Wintervögelchen
Alhoewel waarschijnlijk iedereen de figuur Jan Decorte wel kent, had ik hem nog nooit bezig gezien in het theater. Eén keer bijna, maar de voorstelling werd afgeblazen nog voor er kaarten verkocht konden worden. Geen geld, artistieke meningsverschillen, hoe gaat dat soms in het theater…
Dit seizoen was Wintervögelchen, het nieuwe stuk van Decorte en zijn kompanen, echter opgenomen in mijn theaterabonnement bij Vooruit. Ik wist deze avond niet goed wat te verwachten, maar benieuwd was ik alleszins.
Wanneer het publiek de uitverkochte Minard binnenkomt zitten de vijf acteurs op twee rijen aan weerszijde van het podium. Het podium is leeg, op een soort halfopen kamer van onbewerkt hout in het midden na. En een staander met een boek op.
Wanneer iedereen neerzit, gaan de lichten plots uit en start een mij onbekend Duits popliedje dat blijkbaar over een vogeltje gaat. Een beetje vreemd, maar eigenlijk wel leuk. Daarna flitsen helle lampen aan de kant van het podium op, boven de nog steeds rustig neerzittende acteurs. Decorte staat op, loopt naar de staander en begint voor te lezen uit een groot boek. In het Duits, met veel imitaties van vogelgeluidjes en bijhorende gebaren. Dan gaan de lichten opnieuw uit, en wordt de houten ruimte in het midden opgelicht door een spot met een veel warmer licht. Twee acteurs begeven zich in die ruimte.
Het hele stuk wordt er op die manier afgewisseld tussen de stukjes van Decorte, eerst vooral Duitse verhaaltjes over vogeltjes, nadien eerder de rol van verteller aannemend, en de vier overige acteurs die om beurten de houten kamer betreden en een stukje spelen. Hierbij valt op hoe ze allemaal in exact hetzelfde zwarte pak gekleed zijn, een soortement kruising tussen een kostuum en een werkmansoutfit, blootsvoets, en hoe vooral de twee vrouwen (Sigrid Vinks en Waas Gramser) steeds van personage wisselen. Dit op een bijzonder eenvoudige manier; om hun hals hangen ze steeds een ander bordje met daarop de naam van hun personage in grote letters. Af en toe kleurt een valse baard of een kartonnen kroon het personage verder in.
Jan Decorte liet zich voor deze voorstelling inspireren door Shakespeare en de Duitse dichter Hölderlin en vertelt een verhaal van liefde, macht en jaloezie. De koning van Sicilië verdenkt zijn vrouw Hermione ervan iets te hebben met de koning van Bohemen, en besluit dat ze beiden moeten boeten. De koning van Bohemen vlucht weg, maar Hermione wordt in een donkere kerker opgesloten en sterft daar kort na de bevalling van een dochtertje. Het zoontje van de koning en Hermione overlijdt vlak daarvoor.
Door het consulteren van een orakel moet de koning van Sicilië toegeven dat hij een fout heeft gemaakt; zijn vrouw is onschuldig. Maar het is al te laat, Hermione en hun zoontje zijn dood, zijn pasgeboren dochtertje is door een edelman ver weg gebracht en van hen is er nooit nog iets gehoord. De norse koning neemt zich voor zijn leven te beteren en wijdt zich aan het gebed.
Zijn dochtertje Perdita blijkt echter nog te leven, en is verzeild geraakt in Bohemen, het land van de koning die al dit leed heeft veroorzaakt (of eigenlijk niet, want die koning en Hermione waren uiteraard onschuldig). Daar wordt ze verliefd op de prins Florizel, maar zijn vader wil een stokje steken voor deze romance tussen zijn zoon en een herdersmeisje, want uiteraard kent niemand de afkomst van Perdita.
De acteurs drukken zich uit in een soort van kinderlijk, ouderwets, soms wat op dialect lijkend Vlaams. Zoals bijvoorbeeld ‘de konink’ en ‘lusteren’ in plaats van luisteren. Ook de dialogen op zich hebben een heel eigen stijl. Bij de ene acteur valt dit taaltje meer op dan bij de andere, maar allemaal hebben ze het zich zo eigen gemaakt dat het op den duur nauwelijks nog opvalt.
Waarom men zich echter bedient van dit taaltje, waarom de voorstelling Wintervögelchen getiteld is, waarom ze in het midden van een stuk ontsteken in een vreugdedans met dierengeweien, soms ontgaat het doel mij wel.
Toch is Wintervögelchen een verademing, een verrassend eerlijk stuk in deze tijden waar theatermakers het soms niet ver genoeg kunnen zoeken. De acteurs zijn echt goed (persoonlijk vond ik vooral Sigrid Vinks en Herwig Ilegems – Herman 100 gram salami in Van Vlees en Bloed – overtuigend), het stuk loopt als een trein, er zitten heerlijk grappige stukken in alhoewel het zeker geen kolder of komedie is, en je komt gewoon met een goed gevoel de theaterzaal uit. Het enige wat je kan opmerken, is dat het misschien niet ‘beklijvend’ genoeg is, dat het eerder aanvoelt als fijn en goed gemaakt entertainment dan als theater waarbij veel afzien en gewichtigdoenerij komt kijken. Maar of dat dan altijd zo’n slechte zaak is?
Wintervögelchen van Jan Decorte, Bloet/Compagnie Marius/Kaaitheater, gezien op zaterdag 24 januari in de Minard
© 2009 GENTBLOGT VZW
Ik had inderdaad meer verwacht van Decorte! (inhoud, beklijving) Niets van dit zat in de voorstelling, dus wel een beetje tijdverspilling, want: er zijn al betere dingen gemaakt onder de noemer entertainment.
Ik vond het fantastisch : grappig en ontroerend. Het eerste van Decorte dat ik zie waarover ik echt enthousiast ben.
Vinks is schitterend als konink s. en als zijn vrouw Hermione.
Meer van dat.