RSSDaar in de Brugse Puurte
…wist men wat feesten was. Bij Dienst Buurtwerk zamelen ze oude foto’s in. En dan is er de grote vraag: wie? waar? wanneer?
Heeft u zelf nog een collectie oude foto’s liggen waarop een Gentse buurt in beeld komt, dan zijn wij en Buurtwerk daar heel erg in geïnteresseerd. U kan de foto’s zelf inscannen en doorsturen naar Buurtwerk of naar ons. U kan ook Jeroen Adriansens van Buurtwerk contacteren die u met plezier helpt bij het inscannen.
Heeft u ook een foto voor deze rubriek? Mailen mag naar fotoredactie@gentblogt.be of u kunt uw foto ook hier kwijt.
» Meer foto's in het foto van de dag-archief.
© 2008 GENTBLOGT VZW
Jaren ’40-50′? Valt me trouwens op dat er “slachterij” staat in plaats van “beenhouwerij”. Is dat aan plaats of streek gebonden?
mijn overgrootouders hadden in het centrum van hamme een rund en varkensslachterij. dat betekende dat men bij de boeren de beesten ging kopen, ze slachte, daarom niet thuis, en het vlees verkocht. vermits er vleesverkopers waren die zo een rund niet verkocht kregen binnen een aanvaardbare tijd, kochten die daar hun vlees. dat waren beenhouwers, die beenden uit en versneden. zo hebben ze het mij in ieder geval uitgelegd.
wat mij intrigeerd: hoe slacht je spek? dat moet normaal een spekslagerij zijn.
wat zo’n fototje kan los maken.
waarom hebben die mannen een medaille gekregen, en die trotse van voor een pak gladiolen en “chrisantijnen”.
leuk.
Dag rony,
Ik kan misschien op jouw vraag antwoorden: ik heb van grootouders kant ook wat slachters in de familie. Uit wat ik hoorde maak ik het volgende op: vroeger werden varkens enorm vet gekweekt, maar niets ging verloren. De oude bereidingswijzen daarmee totaal verschillend van diegene die we nu kenden.
Voor het slachten kreeg het varken een slag met een voorhamer, maar soms werd het gewoon vastgebonden en gekeeld. Vandaar: hij schreeuwt als een gekeeld varken. Als ik mij goed herinner werden varkens hier in het slachthuis geslacht met een pistool dat een stalen pin door hun hersenen schoot. Het bloed werd opgevangen in een emmer om bloedworst te maken. Volgens de plaatselijke gewoonte werd ofwel het dode varken overvloedig met heet water overgoten om het haar los te krijgen, maar soms stak men het stro gewoon in brand.
Eerst werd de buikholte geopend om de organen te verwijderen, dan de borstkas om de rest te verwijderen. Men at vroeger veel meer orgaanvlees: dikke darm, lever, nieren, hersenen en zo meer. De dunne darm werd gebruikt om worsten en bloedworsten te maken. Van het keelstuk en de longen maakte men pense. De kop werd verwerkt tot kopvlees, de hespen werden gepekeld, de koteletten gebraden en het vet werd ingelegd. Het grootste deel van het vlees ging in de worsten omdat de slachter vroeger met de vezel mee sneed: dat gaat veel sneller en is gemakkelijker te verwerken dan de vezels van het vlees dwars te versnijden. Maar het vlees is dan erg taai en vrij uniform wat betreft uitzicht: allemaal grote hompen vlees. Bovendien moeilijk te gebruiken voor gerechten, dus alleen goed als men het vermaalt. Nu krijgen veel soorten varkensvlees hun benaming door de manier van versnijden: denk maar aan varkenshaasje. Veel vlees dat vroeger gewoon als worst eindigde.
Dat is het grote verschil met vroeger: nu worden varkens geslacht voor ze te dik zijn. Meer zelfs: een varken dat te dik is kan de kweker zelfs niet meer verkopen. In het huidig commercieel circuit kan men die beesten zelfs niet meer verwerken: te veel vet is rechtstreeks naar het vilbeluik.
Wie over bovendtaan foto iets meer wil weten kan misschien terecht bij mevrouw Huguette De Bleecker, zij heeft vorig jaar een tentoonstelling opgezet: ‘Het leven is een feest’. Die tentoonstelling ging over het volkse leven: cafés, bakkers, beenhouwers en zo meer.
Guido, je hebt nog de “sopketel” vergeten! Was heel lekker, met een beetje zout erop.
Voor wie niet weet wat een sopketel is:
http://www.regionaalarchieftilburg.nl/index.php?option=com_memorix&Itemid=46&task=topview&CollectionID=1&RecordID=8418&PhotoID=008520
Met sopketel wordt hier gekookt keelstuk bedoeld (echt lekker met een beetje zout tussen twee sneetjes echt roggebrood; maar ook zeer (verzadigd) vet).
Wat men in Nederland een sopketel noemt, wordt in Oost-Vlaanderen meestal aangeduid als een fornuisketel.
beste guido. bedankt om mijn jeugdherinneringen op te halen. juist zoals ik het gedurende jaren zelf heb gezien, en nadien gedaan. van bloed roeren tot darmen uitwassen, gehakt draaien en smout koken. versnijden mochten we niet, dat deed de ingehuurde slachter, die trouwens lang met vlees werd betaald.
al eens een vaars met zo’n mokerslag zien vellen, midden in een boomgaard? dan konden ze het gelijk aan een boom omhoog trekken.
als je dat bedenkt, dan hadden de mensen “op den buiten” wel andere pedagogische opvattingen. mijn ouders dropten me op 1 juli tot 31 aug. in mijn geboortedorp scherpenheuvel. van 2 jaar oud tot 14., bij boeren.
om de vegetarische gentbloggers niet teveel hun maag te laten draaien, zal ik maar zwijgen over de duizenden kippen, ganzen, eenden, konijnen die vanaf mijn acht jaar een noodzakelijke maar liefdevolle dood gestorven zijn. mijn slachtersperiode is gestopt op mijn 44, bij het overlijden van mijn vader. hier kan ik mijn vaardigheden terug gebruiken waar het evenwel, buiten die toevallige kip, beperkt blijft tot kikkers, schildpadden, palingen….
nb. de beenhouwers hier versnijden hun vlees ook nog langs den draad: taai, alleen stoofvlees of gehakt. trouwens al eens geprobeert een kotelet of varkensgebraad, klaargemaakt in de wok, met stokjes te eten?
Hey rony,
Ik dacht al dat ik herinneringen zou ophalen.
Nog deze anekdote: Op een dag kwam een beenhouwer reclameren bij mijn grootvader omdat hij serieus opgelicht was: hij had een half varken gekocht maar het nummer van het geleverde varken was niet datgene dat hij gekozen had. Men had hem dus een veel kleiner (half) varken verkocht.
Tot mijn grootmoeder de boeken controleerde: de man had gewoon de andere helft van dat varken meegekregen. Er werd toen nogal wat afgelachen.
Nu ja, toen ik enkele jaren geleden bij een groothandelaar in de frigo stond om een hesp te kopen mocht ik zelf mijn keuze maken. Nu ja, er was niet veel te kiezen: er hingen honderden hespen, allemaal identiek, allemaal 9,8 kilo. Hoe ze dat klaarspeelden weet ik niet maar dat vond ik wel straf.
Waar kan je in Gent nog vette darmen kopen?