het toch niet kan goedkeuren.
Hallo Jean-Marie,
Bedrijven die alle touwtjes in handen hebben zijn geen afwijkingen, maar juist steeds meer een REGEL. Een logisch gevolg van een beleid waarin vooral diegenen die steeds meer winst willen maken het voor het zeggen hebben.
jm. cargill is een niet-beursgenoteerde mij. zodat ze aan niemand inzage moeten geven, behalve aan ooms,tantes, neven en nichten,enz.
meer informatie & duiding
zie https://www.viacampesina.org. Hier vind U ook de call-out voor deze internationale actiedag van de boerenstrijd. Waarom 17 april? Op deze dag in 1996 werden in Brazilië 19 landloze boeren vermoord van de Landloze Boerenbeweging MST, gelijktijdig met de tweede conferentie van Via Campesina in Tlaxcala, Mexico. Vandaag vinden naast deze actie onder andere ook acties plaats in Berlijn en Basel.
Een paar achtergrondsites:
- over de uitbreiding van sojamonocultuur in Zuid-Amerika: https://www.lasojamata.org, https://www.aseed.net/soy
- over de RTRS protesten: https://www.lasojamata.org (onder (ir)responsible soy)
- over agro-brandstoffen: https://www.biofuelwatch.org.uk, https://www.corporateeurope.org
- over Cargill: een publicatie van Greenpeace België (maart 2006), beschikbaar op https://www.greenpeace.org/belgium/nl/press/reports/intensieve-sojateelt-in-latijn
Nog meer achtergrondinfo over de actie:
https://ovl.indymedia.org/archives/archive_by_id.php?id=440&category_id=1
Aanzet tot Cargill-dossier:
https://ovl.indymedia.org/news/2008/04/22831.php