Vergeten schrijvers: Cécile Vanderstraeten (2)
Bij Gentblogt lappen we de seizoenen aan onze laars: onze literaire lente loopt het hele jaar door. Daniël van Ryssel, lange tijd redacteur van het tijdschrift Yang, is voor ons in zijn uitgebreide archieven gedoken. Hij heeft een reeks mooie stukjes geschreven over literaire figuren die op de achtergrond zijn geraakt, maar ooit een rol van enige betekenis hebben gespeeld.
Cécile Vanderstraeten is de volgende in een rij vergeten schrijvers die weer voor het voetlicht worden gebracht. Daniël selecteerde voor ons een fragment uit Student te Gent.
Maar onze studenten zullen heel spoedig moeten leren hun energie voor opbouwende, positieve acties aan te wenden, en veel minder voor gewelddadige afbraakpogingen. Niet alleen lopen ze anders de kans de sympathie van de andere maatschappelijke groepen te verliezen, maar ook de noodzakelijke medewerking van die andere groepen, zonder welke de zo belangrijke problemen van het hoger onderwijs en van de maatschappelijke structuren geen goede oplossing kunnen krijgen.
“Goedâ€, prees Dolf, “maar hij had die gedachte wel iets mogen uitdiepen, en de dingen daarbij met hun naam mogen noemen. Bijvoorbeeld doen uitkomen hoezeer en hoe hevig wij het opnemen tegen het kapitalisme.â€
“Dat is toch maar een woord,†vond Walter, “een stipulerende benaming; hij had het toch over democratie?â€
“En?†vroeg Dolf weer, “denk je soms dat die twee woorden eenzelfde betekenis hebben of op hetzelfde neerkomen?†Steve citeerde als een open woordenboek:
“Democratie is een staatsvorm waarin aan het gehele volk invloed op de regering is toegekend, maar…†voegde hij eraan toe, “het is dus een drang van een volk naar lotsverbetering. Het kapitalisme is de overmacht van het kapitaal en tevens van de geldbezitters in het maatschappelijk levenâ€.
“Welâ€, zei Walter “de kapitalisten zijn als de aristocraten, ze koesteren het denkbeeld dat de staat bestuurd moet worden door de elite (degenen die de troef van het geld in handen hebben).â€
“Allemaal woordenâ€, zei Dolf, “als je dan besluit, als logische gevolgtrekking, dat aristocraat het tegenovergestelde is van democraat, en dat armoedig het tegenovergestelde is van welstellend, kun je in die zin blijven voortdoen, en het dan toch bij woorden houden (die trouwens ook nog te interpreteren zijn op verschillende manieren). Men moet eenvoudigweg de dingen bij hun naam noemen, maar er niet bij stil blijven staan. Die zijn trouwens duidelijk genoeg om door iedereen begrepen te worden.
“Kun je dan verlangen dat de mensen die iets bezitten het zo maar weggooien omdat hun bezit in tegenstrijd is met de wetten van een democratisch regime?â€, vroeg Jan die weer nuchter redeneerde en positief bleef. “Iedereen kan dat teveel trouwens gebruiken, en zouden wij er op spuwen?†“We verfoeien het idee dat alles ingesteld en afgestemd is op geld, dat de ganse wereld er door geregeerd wordt, dat de enkeling daardoor van weinig of geen tel is, en dat de ideologie en idealisme nutteloos worden doordat onze maatschappij in de machtsgreep gevangen zit van de grote geldmaniakken, is dat niet zo?†vroeg Frank.
“Zo is hetâ€, stemde Dolf in, “en daarom juist onze strijd tegen dat kapitalismeâ€.
Walter moest er even om glimlachen, hij voelde zich reeds boven, dat scheen hem het beginstadium: zich druk maken over dit soort dingen, waarvan men heel goed wist er niets aan te kunnen veranderen.
© 2009 GENTBLOGT VZW
Is er veel in de wereld veranderd?